Bir meslekten daha ötesi... Berberlik

Türkiye’de her sabah dükkan?n? açmak için evinden ç?kan yakla??k 85 bin berber var. Umutla, emekle geçim paras? kazanmak için dükkanlar?nda mü?teri bekleyen bu insanlar, art?k i?lerinin baz? konularda daha zor oldu?unu söylüyor. En çok ?ikayet ettikleri konular?n ba??nda ise ç?rak bulamamak geliyor. Çünkü, ç?rak olarak i?e ba?layanlar?n ço?u bir süre sonra i?i b?rak?yor. Berberlik mesle?inin sab?r ve gözlem gerektirdi?i bir gerçek. Dolay?s?yla bu sabr? gösteremeyeler erkenden berberli?e veda ediyor.
Eskileri biraz hat?rlayanlar bilirler. Usta ç?rak ili?kisine dayanan ö?renme süreci ço?u zaman sanc?l?d?r. Usta ç?rakta ???k görünce biraz yüklenir. O zaman da i? yükü artar delikanl?n?n. Kolay m?? Sokakta arkada?lar?yla haytal?k yapmak varken, küçük bir dükkana hapsolmak? 
Hevesli olmayanlar ço?unlukla ustan?n gözlemini teyit edercesine, ertesi gün i?e gelmez. Sonraki birkaç gün dükkan?n bulundu?u sokaktan dahi geçmez. Usta ç?rak ili?kisi bir anlamda baba o?ul ili?kisi k?vam?ndad?r ama daha karma??kt?r. Çünkü ç?ra??n babas? da bu ili?kiye dahildir. Karne bir nevi ona gider. ??ler yolundaysa ne ala, de?ilse babaya haberi ula??r. Ya usta ya da baba uygun bir ?ekilde çocu?un kula??n? çeker. 
Okulu erkenden terk eden birçok delikanl?y?, uyu?turucu ve benzeri tehlikelerden al?koymakta bu sistemin de katk?s? oldu?unu unutmayal?m. Okulda istikbal görmeyenlerin, do?ru ?ekilde kanalize edildi?i bu gibi mesleki alanlar?n ya?at?lmas? çok önemli. 
Neyse, biraz Ali usta ve yan?nda yeti?tikten sonra on y?ld?r beraber çal??t??? Görkem ustaya kulak verelim. “En sevmedi?iniz mü?teri hangisidir?” sorusuna yan?t?: "??imize kar??an mü?teriden belli etmesek de pek ho?lanmay?z. A?a?? yukar? ayn?d?r gelenler, arada ilk defa gelenler de oluyor, dükkan?n kap?s?ndan selams?z gireni de var, adamak?ll? olan? da. Her çe?it insanla muhattap oluyoruz. Biz iyi esnaf olmak zorunday?z. ?dare ediyoruz. Mahallede olan biteni biliriz, birçok ?eyden haberimiz olur" ?eklinde oluyor. “?akayla kar???k soruyorum" Ali usta siz berberlerin bilmedi?i bir ?ey var m??" 
“Her türden insanla muhabbet ediyoruz. Mühendisi, doktoru, memuru... onlardan ö?reniyoruz" diye yan?tl?yor gülümseyerek. 
“Peki isteyen herkes berber olabilir mi? Yani yetenekli olmak gerekmiyor mu?” sorusunun kar??l???: “Tabi biraz yetenek laz?m ama en önemlisi ustay? iyi izlemek, disiplinli bir ?ekilde dediklerini yapmak ve biraz da cesur olmak” diyerek formülü veriyor. 
Görkem usta ise, arada bir konu?may? tercih ediyor. “Ali usta bana sahip ç?kmasayd?, ben de o serserilerden biriydim ?imdi” diye ekliyor. Dedi?ine bak?l?rsa, epeyce yanl?? yola sapanlar olmu? tan?d?klar?ndan.
Berberler için mahallenin s?r küpü desek yeridir. Hemen her kesimden insanla temaslar? vard?r. Zamanla kurduklar? ili?kiler berber-mü?teri ili?kisinin ötesinde dostlu?a evriliyor. Böyle olunca da s?rlar payla??l?yor. Biz erkekler için do?ru berberi bulup, ayn? makasa teslim olmak önemli. Bir ?ekilde i?leyen makas seslerine kar??an sohbeti sevdi?imiz de do?ru. Hele arada durup, çay oca??na seslendi mi de?meyin keyfimize! Mahallenin nabz?n? tutan bu zanaatkarlar için muhtara yak?n yerdeler desek pek havada kalmaz diye dü?ünüyorum. Çok konu?an? oldu?u gibi, dinlemeyi tercih edeni de vard?r. Siz  berberinize çok ?ey anlatmad???n?z? dü?ünebilirsiniz. Bunu bir de ona sormak laz?m. 'Kendimi bildim bileli berberim' diyen Ali usta onlardan biri. Oldukça samimi, s?cak kanl? ve bir o kadar da sayg?l?. Ona berberlerle ilgili bir yaz? yazmak istedi?imi söyledi?imde, samimi bir tav?r sergiledi. Bu tavr?ndan dolay? Ali ustaya te?ekkür borçluyum. Onun gibi eme?iyle ter dökerek çal???p kazanan, toplumsal ve kültürel haf?zam?z?n bir parças? olanlara sayg?lar?mla...