?zmir Büyük?ehir Belediyesi Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel ?yile?tirme Dairesi Ba?kanl???’n?n ba?latt???, Türkiye’nin en kapsaml? deprem ara?t?rmalar? ve risk azaltma projeleri sürüyor. Yap? envanteri çal??malar? ile zemin ara?t?rmalar?n? sürdüren Büyük?ehir Belediyesi, faylar?n incelendi?i depremsellik ara?t?rmas?na da h?zla devam ediyor.
?zmir’in 100 kilometre yar?çap?nda Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlü?ü (MTA) taraf?ndan haritalanan diri faylar üzerinde aç?lan paleosismolojik hendeklerle, eski depremlerin izleri ara?t?r?larak, jeolojik kan?tlar elde ediliyor. Uzmanlarca aç?lan yakla??k 90 hendekten al?nan 140’tan fazla örnek laboratuvarda inceleniyor.
Denizde bulunan faylardan da örnekler al?nd?
100 kilometre yar?çapl? alanda faylar?n ve tsunamilerin incelendi?i depremsellik ara?t?rmas? kapsam?nda, karadaki gibi denizdeki faylar da mercek alt?nda. ODTÜ Deniz Paleosismolojisi Ara?t?rma ekibi taraf?ndan ODTÜ’ye ait sondaj platformuyla, deniz taban?ndan al?nan karot örnekleri, önemli bulgular?n elde edilmesini sa?layacak. Tsunami ara?t?rmalar?n? da sürdüren Büyük?ehir Belediyesi, deniz içerisinde risk olu?turabilecek faylar? inceleyerek olas? tsunami risk haritalar?n? olu?turuyor.
Ara?t?rma çukurlar? aç?ld?
Denizde yap?lan sondaj çal??malar?nda 24 farkl? lokasyonda toplam 95 metre deniz içi karot örne?i al?nd?. Bu çal??malara ek olarak k?y? bölgelerinde 29 lokasyonda, 3 metre uzunlu?unda, 3 metre geni?li?inde ve 3 metre derinli?inde k?y?da tsunami izlerini gözlemlemek için ara?t?rma çukurlar? aç?ld?. Ara?t?rma çukurlar?ndan k?y?lar? etkiledi?i tespit edilen tarihi tsunamilere ait tsunami çökellerinden ayr?nt?l? analizler yap?labilmesi için numuneler al?nd?. Numuneler MTA ve TÜB?TAK MAM laboratuvarlar?nda inceleniyor.
2 bin hektarl?k alan taranacak
Faylar?n incelendi?i depremsellik ara?t?rmas?n?n yan?nda zemin çal??malar? da sürüyor. Zemin ara?t?rmas?nda Bornova’daki çal??malar? tamamlayan ?zmir Büyük?ehir Belediyesi, mikrobölgeleme çal??malar?na Kar??yaka ile devam edecek. ?lçe s?n?rlar? içerisinde yakla??k 2 bin hektarl?k bir alan için ihale süreci ba?lat?ld?. Bornova’da oldu?u gibi Kar??yaka’da da sondajlar, binlerce arazi ve laboratuvar deneyi ile jeofizik veri toplama çal??mas? yap?lacak. Proje kapsam?nda ilçedeki eski deprem izlerinin saptanmas?, tsunami tehlikesi ve zemin indeks özelliklerinin belirlenmesi hedefleniyor. Merkez 11 ilçede yürütülmesi planlanan mikrobölgeleme çal??malar?, kentin zemin yap?s?na ve risk durumuna göre a?amal? olarak yap?lacak. Çal??malar Kar??yaka’dan sonra Bayrakl?, Konak ve Narl?dere ile devam edecek.
Kar??yaka’da 22 bin 554 binan?n envanteri ç?kar?lacak
?zmir Büyük?ehir Belediyesi mikrobölgeleme çal??mas? ile beraber Türk Mühendis ve Mimar Odalar? Birli?i (TMMOB) ?n?aat Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi ile imzalad??? protokol ile Yap? Stoku Envanter projesi ve bina kimlik belgesi çal??malar?n? da yürütüyor. Yap? envanteri çal??malar?na, 30 Ekim 2020’deki ?zmir depreminden en çok etkilenen Bayrakl?’dan ba?layan ekipler, 33 bin 100 yap?n?n envanterini ç?kard?. Çal??man?n ikinci etab?nda Bornova’da 61 bin 673 yap?n?n envanteri tamamland?. Pilot bölge olarak belirlenen Bayrakl? ve Bornova’daki çal??malar?n tamamlanmas?yla birlikte toplam 94 bin 773 yap? için envanter ç?kart?lm?? oldu. Y?l sonuna kadar Kar??yaka’da bulunan 22 bin 554 yap?n?n envanterinin ç?kar?lmas? hedefleniyor. Çal??man?n uzun vadede kent bütününde bulunan 906 bin 115 yap?da tamamlanmas? planlan?yor.
Bornova’da neler yap?ld??
Bornova’da yakla??k 7 bin hektarl?k bir alanda mikrobölgeleme çal??mas? yap?ld?. Bin 350 noktada aç?lan sondaj kuyular?nda 40 bin metre derinlikte sondaj yap?ld?. Aç?lan kuyulardan al?nan kaya ve toprak numuneleri üzerinde, laboratuvarda 28 bin deney yap?ld?. Bornova Havzas?’n? bir bütün olarak ele alan, bölgenin zay?f ve nitelikli zeminlerini belirleyecek çal??malar sayesinde, yerle?ime uygun alanlar belirlenecek. Do?rudan yap?la?may? etkileyecek bilgilerin elde edilece?i modelleme ile güvenle ya?anabilecek ?ehirler için sa?lam zeminler netle?tirilecek.
Yap? envanteri dönü?üm stratejisine altl?k olu?turacak
Yap? envanteri çal??mas? ile binalar?n deprem etkisindeki davran??lar? inceleniyor. Böylelikle bölgesel bazl? sonuçlara ula??lacak. Elde edilen bu sonuçlarla ?zmir’e özgü kentsel iyile?tirme modelleri ve dönü?üm stratejileri geli?tirilecek. Ayr?ca yap? envanteri projesi kapsam?nda her bir yap?ya ait bina kimlik belgesi olu?turuluyor. Bina kimlik belgesi, kentlilerin ya?ad??? bina hakk?nda en kapsaml? bilgiye etkin, arac?s?z ve h?zl? bir ?ekilde do?rudan eri?imini sa?l?yor. ?zmir’de talep gelmesi halinde ücretsiz olarak ruhsatl? ve projeli konut türü yap?larda ön inceleme çal??mas? da yap?l?yor. Bugüne kadar 6 bin yap? için ba?vuru yap?ld?, inceleme çal??malar? devam ediyor.
Çal??tay düzenlenecek
?zmir Büyük?ehir Belediyesi, 10-11 Eylül tarihlerinde de "?zmir Deprem Master Plan? Çal??tay?" düzenleyecek. Gaziemir’deki Fuar ?zmir’de ilgili kurumlar?, sivil toplum ve meslek örgütlerini, bilim insanlar?n? bulu?turacak olan Çal??tay’da, alan?nda uzman isimler de?erlendirmelerde bulunacak. ?ki gün sürecek program, yuvarlak masa toplant?lar? ile son bulacak. ?zmir Deprem Master Plan? Çal??tay?’na yönelik haz?rlanacak rapor, daha sonra kamuoyu ile payla??lacak.