Merkez Bankas? eski Ba?kan? ve ?Y? Parti Ankara Milletvekili Durmu? Y?lmaz, ?smail Küçükkaya ile Çalar Saat program?nda ekonomideki son duruma yönelik de?erlendirmelerde bulundu.
Y?lmaz, i?sizlik fonundaki paran?n nakit de?il, hazine ka??d?ndan oldu?unu belirtirken, Küçükkaya'n?n "Merkez Bankas? para bas?yor mu?" ?eklindeki sorusuna, "?u anda biz para bas?yoruz. Rezerv para 205 milyardan 270 milyara ç?kt?. ??sizlik Fonu’nun bankalar?n elindeki ka??tlar? Merkez Bankas? taraf?ndan sat?n al?n?yor. Yani Merkez Banas? para bas?yor ama bu paran?n nereye nas?l gitti?i konusunda bir bilgimiz yok." ?eklinde yan?t verdi.
Küçükkaya'n?n sorular? ve Y?lmaz'?n verdi?i cevaplar ?u ?ekilde;
EKONOM?YE BAKTI?INIZ ZAMAN NE GÖRÜYORSUNUZ?
Ekonomiye bakt???mda ?unu görüyorum; ekonomi giderek daral?yor. S?k?nt?lar giderek art?yor. Bu sadece Türkiye’nin kar?? kar??ya oldu?u bir sorun de?il. Bütün dünya ekonomilerinin kar?? kar??ya oldu?u bir sorun. Bugüne kadar kar?? kar??ya kal?nan sorunlar, genellikle ekonominin kendi bünyesindeki içsel sorunlard?. ?u anda tamamen ekonominin d???nda, d??sal bir sorunla kar?? kar??yay?z. Bu konuda çok fazla bir tecrübemiz yok. E?er ?u anda ya?amakta oldu?umuz krizi bundan önce ya?amakta oldu?umuz herhangi bir krizle k?yaslay?n derseniz, asl?nda k?yaslamak son derece zor.
1929 ekonomik buhran?na, ?kinci Dünya Harbi’ne benzeyen bir ekonomik sorunlar yuma?? ile kar?? kar??yay?z.
??S?ZL?K FONU’NDA 131 M?LYAR DOLAR VAR MI, YOK MU?
Bu para nakit olarak yok. ??sizlik Fonu’na i?çilerden nakit olarak kesilen bir katk? var. ??verenlerden yap?lan bir katk? var. Hükümetin, devletin yapt??? katk? var. Ayl?k bazda ücretler ödenirken yap?lan kesintiler üzerinden nakit olarak fonda birikiyor bu para. Dolay?s? ile fon yönetimi bu paray? hazine ihalelerine kat?larak devlete borç veriyor. Devlete verdi?i borcun kar??l???nda devletten hazine tahvili al?yorlar ve dolay?s? ile de oradan faiz geliri elde ederek fonu büyütmeyi çal???yorlar. Ama bunun yüzde yüzünü devlete borç vermiyor, hazine ka??d?na yat?rm?yor. Bir k?sm?n? nakit olarak hesab?nda tutuyor.
Dolay?s? ile bugün itibariyle bu fondaki 130 küsür milyar lira para nakit olarak harcanabilir de?il devlet tahvili olarak var. Merkez Bankas? geçen hafta ald??? bir tak?m tedbirler çerçevesinde elinde fonun yat?r?mlar?ndan olu?an hazine ka??d? olan bankalara bu ka??tlar? merkez bankas?na satabileceklerini ve dolay?s? ile arada nakde dönebileceklerini söyledi. Fonda para var, para nakit de?il, hazine ka??d?ndan.
MERKEZ BANKASI PARA BASIYOR MU?
Biz para bas?yoruz efendim. Y?lba??ndan bu tarafa Merkez Bankas?'n?n yapt??? faaliyetlere bakt???m?zda ?unu görüyoruz. Rezerv para dedi?imiz, yani parasal taban dedi?imiz ekonomide toplam para arz?n?n özünün esas?n? te?kil eden rezerv para yüzde 30 art?? gösterdi. 205 milyar TL’den 270 milyar TL’ye ç?kt?. Bu arada tabi y?lba??ndan bu tarafa Ocak ?ubat Mart aylar?ndaki enflasyon yüzde 3.2. Dolay?s? ile enflasyonun 10-15 kat? kadar para bas?lm?? durumda. Bu para ne gidiyor derseniz Buras? son derece önemli. Bas?lan bu paran?n nereye gitti?ini görebilmemiz için ba?a dönüp kar?? kar??ya oldu?umuz sorunlar?n boyutunun ne oldu?unun tespit edilip, buna göre de ihtiyaç tespit edilip buna göre de ne yap?lmas? laz?m geldi?inin belirlenmesi gerekir. Asl?nda bütün dünya ?unu biliyor. Ne yap?lmas? gerekti?inde tereddüt yok. Fakat nas?l yap?laca?? konusunda ülkeler ülkelere farkl? farkl? ?eyler dü?ünüyorlar.
?u anda biz para bas?yoruz. Rezerv para 205 milyardan 270 milyara ç?kt?. ??sizlik Fonu’nun bankalar?n elindeki ka??tlar? Merkez Bankas? taraf?ndan sat?n al?n?yor. Yani Merkez Banas? para bas?yor ama bu paran?n nereye nas?l gitti?i konusunda bir bilgimiz yok. Say?n Maliye Bakan? “Ülkeyi nereye sürükleyece?i belli olmayan söylemler duyuyorum” dedi. Yani “Para basarak bu i?i halledin” deniliyor ya, bunu bakan ülkeyi nereye sürükleyece?i belli olmayan söylemler olarak nitelendiriyor. Asl?nda say?n bakan, ülkeyi nereye sürükleyece?i belli olmayan söylemlerden de öte geçerek, eylemlere ba?lad?. Fakat aç?k de?il, net de?il, ?effaf de?il, hesap verebilir de?il.