GÜNCEL POLİTİKA YEREL YÖNETİMLER EKONOMİ SPOR MAGAZİN RÖPORTAJLAR YAZAR CAFE FOTO GALERİ VİDEO GALERİ
Murat Baran Uygun
YAZARLAR
10 Ekim 2024 Perşembe

Türkiye'de 'Vigilantizm' tehlikesi var m??

Her gün gazete ve televizyonlardan ald???m?z haberlere ku? bak??? bakt???m?zda ülkede yönetimsizli?in genel hal ald???n? söyleyebiliriz.

Uzun bir süredir devlette yerle?en kay?rmac?l?k, liyakatsizlik, bo? vermi?lik, i? yapmak yerine üst düzey siyasilere yaranma çabas? temel sebepler olarak kar??m?zda duruyor. Bakal?m gündelik olarak ald???m?z, adeta art?k vaka-i adiyeden say?lan olaylara;

Kad?n cinayetleri, çocuk istismarlar?, sokak ortas?nda çat??malar, bitmeyen milli e?itim skandallar?, son olarak restaurantlarda yiyeceklerin içinden olmad?k(yasakl?) ürünlerin ç?kmas?.

Hele bir konu daha var ki yaln?z bizim ülkemizde oluyordur dedirten cinsten. Adaletteki kay?rma ve hukuksuzluklar ayr?, suç i?leyen bir zanl?n?n önce serbest b?rak?l?p, daha sonra “gelen tepkiler üzerine” gözalt?na al?n?p tutuklanmas?. Bu ba?l? ba??na bir garabet de?il midir? ??lenen suç tutuklanmay? gerektiriyorsa neden serbest b?rak?yorsun? Madem gerek yoktu tutuklamaya, sonra tepki geldi diye neden içeri al?yorsun? Büyük bir gayri ciddilik. Tepki olmad? diye sal?nan kaç ki?i var acaba? Hukuk devleti oldu?unu iddia edipte, adalet mekanizmas? böyle tepkiye göre i?leyen ba?ka bir ülke var m?d?r bilemiyorum. Elbette bütün bunlar ülkedeki liyakatsizli?in, denetimsizli?in ve bo? vermi?li?in bir sonucu. Devlet sistemi her yeri ile dökülmü? bir görüntü veriyor. Ama en önemlisi adalette çökme. Bunun yans?malar? çok daha tehlikeli sonuçlar do?urabilir.

***

Vigilantizm nedir? Bir ülkedeki insanlar?n, ya?anan olaylar kar??s?nda devletin müdahalede yetersiz kald???na ya da devletin tehlike veya adalet anlay???n?n hatal? oldu?una inand???nda, yasal bir görevi olmad??? halde, adaleti sa?lamak ve tehlike olarak gördü?ü durumlara müdahale etme hakk?n? kendinde görmesi olarak özetleyebiliriz. Yani tam bir hukuksuzluk ve düzensizlik hali. Ülkede herkesin yan?nda ?u yada bu nedenle tabanca, b?çak, biber gaz? vs ta??maya ba?lamas?n?n, i?lenen suçlarda suçlulara linç giri?imlerinin ya?anmas?n?n, toplumun hiç beklenmeyen kesimlerinin ya?ad??? adaletsizli?i duyurmak ad?na (yol kapatma, çal??may? engelleme gibi) düzeni bozan eylemleri son çare olarak görmesinin sebebi, çözüm yaratamayan hükümete kar??, kendini koruma ve adaletini sa?lama içgüdüsü olabilir mi? Bence konu?ulmaya de?er. ?imdilik vigilantilist hareketlenmeler görülmüyor, olaylar münferit. Ancak uzun süreli bu tür travmalar?n nelere yol açaca??n? kestirmek de zor de?il. Üzerine dü?ünülmesi ve önlem al?nmas? gereken bir durum olarak görüyorum.

***

Bunu AKP yapabilir mi? Yani sorunun kayna??, çözümü de yaratabilir mi? Sanm?yorum. Zira hükümet ve yanda?lar? ülkedeki durumu tarafs?z gözle görmekten ne yaz?k ki uzak. Yani onlara göre her konu çok abart?l?yor. Ola?an, küçük bir türbülanstan geçiyoruz. Meselenin bu kadar basit olup olmad???n? ileride ya?ananlardan görüp ö?renece?iz..