Tüm dünyan?n bekledi?i gün geldi. ABD Merkez Bankas? (Fed) bugün TS? saat 21.00'da faiz karar?n? aç?klayacak.
16 Mart 2022'de 25 baz puanla faiz art??lar?n? ba?latan bankan?n, bugün 50 baz puanl?k faiz art???na gitmesi bekleniyor. E?er beklendi?i gibi olursa, 2000 y?l? sonras?nda ilk kez bu seviyede bir faiz art??? olacak.
Fed, 3 y?l sonra ilk kez 16 Mart 2022'de faiz art???na gitmi?, federal fonlama faizini yüzde 0-0,25 aral???ndan yüzde 0,25-0,50 aral???na çekmi?ti. Fed böylece Kas?m 2018 sonras?nda ilk kez faiz art?rm??t?.
8,9 TR?LYON DOLARLIK B?LANÇO KÜÇÜLECEK
ABD'de mart ay?nda yüzde 8,5 ile 40 y?l?n zirvesine yükselen enflasyonu dizginlemek için Fed'in faiz art??lar?n?n yan? s?ra haziran ay?ndan itibaren bilançosunu küçültmeye ba?lamas? da bekleniyor.
Banka, 8,9 trilyon dolarla rekor seviyede bulunan bilançosunu küçültme plan?n? da bugün aç?klayacak. Mart ay? toplant?s?nda, bilanço küçültmenin ayl?k 95 milyar dolara ula?abilece?i, bunun 60 milyar dolarl?n?n Hazine tahvilleri, 35 milyar dolar?n?n da ipote?e dayal? menkul k?ymetler üzerinden olabilece?i belirtilmi?ti.
Böylesi bir durumda, y?ll?k bilanço küçültme 1 trilyon dolar? a?abilir. Fed, 2017-2019 aral???nda ayl?k 50 milyar dolarl?k bilanço küçültme yapm??t?.
Bilanço küçültme operasyonunun bu ay 35 milyar dolarla ba?lamas? ve gelecek aylarda 95 milyar dolara kademeli olarak yükseltilmesi de piyasada fiyatlanan olas?l?klar aras?nda yer al?yor.
PANDEM? SONRASI ?LK KEZ F?Z?K? TOPLANTI
Bloomberg, Fed Ba?kan? Jerome Powell'?n enflasyonla mücadele kapsam?nda son on y?llar?n en agresif politikas?n? aç?klamaya haz?rland???n?, yat?r?mc?lar?n Powell'?n aç?klamalar?nda, önümüzdeki aylarda daha büyük ad?mlar?n i?aretinin olup olmad???na bakaca??n? yazd?.
TS? 21.30'da aç?klamas?na ba?layacak olan Powell, iki y?l aran?n ard?ndan ilk kez fiziki kat?l?ml? bir bas?n toplant?s? yapacak.
1994 SONRASINDA ?LK KEZ 75 BAZ PUAN OLUR MU?
Piyasada, haziran ve temmuz aylar?ndaki Fed toplant?lar?nda 75 baz puanl?k faiz art???n?n gündeme gelebilece?i de fiyatlan?yor. Böylesi bir faiz art???na, en son 1994 y?l?nda Alan Greenspan'?n ba?kanl??? döneminde imza at?lm??t?.
Fed'in önden yüklemeli s?k?la?t?rma istedi?ine i?aret eden PGIM Fixed Income ekonomisti Ellen Gaske, “As?l soru, gördü?ümüz köpü?ün bir k?sm?n? hafifletmek için faiz oran?n?n ne kadar yüksek olmas? gerekti?i” dedi.
St. Louis Fed Ba?kan? James Bullard, 18 Nisan’daki aç?klamas?nda, Fed’in bu y?l faizleri yakla??k yüzde 3,5 seviyesine yükseltmek için acele etmesi gerekti?ini söylerken, 75 baz puanl?k bir art?r?m?n imkans?z olmad???n? belirtmi?ti.
RESESYON R?SK? FED'? ZORLAYACAK
Fed'in bir yandan enflasyonu ve enflasyon beklentilerini frenlemesi, bir yandan da ekonomideki h?zl? bir yava?lamaya neden olmaktan sak?nmas? gerekiyor.
ABD ekonomisinde y?l?n ilk çeyre?inde y?ll?kland?r?lm?? bazda yüzde 1,4 oran?nda sürpriz bir küçülme olmu?tu. Bu geli?mede sava?la birlikte artan tedarik zinciri sorunlar? etkili olmu?, tüketici ve ?irket harcamalar?n?n yüksekli?i ise verinin pozitif taraf? olarak öne ç?km??t?.
Ukrayna sava?? ve Rusya'ya kar?? yapt?r?mlar?n, küresel ekonomide tedarik zinciri sorunlar?n? art?rmas? ve bunun da enflasyonu ve ekonomik büyümeyi olumsuz etkilemesi bekleniyor.
TÜRK?YE’Y? NASIL ETK?LEYECEK?
Dolar dünyan?n bir numaral? rezerv paras? oldu?u için, dolar?n faizi ve miktar? da tüm dünyay? etkiliyor.
Artan enflasyon ve Fed’den beklenen agresif faiz art??lar? nedeniyle ABD Hazine tahvili faizleri de son dönemde h?zl? art?? gösterdi.
ABD 10 y?ll?k Hazine tahvil faizi, üç y?l? a?an bir sürenin ard?ndan ilk kez bu hafta yüzde 3’lük oran? a?t?. Bu oran 2020 ortas?nda yüzde 0,6 seviyelerine kadar gerilemi?ti. Hazine tahvillerinde di?er vadelerde de son dönemde h?zl? faiz art??lar? oldu.
ABD’de 30 y?ll?k sabit ipotekli konut faizi, geçen hafta yüzde 5,10 ile son 12 y?l?n zirvesine yükseldi.
Dolar?n di?er büyük para birimleri kar??s?nda küresel de?erini ölçmek için kullan?lan dolar endeksi de geçen hafta 103,9’a ula?arak bu son 20 y?l?n zirvesine yükselmi?ti.
Dolar?n faizinin artmas? ve dolar?n de?erlenmesi, Türkiye gibi yüksek d?? borcu ve yüksek cari aç??? olan ülkelerin, bu borçlar? çevirmesini ve cari aç???n? finanse etmesini daha pahal? hale getiriyor.
Rezerv sat??? ve bütçeye yük getiren kur korumal? mevduatla döviz kurlar?n? frenlemeye çal??an Ankara’n?n da dolardaki güçlenme ve dü?ük rezerv nedeniyle i?i giderek zorla??yor.
Kurlardaki olas? art?? ise, zaten martta yüzde 61’i a?an ve may?s ay?nda yüzde 80’a yakla?mas? beklenen resmi tüketici enflasyonunun daha da yükselmesine neden olabilir.