?zmir'in Bornova ?lçesi'ne ba?l? k?rsal Yakaköy Mahallesi'nde "Tar?mda Yerel Kalk?nma" konulu panele kat?lan CHP Tar?m Politikalar?ndan Sorumlu Genel Ba?kan Ba?dan??man? ve Bursa Milletvekili Orhan Sar?bal, hükümetin tar?m politikalar?n? ele?tirdi. Panelin sonunda ANKA Haber Ajans?'n?n sorular?n? yan?tlayan Sar?bal, TÜ?K'in aç?klad??? tar?msal üretim verilerine tepki gösterdi.
Sar?bal, ?unlar? söyledi:
"TÜ?K'in her ne kadar rakamlar?na çok güvenmesek de ?u an aç?klama yapan bir kamu kurumu niteli?inde... Dolay?s?yla yapt??? aç?klamada ?unu görüyoruz; yüzde 14 bu?day üretimi, yüzde 30 arpa, nohut, kurufasülye bir çok üründe dü?ü? var. Sadece meyve ve meyveye ba?l? çiçek üretiminde bir art?? var. Asl?nda bu ba?ka bir tehlike. Önemle bunun üzerinde durmak laz?m. Bu?day yüzde 14 dü?mü? deniliyor ama bu rakam çok daha yüksek. Geçen y?l 20,5 milyon ton bu?day üretilmi?ti. Bu y?l yüzde 14'lük bir dü?ü?ten bahsediliyor ki, bu rakam?n çok çok daha fazla üstünde bir dü?ü? var. Neden mi; kurakl?ktan dolay? ciddi bir verim dü?üklü?ü vard?. Küresel ?s?nma ve iklim de?i?ikli?inden kaynaklanan kurakl?k elbette önemli. Ama as?l önemli olan 19 y?ld?r sulama sistemine, sulamaya yat?r?m yapmayan iktidar?n GAP'? tamamlamamas? nedeniyle, ?çanadolu Bölgesi'nde KOP'u tamamlamamas? nedeniyle... K?z?l?rmak ve di?er tüm havzalardaki su toplama kanallar?n?, bentlerini yapmamas? ve tarla içi hizmetleri yapmamas? nedeniyle bugün bu aç??? ya??yoruz."
"DAHA FAZLA KAYIP VAR"
Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) bu?day? pahal?ya ithal edip iç piyasaya sürdü?ünü belirten Sar?bal, "Ve bugün biz bu?day?n tonunu 3 bin 400 liraya al?yoruz. Oysa TMO 2 bin 250 lira fiyat aç?klad?. Siz 3 bin 400 liraya d??ar?dan bu?day alacaks?n?z 1150 lira ton zarar?yla içeriye ucuz sat?p, yem ve un sanayiini destekleyerek sofradaki ekme?in artmamas? için çaba göstereceksiniz. Bu sürdürülebilir bir ?ey de?il. K?saca TÜ?K'in aç?klad??? zararlar gerçe?i yans?tm?yor. Daha fazla kay?p var. Arpada da m?s?rda da bu?dayda da daha fazla kay?p var. Sadece durumu idare ediyorlar. Bugün bu verim dü?üklü?ünün, rekolte dü?üklü?ünün temel nedeni iktidar?n 18,5 y?ld?r uygulad??? yanl?? tar?m politikalar?d?r" dedi.
"Ç?FTÇ? MAZOT ?Ç?N FAZLADAN 6 M?LYAR TL ÖDEYECEK"
Orhan Sar?bal, mazot zamlar? ile ilgili ise ?öyle konu?tu:
"Geçen y?l bu zamanlar 6.21 lirayd? mazotun litre fiyat?. Bugün 8.20'yi geçti. Fark 2 TL litre ba??na. Çiftçi 1 y?lda kabaca 3 milyar litre mazot kullanmakta. Çiftçinin cebine gelen yük fazladan tam 6 milyar TL.
2022 bütçesinde ne var.. 2021 y?l? deste?inin 24 milyar TL olarak söylediler. Gelecek sene 25.8 milyar TL. Yani sadece 1.8 milyar TL art?r?yor. Ama sadece mazottan çiftçi 6 milyar TL zarar edecek. 6 milyar TL daha fazla para ödeyecek."
Mazot fiyat?n?n artmas?yla birlikte çiftçinin gübre, ilaç, i?çilik, su faturas?, elektrik faturas?n?n artt???n? anlatan Sar?bal, "Yani mazota gelen her bir kuru? zam, üreticinin maliyetine yans?yor. Üreticinin maliyetine yans?yan her kuru? ise tüketicinin ürününün pahal? olmas?na neden oluyor. Dolay?s?yla g?da enflasyonu, tar?msal girdi fiyat endeksi çok h?zl? ?ekilde artmaya devam ediyor. Zaten son 3-4 y?ld?r tar?msal girdi fiyat endeksi sürekli bir art?? e?iliminde. Ve son 6-7 ayd?r tarihte hiç olmad??? kadar h?zl? artmaktad?r. Örne?in 24 Haziran 2018'de a??r? bir yükselme olmu?tu. Bugün onu çoktan egale etti iktidar. Tekrar yeni bir rekor k?rd?" dedi.
"DERHAL UCUZ MAZOT, GÜBRE VE TOHUM SA?LANMALI"
Sar?bal, ?öyle devam etti:
"Süt yemi geçen y?l bu zamanlar 75- 80 lira aras?yd? ?imdi 180 lira. Gübre fiyatlar? geçen sene bu zamanlar 3 bin 750 lira ile 4 bin lira aras?ndayd?. ?uanda fiyat tam 8 bin 500 lira. Üre 2 bin 200 lira ile 2 bin 400 lira aras?ndayd?. ?uanda 8 bin liray? geçti. Art?? yüzde 250.. Çiftçinin bu ko?ullarda tar?m yapabilme ?ans? yok. Bu?day ekme zaman? ama insanlar bu?day ekemiyor. Kurakl?k bir taraftan bir taraftan, tohum, gübre maliyeti bir taraftan. Nas?l olacak bir i?. Çok h?zl? bir ?ekilde iktidar?n bütçe kaynaklar?n? çiftçi için tekrar açmas? ve yard?m etmesi laz?m. H?zl?ca tohuma, mazota destekleme yapmas? laz?m. Derhal ucuz mazot, gübre sa?lamal?. Yoksa bu TÜ?K'in yanl?? aç?klad??? rakamlarla çok daha fazla ürün kayb? gelecek y?l çok daha derinle?ecek. Ve biz param?zla da olsa ithalat yapamayacak duruma geliyoruz."
Ç?FTÇ? ÖRGÜTLER?NE ÇA?RI YAPTI: "ÇIKIP HER ?EY? SÖYLEMELER? LAZIM"
Çiftçi örgütlerine de bir ça?r?da bulunan CHP'li Orhan Sar?bal, "?ktidar her taraf? ablukaya alm?? ki o kadar a??r hegemonya kurmu? ki; kurumlar? sürekli tehdit eden, onlar? sürekli zorlayan, sesi ç?kan? yerinden eden, her türlü bask?y? yapan otoriter bir rejime dönülmü? durumda. Ben tar?m örgütlerinin içindeyim. Ziraat odalar?n?n üyesiyim. Fark?nday?m. ?syan ediyorlar ama gidebildikleri nokta belli. ?ktidar a??r bir bask? kurmu?. Ama art?k aç?kças? burada da her ?eyi göze almalar? laz?m. Ve ç?k?p her?eyi söylemeleri laz?m. Çünkü çiftçi biterse odalar?n bir k?ymeti kalmak, odalar ayakta kalamaz. Çiftçinin bitti?i yerde siz kurumlar?n ba?ar? öyküsünden bahsedemezsiniz" dedi.