Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı gerçek hayattan uzak fiyat artışları bile yoksulun mutfağının bir yılda adeta yangın yerine döndüğünü gösterdi.
Pandeminin bütün ağırlığının yaşandığı geçen yılın şubat ayından bu yılın şubat ayına kadar geçen bir yıllık sürede yoksulun mutfağına giren 50'yi aşkın temel gıda ürünü içerisinde neredeyse zam görmeyen ürün kalmadı. Sadece geçen yıl fiyatı aşırı zamlanan patates ve kuru soğan gibi gıdalarda bir miktar fiyat düşüşü görüldü.
Birçok temel gıda ürününün fiyatı zamlarla füze gibi yükselirken, pandemi yüzünden işini kaybeden, maaşı düşen, kısa çalışmaya giren, ücretsiz izne çıkarılan milyonlarca yoksul çarşıya pazara gidemedi, boğazından kesmek zorunda kaldı.
TEMEL GIDA ÜRÜNLERİ
Vatandaşın yaşadığı gerçek enflasyonu yansıtmadığı eleştirilerine uğrayan TÜİK'in çarşı, pazar ve marketlerden derlediği temel gıda maddelerinin fiyatları bile son bir yılda olağanüstü yükseldi.
TÜİK'in derlediği çarşı pazar, market fiyatlarına göre, geçen yılın şubat ayında litresi 10 lira 90 kuruşa satılan ayçiçeği yağı bu yılın şubat ayında yüzde 55.4 gibi olağanüstü düzeyde artarak 16 lira 97 kuruşa fırladı.
Aynı şekilde geçen yıl tanesi 54 kuruştan satılan yumurta bu yılın şubat ayında yüzde 52 artarak 82 kuruşa çıktı. 7 lira 64 lira olan mercimeğin kilosu 11 lira 47 kuruşa, portakalın kilosu 3 lira 73 kuruştan 5 lira 74 kuruşa yükseldi.
SÜT YÜZDE 20'Yİ AŞTI
Yoksulu temel gıda ürünlerine yaklaşamaz hale getiren zamlar bununla da kalmadı. Geçmişte en düşük maliyetli yemekler arasında yer alan lahana ve pırasanın fiyatı sadece bir yılda yüzde 40'lara varan oranlarda arttı. Pirinç, bulgur, ekmek, makarna, tavuk eti gibi yoksulun tenceresinden eksik olmayan gıdalar bile yüzde 20 ile yüzde 40 aralığında zamlandı. Süt ve yoğurttaki artış yüzde 20'leri aştı. Geçen yıl 29 lira olan balık bile bir yılda 40 liraya dayandı.
Fiyatlar uçtu, gelir düştü
Vatandaşın satın almak zorunda olduğu temel gıda maddelerinde yaşanan artış yüzde 60'lara tırmanırken son bir yıl pandeminin de etkisiyle toplumun büyük bölümünün gelirinin azaldığı, daha fazla yoksullaştığı dönem oldu. Pandemi nedeniyle dükkanını açamayan esnaf, işini kaybeden, kısa çalışmaya ve ücretsiz izne gönderilen işçi net gelir kaybına uğrarken işte kalmayı başaranların maaş ve ücretleri ya hiç artmadı ya da TÜİK'in açıkladığı yüzde 15'lerde kalan tüketici enflasyonu kadar arttı. Sonuçta yoksul daha fazla yoksullaştı.