Temmuz ay? içerisinde Mu?la’n?n Yata?an ilçesine ba?l? Eskihisar köyünde bulunan Stratonikeia Antik Kenti'ni ziyaret etme f?rsat? buldum. Buras? gerçekten görülmeye de?er, ya?ayan bir antik kent adeta. Burada bulunan görevli ile k?sa bir sohbet etme ?ans? buldum, aktard?klar?na göre 1957’de bir deprem meydana geliyor.
Bu depremin açt??? hasardan sonra, ayn? zamanda bölgenin kömür havzas?nda bulunmas?ndan dolay? köy ba?ka bir yere ta??n?yor. Deprem öncesi yakla??k 250 haneli bir köy olan Eskihisar’?n bugün 4 hane kald???n? aktar?yor.
***
Büyük ?skender 323’te öldükten sonra imparatorluk dört parçaya ayr?l?yor, her bir parça komutanlar?ndan biri taraf?ndan kontrol edilerek yönetiliyor.
Do?uda Seleukhoslar hakim durumda. Kral Seleukhos güzelli?iyle göz kama?t?ran STRATON?KE?A ile evlenir. Önceki evlili?inden olan o?lu Antiokhos henüz çocuk ya?tad?r. Gelin görün ki küçük ya?lardan itibaren üvey annesine ilgi duymaya ba?lar.
Büyüyüp delikanl? ça??na geldi?inde a?k?n?n kar??l?ks?z olmad???n? anlar, fakat bu imkans?z görünen a?k onu yataklara dü?ürür. O?lunu çok seven kral, Saray’a doktor ça??r?r. Doktor Erasistratos durumun fark?na var?r, fakat bunu krala söylemek kolay de?ildir.
Günler sonra cesaretini toplay?p krala anlat?r durumu. Önce ?a??ran, öfkelenen Seleukhos, daha sonra durumu kabullenerek o?lunun e?i ile yani üvey annesiyle evlenmesine izin vererek taht? da ona devreder.
Böylece hem kral olan hem de a?k?na kavu?an 1. Antiokhos dönemi ba?lar. Kentin ad?n? da bu a?k?n ölümsüz an?s?na STRATON?KE?A olarak de?i?tirir.
Tarihi Hititler dönemine kadar uzanan yerle?me, Atriya olarak biliniyor. Baz? antik yazarlara göre, ?drias ya da Khyrsaoris adlar? ile an?lan kentlerin varl??? anla??l?yor.
M.Ö 280’den sonra yukar?da payla?t???m a?k sonras? isim de?i?tiriliyor.
Farkl? güçler aras?nda el de?i?tiren bölge, Roma döneminde iyi bir imar faaliyetine kavu?mu?. Dönemin en önemli Roma kentlerinden biri haline geliyor. 14. ve 15. yüzy?llarda beylikler döneminde varl???n? sürdüren kent, adeta geçmi?ten bugüne ya?ayan bir aç?k hava müzesi gibi. S?ras?yla Helenistik dönem, Seleukhoslar dönemi, Roma, Selçuklu, Osmanl? ve Cumhuriyet dönemi izlerini gözlemleyebilece?iniz tek yer olmas? dolay?s?yla mutlaka görülmeyi hak ediyor.
Eski kal?nt?lar ve bunlara ait i?aretler, bilgi panolar? son derece yeterli görünüyor.
As?rl?k ç?nar a?açlar?n?n bulundu?u köy meydan?nda restore edilmi? köy kahvesi var, burada çay kahve gözleme yap?yor köylüler.
Görülecekler aras?nda beylikler döneminden kalan ve çok eski kal?nt?lar üzerine in?aa edilmi?, restorasyon sonras? parlak bir esere dönü?mü? olan ?aban A?a camii, kent savunmas?n?n kritik unsuru sur duvarlar?, dönemin en büyük gymnasionlar?ndan biri (bir zamanlar kentlerini gurur ve ba?ar?yla temsil etmek için yar??an sporcular?n yeti?tirildi?i spor okulu) Selçuklu hamam?, tanr?lar?n dualar ve kurbanlarla an?ld??? tap?nak, yine bir zamanlar hararetli kent meclisi toplant?lar?n?n yap?ld??? Bouleterion bulunuyor.
Ta? dö?eli Osmanl? döneminden kalan sokaklardan yürürken, bir yanda Roma harabeleri, di?er yanda bugünün y?k?k dökük evleri ile farkl? zamanlar?n ruhunu hissedeceksiniz.
En sonunda dönemin ruhunu e?lence, oyun ve di?er aktivitelerle yans?tan 12 bin ki?ilik tiyatro görülebilir. Birçok farkl? dönemin izlerini ta??yan bu özgün alan? gezmek oldukça heyecan verici.
***
Buradaki yap?lar?n foto?raflar?n? payla?aca??m, (Foto galeride görebilirsiniz) bu vesile ile isim yazma al??kanl???m?z?n gereksiz bir kal?c? olma niyetinden öteye gidemedi?ini, y?k?c?l?k oldu?unu, tam aksine binlerce y?ll?k an?lar? tahrip etti?ini ve bunlarla gelecek nesillerin hakk?n?n gasp edildi?ini vurgulamak istiyorum. Marmaris’e giderken, Yata?an'dan sonra sa?da kahverengi Stratonikeia tabelas?ndan girince solda pat diye önünüze ç?kacak bu ilginç yeri görmeden geçmeyin...
https://www.sonkaleizmir.com/galeri/Stratonikeia-Antik-Kenti-/514/