Koronavirüs salg?n?n? yüksek i?sizlik rakamlar? ile kar??layan Türkiye'de may?s dönemi itibar?yla, yüzde 30'u a?an gerçek i?sizlik rakamlar?na göre her 3 ki?iden 1'i i? ar?yor. Türkiye ?statistik Kurumu'nun (TÜ?K) verileri i?sizli?i yüzde 12.9, i?siz say?s?n? ise 3 milyon 826 bin ki?i olarak aç?klarken, gerçek i?sizlik 10 milyonun üzerine ç?kt?. Bu noktada, may?s dönemindeki istihdam kayb?n?n 2 milyon 411 bine ula?mas? ise, salg?n nedeniyle al?nan i?ten ç?karma yasaklar?n?n tam olarak uygulanmad???na i?aret ediyor.
Ocak-haziran döneminde 970 bin 117 ki?i ??KUR'a i?sizlik ödene?i için ba?vuru yapt?. Bunlardan 339 bin 318'i ödenek almay? hak ederken, i?sizlik ödene?i için yap?lan ba?vurulardan 281 bin 540'? y?l?n ilk iki ay?nda yani pandemi öncesinde ba?vuru yapm??t?. Bu tabloya göre; i?ten ç?karma yasa?? uyguland??? dönemde, 688 bin 577 ki?i i?ini kaybetmi? oldu. Nisanda devreye giren yeni kanuna göre, ahlak ve iyi niyet kurallar?na uymayan haller d???nda i?çi ç?karan patronlar, çal??an ba??na 2 bin 943 TL'lik ceza ödüyor.
??KUR taraf?ndan aç?klanan temmuz ay? istatistiklerine göre y?lba??ndan bu yana i?sizlik sigortas?na ba?vuranlar?n say?s?nda h?zl? bir yükseli? ya?and?. Ocak-mart döneminde 502 bin 196 ki?i i?sizlik maa?? için ba?vuruda bulunurken, 17 Nisan'da devreye giren i?ten ç?karma yasa??na ra?men bu rakam ocak-nisan döneminde 811 bine ula?t?.
Yasaklar?n engelleyemedi?i i?sizlik sorunu büyümeye devam ederken, y?l?n ilk 6 ay?nda i?sizlik sigortas?na ba?vuranlar?n say?s? 970 bin 117'ye ula?t?. Temmuz ay? istatistiklerine göre ise ??KUR'a kay?tl? i?siz say?s? bir önceki aya göre yüzde 1.6 azal?? göstererek 3 milyon 325.075 ki?i oldu. Kay?tl? i?sizlerin yüzde 52.6's? erkek, yüzde 47.4'ü kad?n, yüzde 35.7'si ise 15-24 ya? grubunda olan gençlerden olu?tu.
3.5 M?LYON KISA ÇALI?MADA
TÜ?K geriye do?ru 4 hafta içinde i? arayanlar? i?siz kabul ediyor. Salg?nda i?ten ç?karma yerine uygulamaya al?nan k?sa çal??ma ödene?i ve ücretsiz izin ile milyonlarca i?çi çal??mad??? halde istihdamda görünmeye devam ediyor. Bugüne kadar 3.5 milyon i?çi k?sa çal??ma ödene?ine yönlendirildi. 1.8 milyon i?çi de ücretsiz izin ödene?i ald?.
EN ÇOK KADIN ÇALI?ANLAR ETK?LEND?
??ten ç?kramalar ve i?sizlik oranlar? çal??an kad?nlar?n salg?ndan daha fazla etkilendi?ini gösteriyor. Türkiye Devrimci ??çi Sendikalar? Konfederasyonu (D?SK) Ara?t?rma Merkezi taraf?ndan haz?rlanan istihdam raporuna göre ise Covid-19 salg?n? May?s 2020'de en az 8.6 milyon yeni e?de?er istihdam kayb? ve i?size yol açt?. Ara?t?rmada revize edilmi? geni? tan?ml? i?sizlik ve i? kayb? oran? yüzde 50 olarak hesaplan?rken, ara?t?rmaya göre, kad?nlar corona virüs salg?n?ndan daha fazla etkileniyor. Kad?n i?gücü yüzde 12, kad?n istihdam? yüzde 10.5 azald?. Di?er taraftan i? ba??nda olanlar?n son bir y?lda say?s? 6.4 milyon ki?i azald?.