2020 y?l?nda UNESCO Dünya Miras? Geçici Listesi'ne dahil olan, Tarihi Kemeralt? Çar??s?’n?n da içinde oldu?u ?zmir Tarihi Liman Kenti'nin kal?c? listeye girmesi için çal??malar devam ediyor. Kentin tüm payda?lar?yla, alan?nda uzman ki?ilerle ilerleyen süreçte, önemli bir a?amaya gelindi. “Upstream” süreci olarak adland?r?lan, Uluslararas? An?tlar ve Sitler Konseyi (ICOMOS) uzmanlar?n?n ön de?erlendirme ve saha gezisi yapaca?? sürecin öncesinde ?zmir Tarihi Liman Kenti Alan Ba?kanl??? taraf?ndan toplant? düzenlendi. ?zmir ?ktisat Kongresi Binas?'nda gerçekle?en toplant?ya; ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay, ?zmir Vali Yard?mc?s? ?smail Çorumluo?lu, Konak Belediye Ba?kan? Nilüfer Ç?narl? Mutlu, Konak Kaymakam? Gökhan Görgülüarslan, ?zmir Tarihi Liman Kenti Alan Ba?kan? Abdülaziz Ediz, Kültür ve Turizm Bakanl??? bürokratlar?, ICOMOS ve UNESCO yetkilileri, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi bürokratlar? ile çe?itli kurum ve kurulu?lar?n yöneticileri kat?ld?.
Tugay: Hepimiz çok istiyoruz
Konuya verdikleri önem nedeniyle belediyede yeni bir yap?lanmaya giderek Kent Tarihi ve Tan?t?m? Dairesi Ba?kanl???’n? kurduklar?n? ifade eden ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay, “Bir ?zmirli olarak ?zmir'in 8 bin 500 y?ll?k tarihinin ne kadar de?erli oldu?unu biliyorum. Asl?nda ?zmirlilerin tamam? bunu bilir. E?siz bir tarihi ve kültürel mirasa sahibiz. Bu miras? korumak, bu de?erleri geçmi?ten gelece?e ta??mak için önemli çal??malar yapmam?z gerekti?ini de biliyoruz. Amaçlar?m?zdan biri de ?zmir Tarihi Liman Kenti'nin UNESCO Dünya Miras? Kal?c? Listesi'ne al?nmas?n? sa?lamak. Hem ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? olarak, hem de TARKEM Yönetim Kurulu Ba?kan? olarak bu sürecin bir parças?y?m. ?zmir'in bu konuyla ilgili bütün dinamikleri, akademisyenlerden bürokraside yer alan görevlilerimize kadar, sivil toplum kurulu?lar?m?zdan valili?imize, bakanl???m?za, ?l Kültür Müdürlü?ü'müze kadar herkes bu sürecin gönüllü ve çal??maya haz?r bir payda??. Biz üzerimize dü?eni yapmaya haz?r?z. Zor bir süreç, belki gecikmi? bir i?. Halen gün yüzüne ç?kar?lmay?, koruma alt?na al?nmay? bekleyen önemli bir miras?m?z var ve orada duruyor. Bunun için bunun de?erini bilen, korumak için çaba gösteren herkese te?ekkür ediyorum” ?eklinde konu?tu.
Çorumluo?lu: Herkes elindeki bütün gücü buraya sarf etmi? durumda
?zmir Vali Yard?mc?s? ?smail Çorumluo?lu, “2000 y?l?nda ba?layan bu serüven devam ediyor. ?zmir'de birliktelikle devam ediyor. Siz belli de?erlere, kültürel mirasa sahip olabilirsiniz ama bunu de?erlendirecek ruha ve insan kayna??na da sahip olman?z gerekiyor. Burada bu birlikteli?in sa?land???na, bu ruhun yarat?ld???na inan?yorum. Herkes elindeki bütün gücü buraya sarf etmi? durumda” dedi.
Mutlu: Miras? gelece?e kesintisiz iletmek bir görev
Konak Belediye Ba?kan? Nilüfer Ç?narl? Mutlu, “Konak'?n çok de?erli bir parças?n?n bu listeye girmesinin önemli oldu?unu biliyorum. Bu bulu?man?n da sürecin ivmesini art?raca??na inanc?m tam. Geçmi?ten ald???m?z miras? gelece?e kesintisiz iletmek bir görev. Görevimiz k?ymetli. Konak Belediyesi olarak bu mirasa sahip ç?kaca??m?za kimsenin ?üphesi olmas?n” diye konu?tu.
?zmir Tarihi Liman Kenti Alan Ba?kan? Abdülaziz Ediz ile Kültür ve Turizm Bakanl??? yetkilileri süreçle ilgili yap?lan çal??malar hakk?nda bilgiler verdi. Ba?vuru süreci, geçici ve kal?c? liste hakk?nda aç?klamalarda bulunuldu.
Tarihi Liman Kenti
Bugün tarihi ?zmir olarak adland?r?lan ve ?zmir’e antik liman kenti olma özelli?i sa?layan bölge, 19. yüzy?lda bu liman kentine bir giri? kap?s? olarak in?a edilen Konak Pier’den ba?layarak Kadifekale’ye kadar uzan?yor. UNESCO Dünya Miras? Geçici Listesi’nde Tarihi Liman Kenti ba?l???yla yer alan alanda Konak Meydan? ve Saat Kulesi gibi ?zmir’in öne ç?kan sembolleri bulunuyor; ayr?ca zaman içinde iç liman?n dolmas?yla geni?leyen Kemeralt? Çar??s? ile dünyan?n en eski ve en büyük aç?k hava al??veri? merkezlerinden birini de bar?nd?r?yor.
Süreç 2018’de ba?lad?
?zmir Tarihi Kent Merkezi’nin UNESCO Dünya Miras Listesi’ne dahil edilmesinde ilk ad?m olan Geçici Liste’ye girme süreci, 2018 y?l? Aral?k ay?nda ?zmir Valili?i ve ?zmir Kalk?nma Ajans?’n?n deste?iyle resmen ba?lat?ld?. “The Historical Port City of ?zmir” temas?yla olu?turulan söz konusu ba?vuru dosyas? 27 Mart 2019 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanl???’na teslim edildi ve 14 Nisan 2020 tarihinde UNESCO Dünya Miras Komitesi taraf?ndan kabul edildi.
?zmir Tarihi Liman Kenti temas?yla geçici listeye girilmesinin ard?ndan, Yönetim Plan?n?n olu?turulmas? ve UNESCO Dünya Miras Listesi için adayl?k dosyas?n?n haz?rlanmas?na yönelik çal??malar 2020 y?l?nda ba?lat?ld?. ?zmir Tarihi Liman Kenti Adayl?k Dosyas?, ?zmir Tarihi Liman Kenti Alan Ba?kanl??? uzmanlar? taraf?ndan, Dokuz Eylül Üniversitesi, Ege Üniversitesi, ?zmir Kâtip Çelebi Üniversitesi ve Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nden akademisyenlerin kat?l?m?yla olu?turulan 10 ki?ilik Bilim Kurulu’nun i? birli?iyle haz?rland?.
?zmir Tarihi Liman Kenti Alan Yönetim Plan?, 29 Haziran 2022 tarihinde E?güdüm ve Denetleme Kurulu taraf?ndan onaylanarak yürürlü?e girdi. Yönetim Plan? ile paralel olarak adayl?k dosyas? 30 Aral?k 2022 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanl???’na teslim edildi. Devam eden süreçte, ?zmir Tarihi Liman Kenti Alan Yönetim Plan? ve UNESCO Dünya Miras Listesi için adayl?k dosyas?n?n tan?t?m?na ve uygulanmas?na yönelik çal??malar yürütülmeye devam ediliyor. Bu do?rultuda yürütülen çal??malar kapsam?nda; ?zmir Tarihi Liman Kenti’nin potansiyel Dünya Miras Listesi adayl??? için ICOMOS taraf?ndan yürütülen Upstream Process çal??mas?n?n misyon ziyareti 05-09 May?s 2025 tarihlerinde yap?l?yor.