TCMB’nin bu ad?mlar?, bir yandan TL’nin cazibesini art?rmay?, di?er yandan döviz talebini kontrol alt?nda tutarak rezerv birikimini desteklemeyi amaçl?yor. Ancak bu geçi? süreci, ihracatç?lar için yeni bir stratejik pozisyonlanma ihtiyac?n? da beraberinde getiriyor.
“?hracatç?n?n stratejisi de?i?meli: Net kâra ve sermayeye odaklanma zaman?”
Ege ?hracatç? Birlikleri Koordinatör Ba?kan? Jak Eskinazi, “E?B olarak bu deste?in y?l sonuna kadar uzat?lmas?n?n, ihracatç?n?n planlama yapabilmesi ve kur kay?plar?n? s?n?rland?rabilmesi aç?s?ndan önemli oldu?una inan?yoruz. Merkez Bankas?’n?n att??? ad?mlar, TL'nin reel olarak de?erlenmesini desteklemeyi, döviz kurlar?ndaki yükseli?i s?n?rlamay? ve rezervleri art?rmay? amaçl?yor. Ancak ihracatç?lar aç?s?ndan dengeyi iyi kurmak ?art. Dikkat çekici bir unsur ise hem döviz dönü?üm deste?i (%3) hem de ihracat gelirlerinin %35’inin MB’ye sat?? zorunlulu?u, sadece 31 Temmuz 2025’e kadar geçerli. Bu k?sa süreli uygulamalar?n planlamay? zorla?t?rd??? ortadad?r. Ayr?ca reel efektif döviz kurunun yüksek kalmas? bekleniyor. Bu da ihracatç?n?n uluslararas? rekabet gücüne katk? sa?lamayacak, aksine firmalar?n kârl?l?klar?n? bask? alt?na alacakt?r. De?erli TL ve yüksek faiz ortam? hâlâ devam ediyor. Bu tablo, üretim ve ihracat yapan firmalar için maliyetlerin yukar? yönlü kalmas?na, dolay?s?yla fiyat tutturma bask?s?n?n artmas?na neden oluyor.” dedi.
Ba?kan Eskinazi, “Sonuç olarak ihracatç?n?n artan maliyetler kar??s?nda net kârl?l???na odaklanmas?, sermaye kârl?l???n? art?racak stratejiler geli?tirmesi, brüt sat?? yerine operasyonel verimlilik ve sürdürülebilirlik hedeflemesi gerekiyor. Kurda büyük s?çray??lar?n beklendi?i dönem sona erdi. ?irketlerin art?k birim maliyetlerini do?ru hesaplamas?, bütçelerini disiplinli ?ekilde olu?turmas?, enflasyonun alt?nda kur art??? beklemesi, kur riskini minimize edecek finansal enstrümanlar? kullanmas?, giderleri azaltacak yap?sal önlemler almas? büyük önem ta??yor. Ayr?ca piyasa dinamikleri de?i?ti; art?k alt? ay k?sa vade, bir y?l uzun vade olarak kabul ediliyor. Firmalar?m?z?n bu yeni zaman perspektifiyle hareket etmesi gerekiyor. ABD’ye ihracatta navlun maliyetleri önemli bir engel haline geldi. Bu noktada ABD’ye özel navlun deste?i gibi bölgesel te?vikler ihracatç?m?z?n rekabetçili?ini korumak ad?na mutlaka gündeme al?nmal?d?r. E?B olarak, bu geçi? sürecinde üyelerimize yol gösterici olmay? sürdürece?iz.” diye konu?tu.
TCMB’den Yeni Düzenlemeler: TL’ye Geçi? ve Finansal ?stikrar ?çin Ad?mlar
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas? (TCMB), 3 May?s 2025 tarihinde, Türk liras?na geçi?i te?vik etmek, döviz kurlar?ndaki oynakl??? azaltmak ve finansal istikrar? güçlendirmek amac?yla yeni makroihtiyati düzenlemeler aç?klad?. Al?nan kararlar, bankac?l?k sistemi, mevduat yap?s? ve ihracat döviz gelirleriyle ilgili çe?itli alanlar? kaps?yor.
Aç?klanan ba?l?ca düzenlemeler ?u ?ekilde:
• Yabanc? para mevduatlar?nda zorunlu kar??l?k oranlar? tüm vadelerde 200 baz puan
art?r?ld?.
• Döviz cinsi repo i?lemlerinde zorunlu kar??l?k oran? 400 baz puan yükseltildi.
• TL mevduat oran? %60’?n alt?nda olan bankalar?n, bu oran? her ay en az 0,3 puan
art?rmalar? beklenecek.
• TL zorunlu kar??l?klara uygulanan faiz oran?, TCMB a??rl?kl? ortalama fonlama
maliyetinin %84’ünden %86’s?na ç?kar?ld?.
?hracatç?larla ilgili iki temel düzenleme ise ?unlard?r:
• ?hracat bedelinin Merkez Bankas?’na sat?? oran?, %25’ten %35’e yükseltildi ve bu uygulama 31 Temmuz 2025 tarihine kadar geçerli olacak.
• Döviz gelirlerini TL’ye çeviren firmalara verilen dönü?üm deste?i oran?, ayn? ?ekilde 31 Temmuz 2025’e kadar geçerli olmak üzere %2’den %3’e ç?kar?ld?.