Hiçbir ?ey bir rüya ile ba?lamad? elbette. Çünkü antik Smirna'n?n kurulu?u çok daha öncelere, Yunan kolonozizasyon dönemine kadar gidiyor. (Yunanistan anakaras?n?n Dorlar taraf?ndan istilas? ile özellikle Bat? Anadolu'ya ba?layan göçler) Fakat Büyük ?skeder'in gördü?ü rüya Smirna'n?n kaderini de?i?tirmi? olmal?.
***
?zmir'in yeniden kurulu?u ile ilgili süreç, Büyük ?skender'in M.Ö.334'te Pers ordular?n? Anadolu'da yenilgiye u?ratmas? ile ba?lar.
Kentin rivayetlere dayand?r?lan yeni kurulu? öyküsü ise Büyük ?skender'in M.Ö. 334'te Sardies'ten (Sart) ?zmir'e do?ru çizdi?i yol haritas?yla ?zmir tarihindeki yerini al?r. Ordusuyla bir süre kald?klar? Smirna'da, Pagos (Kadifekale) eteklerinde avlanmaya ç?karlar. Yorgun dü?en ?skender, dinlenmek için bir ya?l? ç?nar?n gölgesinde uyuyakal?r.
.jpg)
Nemesis (Adalet, denge ve intikam tanr?ças?d?r. Smirna'da kuvvetli bir tap?n?m görmü? olabilir) Tap?na?? yak?nlar?ndaki ya?l? ç?nar?n gölgesinde bir rüya görür. Rüyada nehir perileri ona buraya bir ?ehir kurdurmas?n?, kurulacak olan kentin yurtta?lar?n?n zenginlik içinde ya?ayacaklar?n? söyler. Uyand???nda gördü?ü rüyan?n etkisiye durumu halka anlat?r. Halk?n deste?ini alan ?skender, kentin yerini de?i?tirerek bugünkü Antik Agora'n?n bulundu?u yere do?ru kayd?r?r.
***
Kadifekale ?ehrin akropolü yani yukar? ?ehir taraf?d?r. Genellikle kamu binalar?n?n bulundu?u, Saray ve tap?nak gibi yap?lar?n yer ald??? bölümdür. Kadifekale etekleri kentte ya?ayanlar?n evlerinin bulundu?u bölgedir. Agora ise gündelik hayat?n en hareketli oldu?u yerdir. Bugünkü Konak ?skelesi'nin bulundu?u alanda ise liman bulunuyordu.
***
Agora kentin en hareketli oldu?u yeridir. Halk?n günlük ihtiyaçlar?n? kar??lamak için u?rad??? pazar yeriydi. Agora'n?n zaman zaman gösteriler, özellikle gladyatör dövü?leri için kullan?ld??? biliniyor. Zemin katta depolar vard?. Günlük hamaliye i?lerini yapan kölelerin tutuldu?u alanlarsa yine buradayd?. Bugün hala akan kaynak sular? için kanallar yap?lm??t?. Sarn?çlara ait kal?nt?lar yine zemin katta görülüyor. Ancak Smirna M.S 178 y?l?nda büyük bir depremle y?k?l?r. Kentte büyük hasar vard?r. Dönemin Roma imparatoru Marcus Aurelius ve e?i Faustina depremin yaralar?n? sarmak için büyük çaba harcam??t?r. ?ehrin yeniden aya?a kalkmas? için finansal destek vermi?ler.
.jpg)
Asl?nda Smirna Antik Kenti'ne üç ayr? aç?dan bakmak laz?m. Kadifekale (Pagos) civar?ndaki kal?nt?lar ve bu alan?n temizlenip düzenlenerek derli toplu bir ?ekilde turizme kazand?r?lmas?. Baz? yerler çöpten geçilmiyor. Arkeolojik kaz?larla Akropol'ün aç??a ç?kar?larak etraf?n?n uygun peyzaj düzenlemeleriyle çekici ve güvenli hale getirilmesi mümkündür.
.jpg)
***
?kinci a?ama olarak Kadifekale yamaçlar?ndaki gecekondu yap?la?mas?n? uygun çözümlerle, burada ya?ayanlar? ma?dur etmeden ortadan kald?rmak ve nihayetinde arkeolojik kaz?lar yaparak buran?n Agora ve Akropol ile ba?lant?s?n? ortaya ç?karmak önemli. Kale ve eteklerindeki arkeolojik de?erlerin aç??a ç?kar?larak, Agora ile ba?lant?l? olarak turizme aç?lmas? müthi? olacakt?r. Bu üçlü kombinasyon sa?land???nda ?zmir büyük kazanç sa?layacakt?r.
.jpg)
Belki de Büyük ?skender'in rüyas?nda bahsedilen zenginlik bir nebze de olsa bu yolla ?zmir'e gelir. ?zmir kent merkezinde yer alan bu tarihsel dinamik mutlaka de?erlendirilmeli. Uygun projeler çal???larak uygulanmas? için gereken irade ortaya konmal?d?r. Bu a?amada bir teleferik dü?üncesi de de?erlendirilebilir. Buradaki esnaf?n da yüzü gülecektir.
Zor olaca?? muhakkak fakat sonuçlar muhte?em olacakt?r.