Mevcut antiviral tedaviler, hastal??a kar?? hala etkili olsa da, SciTechDaily'nin haberine göre bilim insanlar?, virüsün insan sa?l??? için daha da tehlikeli hale gelmesine yol açabilecek di?er potansiyel mutasyonlar konusunda uyar?yor.
Texas Biomed ara?t?rmac?lar?, bulgular?n? Emerging Microbes & Infections dergisinde yay?mlanan bir çal??mada raporluyor. H5N1 virüsüyle enfekte Teksasl? bir ki?iden al?nan örneklerin analizi, ki?iye virüsün mutasyona u?ram?? bir versiyonunun bula?t???n? ortaya koydu.
Fareler üzerinde yap?lan deneyler sonucunda ise ara?t?rmac?lar, bu mutasyonlar?n virüsün yay?lma h?z?n? art?rabilece?ini ve hastal???n daha ciddi sonuçlar do?urmas?na yol açabilece?ini belirledi. Bu bulgular, virüsün evrimsel de?i?imlerini izleyerek, gelecekteki olas? risklere kar?? erken uyar? sistemlerinin geli?tirilmesi gerekti?ini gösteriyor.
Ba?lang?çta yabani ku?larda ortaya ç?kan ve tavuk sürülerinde ölümcül etkiler yaratan H5N1 virüsü, 2024 bahar?nda Amerika Birle?ik Devletleri'nde h?zla yay?ld?. Özellikle hastal?k, ba?ta süt inekleri olmak üzere memelileri enfekte etmeye ba?lad?. ?nsanlar aras?nda yay?lm?yor olsa da, ba?ta tar?m i?çileri olmak üzere onlarca insan vakas? kaydedildi. Üstelik, iki hafta önce ABD'de, H5N1'in neden oldu?u ilk ölümcül insan vakas? tespit edildi. Bu durum, virüsün evrimsel de?i?imi ve potansiyel riskleri konusunda bilim insanlar?n? endi?elendiren yeni bir geli?me olarak dikkat çekiyor.
Riskler konusunda endi?eleri art?r?yor
Kas?m 2024'te, Kanadal? bir gencin vakas? özellikle dikkat çekti çünkü kritik durumdaki gencin vücudunda mutasyona u?ram?? bir H5N1 virüs türü tespit edildi. Ara?t?rmac?lara göre, bu tür bir mutasyonun yay?lmas? durumunda, H5N1 virüsü Kovid-19’a benzer bir salg?n? tetikleyebilir. Texas Biomed profesörü Luis Martinez-Sobrido, virüsün sürekli mutasyona u?rad???na dikkat çekerek, bu evrimsel de?i?imlerin gelecekte daha büyük sa?l?k tehditlerine yol açabilece?ini uyar?da bulundu. Bu geli?meler, H5N1’in potansiyel riskleri konusunda endi?eleri art?ran önemli bir bulgu olarak öne ç?k?yor.
Ara?t?rmac?lar, Teksasl? bir ki?ide tespit edilen virüs türünde, s???rlar? enfekte eden versiyonunda bulunmayan dokuz mutasyon ke?fetti. Fareler üzerinde yap?lan deneylerde, bu insan su?unun daha h?zl? ço?ald???, daha ciddi hastal?klara yol açt??? ve beyin dokusunda daha büyük miktarlarda bulundu?u gözlemlendi. Bu bulgular, virüsün evrimsel de?i?imlerinin sa?l?k üzerinde potansiyel olarak daha y?k?c? etkiler yaratabilece?ini gösteriyor.
Neyse ki, mutasyonlar FDA onayl? antivirallerin virüse kar?? etkinli?ini etkilemedi. Ancak ara?t?rmac?lar, insanlar?n H5N1 virüsüne kar?? önceden bir ba????kl???n?n bulunmamas? ve mevsimsel grip a??lar?n?n yaln?zca s?n?rl? koruma sa?lamas? nedeniyle, potansiyel bir salg?n durumunda antivirallerin kritik bir rol oynayabilece?ini vurguluyor. Texas Biomed uzmanlar?, ilerleyen ara?t?rmalar?nda, insanlar? enfekte eden H5N1 virüs su?lar?ndaki hangi mutasyonlar?n daha ciddi hastal?klar ve artan virülansa yol açt???n? daha ayr?nt?l? bir ?ekilde incelemeyi planl?yor.