Adaylar ne yapmaya aday?

Yerel seçimlere üç ay kaldı. Belediye başkanlığı ve meclis üyelikleri için aday adayları ortaya çıktı. Kent ve belediye yönetimlerine talip olan belediye başkan adaylarından yakın zamanda vaat ve projelerini duymaya başladık. Her aday adayı o güne dek biriktirdikleri çerçevesinde hayalini kurdukları kente dair yapacaklarını söylüyor.

Vaatlerde kimi şehir kültürün başkenti olacak, kimi tarımın yıldızı, kimi turizmin yükselen şehri… Kenti şu yönde geliştireceğiz, dönüşüm yapacağız, vb. listeyi uzatmak mümkün… Her şehrin kendi ölçeği ve yerel özelliklerine göre bunlar az çok farklılaşıyor. Başkan adayları “hayalini kurdukları” kenti oluşturmak için propagandalarını yürütüyor.

Baştan proje önermenin sakıncaları ve demokratik olup olmadığı tartışmasını bir yana bırakırsak aday adaylarının öncelikle yönetmeye talip oldukları kentteki temel sorun alanlarına dair politik tercihlerini ve yönetim anlayışlarını tarif etmeleri gerekmez mi? Önce bu tarif yapılmalı ki, önerilecek projeler de bu ilkeler üzerinde ayakları yere basacak biçimde otursun. Yoksa kente dair kime sorsanız herkesin aklında mutlaka proje fikirleri vardır. Belediye başkan ve meclis üyesi adaylarının herhangi birinden farklı olarak kent yönetimi işine ciddi biçimde kafa yormuş, ülke ve kent ölçeğinde sorunları analiz etmiş ve buradan bir politik program çıkartmış olmaları beklenir.

Öncelikle ne söylenmeli?

Buradan hareketle, kenti yönetmeye talip olan adaylar öncelikle nasıl bir yönetim anlayışını hâkim kılacaklarını, kente, kentli yurttaşa ve yerel demokrasiye nasıl baktıklarını kamuoyuna anlatmalıdır. Bunları şu sorular çerçevesinde sıralamak mümkün:

- Belediye nasıl yönetilecek? Belediye başkanı ve meclis üyeleri kendine verilen yetkiyi nasıl kullanacak? Demokratik katılım kanalları oluşturulacak mı? Yurttaş yapılan çalışmalar hakkında nasıl bilgilenecek?

- Kentteki rant grupları ve merkezi idarenin baskı ve dayatmalarına karşı nasıl bir siyasi irade gösterilecek?

- Yerel kamusal hizmetlerden her kesimin eşit ve adil yararlanmasını sağlamak için nasıl tedbirler alınacak?

- Gerekli temel hak alanlarında (Konut, toplu ulaşım, su, kreş, spor, koruyucu sağlık, vb.) belediye yönetiminin temel politik yönelimi ne olacak?

- Kamu kaynaklarının kullanımında ilkeler ne olacak? Bütçe nasıl hazırlanacak? Şeffaflık nasıl sağlanacak? Yatırım öncelikleri nasıl belirlenecek?

- Ulaşımda öncelik ne olacak? Engelli, yaya, bisikletli, toplu ulaşım yolcusu, otomobiller, vb. nasıl bir öncelik sıralaması içinde ele alınacak?

- Kadın sorununda, çocuk haklarında, eşit yurttaşlıkta temel politik yaklaşım nasıl olacak?

- Doğaya, kırsal alanlara, kent topraklarına bakış, şehir planlamada benimsenecek temel esaslar, yaratılan artı değerin kullanımı, bunun herkese açık ilkeleri olacak mı?

- Kentler arası ve kent içi dayanışma için öngörülenler, belediye emekçileriyle kurulacak ilişki nasıl olacak?

- Kent yoksulluğu ile mücadelede ve temel ihtiyaçlara erişimde ne tür bir yaklaşım sergilenecek?

- İklim krizine karşı dirençli kentler için ne tür politikalar yaşama geçirilecek?

- Gıda krizine karşı üretici, düzenleyici ve denetleyici nasıl tedbirler öngörülüyor?

- Belediyeye işe alımlar nasıl olacak? Liyakat ve bilginin hâkim olması yönünde şeffaflık sağlanacak mı?

gibi temel başlıklarda yönetim anlayışı ve ilkelerin halka anlatılması önem taşıyor.

Böyle bir politik hat tariflendiğinde her birinin altına kent için öngörülen projeler o zaman yazılabilir ve bunlar tartışmaya açılabilir. Kentteki ilgili kesimlerden gelecek görüşlerle de bu program geliştirilir. Bu yöntem, daha baştan kolektif bir kent perspektifini ortaya koymanın önünü açabilir.