SONKALE?ZM?R-?n?aat Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi, hak sahiplerinin ?ikayetleri üzerine Alia?a'da yap?m? süren TOK? in?aatlar?nda incelemelerde bulundu.
?n?aatlarla ilgili çarp?c? foto?raflar yay?nlayan oda yönetimi imalat hatalar?na dikkat çekerek yetkilileri göreve ça??rd?. Oda yönetiminden yap?lan yaz?l? aç?klaman?n tamam? ?öyle:
"T.C. Çevre, ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i Bakanl???/Toplu Konut ?daresi Ba?kanl??? taraf?ndan 31.03.2020 tarihinde yap?m i?i ve sonras?nda ikmal i?i olarak ihale edilen ‘’?zmir ?li, Alia?a ?lçesi, Alia?a Mahallesi 614 Konut, 32 Dükkân ve 1 Adet Cami ?n?aatlar? ile Altyap? ve Çevre Düzenlemesi ??i’’ ile ilgili ?ubemize hak sahipleri taraf?ndan imalatla ilgili foto?raflar? da içeren ?ikâyet dilekçesinin iletilmesi sonras?nda ?ubemiz taraf?ndan proje sahas?nda yerinde incelemelerde bulunulmu?tur.
Tespit edilen imalat hatalar?, deprem tehdidi alt?nda olan kentimiz ve vatanda?lar?m?z ad?na endi?e vericidir. Yap?lan incelemede, betonarme elemanlar?n yap?m?nda tünel kal?p sisteminin kullan?ld??? anla??lmaktad?r. Ta??y?c? elemanlar?n deprem kuvvetleri etkisi alt?nda kritik öneme sahip alt ve üst uç birle?im bölgelerinde hayati tehlike arz edecek ?ekilde imalat hatalar? görülmektedir. Bu kusurlar?n uygulamadaki hatalardan ve denetim eksikli?inden kaynakland??? ?üphesizdir. Deprem tehdidi alt?ndaki bir bölgede, kurulma amac? özellikle dar ve orta gelirli vatanda??n nitelikli konut ihtiyac?n? kar??lamak olan TOK? taraf?ndan in?a edilmekte olan bu yap?larda dikkatsiz ve özensiz imalatlar telafisi mümkün olmayan sonuçlara yol açabilir.
Binalar, güncel yönetmeliklere uygun ?ekilde tasarlanm?? olsa da yerinde projesine ve fen-sanat kurallar?na uygun ?ekilde imal edilmedi?i, imalat sonras? bak?mlar? ve denetlemeleri yap?lmad??? takdirde hayati tehlike olu?turacak sonuçlar?n ortaya ç?kmas? kaç?n?lmazd?r. Üstelik bu tür imalat hatalar?n?n, olas? bir deprem sonras? binan?n y?k?lmas? durumunda tespitinin de oldukça zor hatta imkâns?z oldu?unu ifade etmek isteriz. Dolay?s? ile imalat a?amas?ndaki denetim de bu nedenle son derece önemlidir. Devam eden bloklarda ayn? durumlar?n olu?mamas? için; kullan?lan kal?p malzemesinin teknik dokümanlar?, kurulum projesi, hesap raporu, i?çilerin mesleki yeterlilik belgeleri ile imalatlar? teslim alan teknik personellerin imzalad?klar? tutanaklar incelenmeli ve tüm sürecin mevzuata uygun olarak devam etmesi sa?lanmal?d?r. Denetim konusunda ya?anabilecek herhangi bir zafiyetin bedelinin ne kadar y?k?c? olabilece?ini 30 Ekim 2020’de ?zmir’de ve 6 ?ubat 2023’te on bir ilimizde ya?ad?k.
Yetkilileri uyar?yoruz ve sorumluluklar?n? yerine getirmeye davet ediyoruz. Konuya dair ?ubemize ula?an ?ikâyet sonras?nda söz konusu durum, ivedi bir ?ekilde Çevre, ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i Bakanl???, Toplu Konut ?daresi Ba?kanl??? (TOK?), ?zmir Valili?i Çevre, ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i ?l Müdürlü?ü ve Alia?a Belediyesine iletilmi?tir ancak ilgili kurumlar taraf?ndan bugüne kadar sahada herhangi bir denetim yap?lmad??? bilgisi ?ubemize ula?m??t?r.
Ayr?ca bu süreç içerisinde sahada söz konusu kusurlu imalatlara ta? dolgu ve basit s?va tamirat? yap?ld???na dair bilgiler iletilmektedir. Ta??y?c? sistemin bütünlü?ünü etkileyen bu tip bir yap?sal hasara el yordam? yama yöntemi ile müdahale edilmesi sorunu çözmeyecek, sadece örtbas edecektir. Güvenilir onar?m yöntemi, konusunda uzman yetkin bir in?aat mühendisinin yönlendirmesiyle yap?lacak hesap ve analizlerle belirlenecek bir malzeme ile kontrollü ?ekilde ve literatürde kabul görmü? testlerin de yap?l?p raporlanmas?yla ve denetlenmesiyle mümkün olabilir.
Halihaz?rda yap?lm?? bir tamirat var ise kalite kontrol testlerinin yap?larak sonuç raporlar?n?n payla??lmas? gerekmektedir. Ayr?ca bu tür kritik imalat hatalar? yap?lan binalar?n, Türkiye Bina Deprem Yönetmeli?i Bölüm 15’teki “Deprem Etkisi Alt?nda Mevcut Bina Sistemlerinin De?erlendirilmesi ve Güçlendirme Tasar?m? ?çin Özel Kurallar” bölümüne uygun de?erlendirmelerle tahkik edilerek performans?n?n belirlenmesi ve sonuçlar?n?n kamuoyu ile payla??lmas? beklenmektedir. Bu ko?ullar?n sa?lanmad??? hallerde ise tamiri ve güçlendirilmesi mümkün olmayan noktalarda y?k?m ve yeniden yap?m yoluna gidilmesi kaç?n?lmaz olacakt?r.
Foto?raflara yans?yan ve yans?mayan, ?imdiye kadar yap?lan imalatlar?n hatal? olup olmad???n?n denetlenmesinin, denetleme sonuçlar?n?n kamuoyu ile payla??lmas?n?n, usul ve yasalara, projesine ve fen-sanat kurallar?na ayk?r? imalatlar?n tespiti halinde gere?inin yap?lmas?n?n idari makamlar?n sorumlulu?unda oldu?unu hat?rlat?yoruz.
Yap? üretim süreçlerinde “etkin denetimin” önemini bir kez daha hat?rlatarak sorumlulu?u bulunan kurumlar? göreve davet eder, konunun kamu ad?na takipçisi olaca??m?z? sayg?lar?m?zla bildiririz.