Türkiye’de 1970’li y?llar?n ba??ndan itibaren büyük bir fark ile kavanoz kapa?? pazar birincisi Rasta? (sonraki ad? ile White Cap) firmas? olmu?tur. White Cap’in 2008 y?l?nda Türkiye’deki üretimini ani bir kararla b?rakmas?, kavanoz kapa?? kullan?c?lar?n? pani?e sevk etmi? ve ithalata yöneltmi?tir. White Cap’in sektörden çekilmesinin ard?ndan ?zmir’de bulunan Önta?, kavanoz kapa?? üretmek üzere modern ve çok h?zl? bir hat getirmi?tir. Bunu Sar?bekir firmas?n?n yat?r?m? izlemi?, Sarten de kapasitesini art?rmak için yeni bir kavanoz kapak hatt?n? makine park?na ilave etmi?tir. 2013 y?l?nda ise ??ler Cam Metal ?irketi, Tekirda?’da kavanoz kapak üretmeye ba?lam??t?r. Bu y?ldan itibaren Türkiye’de kavanoz kapa?? üreten firmalar?n ba?l?calar? Sarten, Önta?, Komba?, Sar?bekir, Alt?nta?, Çukurova, Rasta? (Temiz-??) ve ??ler Cam Metal’dir. Bu firmalar?n üretim kapasitesinin yeterli olmas?na ra?men,yüzlerce irili ufakl? tesis daha kapak üretimine devam etmektedir. Türkiye ayn? zamanda kavanoz kapa?? ihrac eden ülkelerden biridir.
Yukar?daki bilgilerin bir k?sm? 'Teneke tarihi' isimli bir siteden.
Gelelim günümüze.. Kapak yok!
19 Eylül 2019 tarihli Sözcü Gazetesi'nde yer alan bir habere demeç veren Rose Ambalaj yetkilisi Halil ?brahim Güzelgül'e göre Türkiye'de y?lda 1 milyar kapak üretiliyor ve ?u s?ralar 7/24 çal??malar?na ra?men talebi kar??layamamaktan söz etmi?. Oysa piyasaya kapak arz? bulunan sadece birkaç üretici firmaya baksak dahi,rakamlar?n bahsedileni buldu?unu hatta geçti?ini görebiliyoruz.
Örnek vermek gerkirse sadece Sarten Ambalaj'?n iç pazar için y?ll?k üretimi yar?m milyon kapak, ihracat için ayr?ca üretti?i ise buna yak?n:
(Tablo: Sarten Ambalaj faaliyet raporu 2019- https://www.kap.org.tr )
?rili ufakl?, hatta Avrupa'da dahi 'DEV' say?labilecek büyüklükte yüzlerce firmay? dü?ünürsek bu rakam?n yan?lt?c? oldu?unu,Türkiye'de kapak üretiminin sözü edilen rakamdan çok daha yüksek oldu?unu söyleyebiliriz.
Yine Halil ?brahim Güzelgül'ün ifadesine göre kapak toptanc?lar? bu y?l sebze fiyatlar?n?n bu kadar dü?ük olup halk?n konserve yap?m?na yüklenece?ini öngörememi?. Bu yüzden de ellerindeki stoklara güvenip k?? aylar?nda vermeleri gereken sipari?leri vermedikleri için imalatç?lar gerekli üretimi yapmam?? ve piyasa böylesi bir pozisyona haz?rl?ks?z yakalanm??.
Sizi bilemiyorum ama bu aç?klama da beni tatmin etmedi. Kapak s?k?nt?s? 1 aydan uzun süredir mevcut. Bu dönemde perakendeciler ellerindeki kapaklar? bitirdi. Yeni sipari? vermek istediklerinde ise toptanc?lar?ndan 'yok' cevab? ad?. Yani toptanc?lar ellerindeki stoklara güvenerek imalatç?ya yeni sipari? vermemi? olsa bile s?k?nt?n?n ancak ?imdilerde ortaya ç?kmas? gerekirdi. Amaç saçma sapan komplo teorileri üretmek, kimseyi suçlu ilan etmek de?il fakat dü?ünmek görev.
Gerçekte ne oldu?
K?? aylar?nda 3 kat?na ç?kan baz? ürünleri yaz ay?nda daha ucuza al?p evde kendi imkanlar?m?z ile daha uzun süre muhafaza edersek bundan kim zarar eder?
Bir de tersten soralim; bunu yapamazsak kim kar eder?
Bu y?l konserve ürünlerin market raflar?ndaki fiyat? ne olur?
Akla baz? ?eyler geliyor, fakat dü?üncemizi söyleyebilmek için Türkiye'de kavanoz kapa?? üretimi yapan tüm firmalar?n faaliyet raporlar?n? sab?rla beklemekten ba?ka çare ?imdilik görünmüyor.
Herkese Twist off kapak gerektirmeyen tuzu bol domates salçal? günler...