Bakanl?ktan yap?lan yaz?l? aç?klamada, kümes hayvanc?l??? ve beyaz et sektöründe dünyan?n en önemli üretici ve ihracatç? ülkeleri aras?nda yer alan Türkiye'de, y?llard?r süregelen üretim ve ihracattaki do?ru politikalar ile mevcut üretim hacmine ula??ld???, sektörün uzun y?llard?r iç talep ile yurt d??? talebi bir arada kar??layabilecek kabiliyeti muhafaza etti?i belirtildi. Son y?llarda ya?anan bölgesel ve küresel risklerin, küresel g?da fiyat endeksi üzerinde yukar? yönlü bir e?ilim olu?turdu?u ve özellikle temel tar?m ürünlerinde ülkelerin iç piyasa arz?n? koruma faaliyetlerini ortaya ç?kard???na vurgu yap?ld?. Buna ba?l? olarak, muhtelif ürünler ile birlikte Türkiye'de tüketim aç?s?ndan en önemli hayvansal protein arac? olan kümes hayvanc?l??? ürünlerinin de 2023 y?l?n?n May?s ay?nda '?hrac? Kayda Ba?l? Mallar Listesi'ne al?nd??? hat?rlat?ld?.
Aç?klamada, "Bununla beraber, 2024 y?l?n?n ilk aylar?nda tavuk eti fiyatlar?ndaki art?? h?z?n?n genel enflasyonun, yem ve enerji gibi maliyet kalemleri ile döviz kurundaki ayl?k fiyat de?i?imlerinin çok üzerine ç?kt??? gözlemlenmi?tir. Bu durum, söz konusu ürün grubunda ola?an piyasa ?artlar?n?n d???na ç?k?ld???n? ve ola?an fiyatlama davran??lar?n?n bozuldu?unu göstermi?tir. Fiyat olu?umlar? izlenirken üretim ve ihracat geli?imleri analiz edilmi?, iç ve d?? talepte muhtemel senaryolar titizlikle tetkik edilmi?, ilgili kamu kurumlar? ve sektörel kurulu?lar ile isti?areler gerçekle?tirilerek, üretim, tüketim, d?? ticaret ve fiyat olu?umlar? kapsam?nda detayl? bir çal??ma gerçekle?tirilmi?tir. Tüketim al??kanl?klar?ndaki ve iç talepte ya?anan de?i?imlerin, spekülatif fiyat yükseli?lerini beraberinde getirdi?i görülmü?tür. Yap?lan analizler iç piyasada tüketici refah?n?n korunabilmesi için arz yönlü s?k?nt?lara mahal verilmemesini teminen, söz konusu ürün ihracat?na yönelik bir tak?m düzenlemeler yap?lmas? gereklili?ini ispat etmi?tir" denildi.
Bununla birlikte, sektörde ölçek ekonomisinin sürdürülebilmesi, iç talepte ya?anabilecek dalgalanmalar?n üretim kayb?na sebebiyet vermemesi ve yo?un çabalar ile kazan?lan ihracat pazarlar?n?n korunabilmesinin de Türkiye'nin ekonomik menfaatleri aç?s?ndan önemli oldu?unun de?erlendirildi?ine dikkat çekilerek, "Ticaret Bakanl???m?z taraf?ndan, ba?ta Tar?m ve Orman Bakanl???, ilgili resmi ve sektörel kurulu?lar ile yap?lan isti?areler ve çal??malar sonucunda, bütün ve parça dahil olmak üzere, tavuk eti ihracat?n?n 1 May?s 2024 tarihinden 31 Aral?k 2024 tarihine kadar, ayl?k bazda azami 10 bin ton, toplamda ise bu y?l sonuna kadar 80 bin ton olacak ?ekilde s?n?rland?r?lmas?na karar verilmi?tir" ifadeleri kullan?ld?.
16 F?RMAYA FAH?? F?YAT DENET?M?
Di?er taraftan, tavuk eti ürünleri sat??lar?ndaki fiyat art??lar?na ili?kin 6585 say?l? Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakk?nda Kanun kapsam?nda inceleme yap?ld??? belirtilerek ?öyle denildi:
"1.10.2022-31.10.2023 tarihleri dönemini kapsayacak ?ekilde 16 üretici firmaya Ticaret Bakanl???m?z müfetti?lerince denetimler gerçekle?tirilmi?tir. Söz konusu denetimler sonucunda Haks?z Fiyat De?erlendirme Kurulu taraf?ndan ayk?r?l?k yapt??? tespit edilen 8 firma hakk?nda idari para cezalar? verilmi?tir. Ancak, son dönemde tavukçuluk sektöründe fahi? fiyat art??? yap?ld???na ili?kin ?ikayet ba?vurular? sebebiyle, tavukçuluk sektöründe faaliyet gösteren 16 firma hakk?nda Ticaret Bakanl???m?z müfetti?lerince denetimlere geçti?imiz günlerde yeniden ba?lanm??t?r. Ayr?ca, Rekabet Kurumu taraf?ndan da 04.01.2024 tarihinde beyaz et sektöründe faaliyet gösteren baz? firmalar hakk?nda aç?lan soru?turman?n gerekli idari para cezalar? ile sonuçland?r?ld??? ve ilgili firmalara 26.4.2024 tarihinde tebli? edildi?i ö?renilmi?tir. Bu çerçevede, Tar?m ve Orman Bakanl???m?z ba?ta olmak üzere ilgili resmi kurulu?lar ve sektörel kurulu?lar ile koordinasyon halinde çal??arak, ülkemizin tar?m ürünleri politikalar? ve muhtelif g?da ürünlerinin iç ve d?? ticaretinde yap?lan düzenlemelerin temel amaçlar?; dünyada ortaya ç?kan yeni e?ilimler de dikkate al?narak, yurt içi üretim ve tüketim dengesinin korunmas?; önceli?imiz olarak yurt içi tüketimin vatanda?lar?m?z için makul fiyatlarla kar??lanmas?, g?da arz güvenli?inin önündeki tehditlerin bertaraf edilerek ülkemizde sürdürülebilir g?da arz?n?n sa?lanmas?d?r."
Aç?klamada, "Önümüzdeki dönemde de, Ticaret Bakanl???m?zca, ba?ta Tar?m ve Orman Bakanl??? olmak üzere, ilgili devlet kurulu?lar? ve ilgili özel sektör kurulu?lar? ile güçlü bir i?birli?i yap?larak, g?da arz?n?n ve güvenli?inin korunmas?, halk?m?z?n g?daya makul fiyatlarla ula??m?n?n kolayla?t?r?lmas? ve g?da piyasalar?nda olu?abilecek spekülasyonlar?n önlenmesine yönelik olarak görev ve yetki alan?m?zda bulunan bütün politika ve denetim araçlar?na kararl?l?kla ba?vurulacakt?r" denildi.