F?r?nc?lar?n, ?stanbul Ticaret Odas?’na (?TO) sunduklar?, ancak A?ustos'tan beri reddedilen ekmek zamm? talebi, bu kez komisyonda görü?ülmek üzere kabul edildi. 5 ki?iden olu?an komisyon, zam talebini bu hafta içi masaya yat?racak. Yeni y?la girmeden ?stanbul’da sat?lan 200 gram ekme?in 1.25 TL’den 1.40 TL’ye, 250 gram ekme?in 1.50 TL’den 1.75 TL’ye ç?kmas? bekleniyor. Son bir y?lda yüzde 20’yi a?an zamlar?n yap?ld??? süt ve süt ürünlerinin etiketlerindeki “son zam tarihi” de sürekli yenileniyor. Kuruyemi? fiyatlar?ndaki art??lar son bir y?lda yüzde 90’? buldu. K?rm?z? ete yap?lacak zamlar da tüketimdeki dü?ü?ten dolay? bekletiliyor.
"?K?NC? B?R ZAM TALEB?M?Z OLAB?L?R"
Cumhuriyet'ten Gamze Bal'?n haberine göre, g?da ürünlerindeki “fiyat güncellemeleri” madde madde ?öyle: 1 Ekme?e zam yolda: Son bir y?lda maliyetleri yüzde 30 artan, elektrik ve do?algaza gelen son zamlarla maliyetleri daha da katlanan f?r?nc?lar, ekmekteki zam taleplerini belli aral?klarla yineliyorlard?. ?TO 12 No’lu Ekmek Un ve Unlu Mamuller Meslek Komitesi Ba?kan? Hasan Demir, ?TO’ya yeniden sunduklar? zam taleplerinin geçen ay kabul edildi?ini, yeni y?la girmeden ekme?in zamlanmas?n? beklediklerini söyledi. Demir, “200 gram ekme?in 1.40 TL’ye, 250 gram ekme?in de 1.75 TL’ye ç?kmas?n? talep ettik. Yeni y?la girmeden zamm?n onaylanaca??n? bekliyoruz” dedi. Bu zam, kabul edilse dahi 2020 ilkbahar?nda ikinci bir zam talebinde bulunacaklar?n? söyleyen Demir, “Ekmek fiyatlar? 42 ay aradan sonra 1.50 TL’ye ç?km??t?. A?a?? yukar? bir senedir de bu seviyede. Yeni y?lla birlikte i?çilik maliyetleri artacak. Un ve elektrik gibi önemli girdilerimizde anormal bir art?? ya?anmazsa yeni fiyatlar? 2020 ilkbahar?na kadar götürürüz, sonras?nda ikinci bir zam talebimiz olabilir” dedi.
KURUYEM?? F?YATLARI UÇTU...
Üretimin azalmas? ve dövizdeki dalgalanmalar?n etkisiyle kuruyemi? fiyatlar? son bir y?lda yüzde 50-90 aras?nda zamland?. Tüm Kuruyemi? Sanayicileri ve ?? Adamlar? Derne?i’nin (TÜKS?AD) verilerine göre, geçen sene en çok zamlanan ürün yüzde 90 art??la kilosu 19 TL’ye ç?kan yerf?st??? oldu. Bu ürünün stoklar? sezondan önce bitti, az kalan ürün de?erlendi. Antepf?st???n?n perakende fiyatlar? geçen seneye göre, yüzde 50-60 zamlanarak 110 TL’ye yükseldi. Antepf?st??? üretimi, “yok y?l?ndan” dolay? dü?ük geldi. Bir önceki y?l?n rekoltesinin yar?s? kadar üretim miktar? bekleniyorken ancak dörtte biri yakaland?. ?thal kuruyemi?ler de geçen seneki yüzde 40’l?k zamm?n ard?ndan ekimde yüzde 10 artt?. ?ç cevizin kilosu 80-90 TL’ye, iç badem 90-110 TL’ye, kaju 100-110 TL’ye ç?kt?.
TÜKS?AD Ba?kan? Hüsamettin Karaman, “Türkiye’de ki?i ba??na kuruyemi? tüketimi yakla??k 8.5-9 kilo idi ancak fiyat? artan ürünlerde tüketim dü?tü. Pahal? ürünler yerine leblebi ve çekirdek al?n?yor” dedi.
ET, AVRUPA’DAN PAHALI...
Kurban Bayram?’ndan 1.5 ay sonra k?rm?z? ete yüzde 20 zam yapmay? bekleyen sanayiciler, tüketim dü?tü?ü için zam yapamad?. Zam için, bal?k sezonunun bitmesi, k?rm?z? et sat???n?n canlanmas? bekleniyor.
Et ve Süt Kurumu verilerine göre, kuzu karkas?n kilosu, asgari ücretin 1050 Avro oldu?u ?spanya’da 29.82 TL (4.58 Avro), asgari ücretin 1489 Avro oldu?u ?ngiltere’de 28.19 TL (4.33 Avro) iken, asgari ücretin 318.2 Avro oldu?u Türkiye’de ise 41 TL. Ortalama saatlik ücretin 23 dolara kadar ç?kt??? ABD’de s???r karkas?n kilosu 22.26 TL (3.42 Avro) iken, Türkiye’de dana karkas?n kilosu 30.35 TL.