Öyle olaylar ya?an?r ki ilk anda yorum yapmak insan? çok yan?ltabilir. Bu yüzden Ekrem ?mamo?lu ilk tutukland???nda ve akabinde geli?en olaylar üzerine hemen bir ?ey yazmad?m. Hukuksuzlu?a kar?? duru?umu belli etmekle beraber genel bir analiz için geli?meleri takip etmeyi ye?ledim. Süreç devam ediyor ve daha bir çok geli?meye gebe. ?imdiye kadar ya?ananlar? anlamaya çal??al?m.
***
Öncelikle her ne kadar CHP Genel Merkezi ve ?mamo?lu taraf?ndan önceden tahmin edildi?ini dü?ünsemde diploma iptali ve tutuklama herkeste bir ?ok etkisi yaratt?. Olamaz deniyordu, oldu. Ancak iktidar?n da bu denli bir tepki beklemedi?i çok aç?kt?. Zira Gezi ve ?BB’ye dönük soru?turma ve tutuklamalar hem bir ?eylerin olaca??n? haber veriyor hem de iktidar?n mesaj?n? içeriyordu: “Sak?n olacaklara tepki vermeyin, er ya da geç hesab?n? sorar?z.”
Ancak mesaj al?nsa da gere?i yap?lmad? ve ülke genelinde önce yüzbinler, sonra milyonlarca vatanda? sokaklara döküldü. Ekrem ?mamo?lu’na, dolay?s?yla demokrasiye çok güçlü bir destek verdi. Özgür Özel’e de hakk?n? teslim edelim, ?imdiye kadar süreci cesaretle ve en az hatayla devam ettiriyor. Ald??? kararlar, yapt??? hamleler yerini buluyor.
***
Bu protestolar ile Gezi aras?nda ba? kurmak hata olur. Aradaki farklara uzun uzun de?inmeyece?im ama bugün ya?ananlar iktidar?n; ekonomiyi getirdi?i duruma, ald??? her kararla e?itimde, sa?l?kta, insan haklar?nda, çal??ma hayat?nda milyonlar? ma?dur etmesine kar??n 23 y?ll?k iktidar ??mar?kl???yla “ben yapt?m oldu” yakla??m?na, ya?am tarz?na müdahaleye, her hakk?n? arayan?n hor görülüp hain ilan edilmesine, en çok da bir ?eylerin düzelece?ine dair inanc? yok etmesine tepkidir.
***
Soka?a ç?kanlar?n profiline bak?yorum, ba? aktörler gençler ama ya? alm??lar da var, i?çi var, orta gelirli var, hatta üst katman bile yer yer var, muhafazakar var. K?sacas? toplum her kesimiyle tepkisini gösteriyor diyebiliriz. Daha önemlisi nedir biliyor musunuz? Özelikle daha önceki miting ve eylemlere mesafeli veya kar?? duran esnaf?n, köylünün, çiftçinin içten içe olaylar? normal kar??lad???n? ve olumsuz bir tepki vermedi?ini görüyorum. Bu yüzden yine devreye sokulan camilere ?unu yapt?lar, mezara bunu ettiler söylemleri kar??l?k bulmad?.
Diploma iptali de halkta bir travma yaratt?. Dü?ünün 20-30 y?l önce, ailenizin belki nice zorlukla okutarak alman?z? sa?lad??? diploma ya da al?n teriniz ile edindi?iniz bir mülk ya da herhangi bir hakk?n?z anl?k bir kararla elinizden al?nabiliyor. Yani hiçbir ki?isel edinimin yasal garantisi yok! Deh?et verici de?il mi? Bütün bu olanlar ?????nda ?unu net olarak ifade edelim; evet, k?v?lc?m CHP ve ?mamo?lu’dur ama benzini döken de AKP’nin bizzat kendisidir.
***
?ktidara dü?en bu defa durumun farkl? oldu?unu kabullenmek, yap?lan yanl??lardan bir an önce geri dönmek ve en k?sa zamanda seçim sand???n? halk?n önüne koymakt?r. Medyada yap?lan yorumlara kat?l?yorum. Erdo?an’?n bu pervas?zl???n?n nedeni; dünyada bu tür durumlara tepki verecek iki güç oda?? olan, Amerika’da Trump’?n ilgisizli?i ve Avrupa Birli?i’nin s?k??m??l???. Ancak Erdo?an’a bir tavsiyem var;
1) Trump’a çok güvenmeyin. Amerikan yetkilileri Türkiye’yi bir Ortado?u ülkesi ilan etti ve Ortado?u’yu Netanyahu ile ?ekillendirecek. Bugün ilgilenmedi?i konularla ç?kar? gerektirdi?inde yak?ndan ilgilenecektir.
2) ?ngiltere ba?bakan? Lord Palmerston’un 1848’te “Bizim ezelî ve ebedî dost ile dü?manlar?m?z yoktur. ?ngiltere’nin menfaatleri ebedîdir ve vazifemiz bunlar? gözetmektir.” diyordu. Bu asl?nda Avrupa’n?n da siyasi bak?? aç?s?n? yans?tan bir söz. Amerika ile aralar?n?n aç?lmas? bu anlamda kimseyi yan?ltmas?n. Almanya ?ansölyesi Sholz yak?n zamanda “AB olarak tek vücut halinde yan?t verece?iz” dedi ve Avrupa Merkez Bankas? ba?kan? Lagarde bunun bir uyan?? ve ba??ms?z hareket etmek için bir f?rsat oldu?unu dile getirdi. Dolay?s? ile AB ilk ?oku atlat?yor. Kolay kolay pes edip ilkelerinden ödün verecek bir duruma dü?er mi? Sanm?yorum. Üstelik global finans kurumlar? Türkiye’deki döviz ve enflasyon tahminlerini negatif yönde her hafta revize ederken, bat?da ya?ananlar? f?rsat sanarak yanl??ta ?srarl? olmak yanl?? bir stratejidir.