Seracılıkta Türkiye'nin önemli üretim havzalarından biri olan İzmir'in Menderes ilçesindeki verimli tarım arazileri, hobi bahçesi tehlikesi ile karşı karşıya. 200 ile 500 metrekare arasında parsellere bölünen ve kurulan kooperatiflere üye olanlara, noter aracılığıyla hisse satışı yapılan tarım alanlarının üzerine inşa edilen yapılar, bölge sakinlerinin tepkisini çekti. Menderes'in Çile Mahallesi sakinlerinden Hayrettin Işık (90), 100 dönüm arazisi bulunduğunu belirterek, "Tarım arazilerimiz yabana gidiyor. Yetkililer bunu durdursun. Hobi bahçelerini gitsinler dağlarda yapsınlar. Razı değiliz. Yarın tarım arazilerinin hepsi satıldığında torunlarımız ne yapacak" dedi. Çile Mahallesi Ova Sokak'ta adeta yeni bir mahallenin kurulduğunu savunan Nihat Düztaşlık (55) da, "20 yıldır seracılıkla uğraşıyorum. Biz burada ekmeğimizi topraktan kazanıyoruz. Hobi bahçelerine bir çeki düzen verilmesini istiyoruz" diye konuştu. Mahalle sakinlerinden Feyzi Tekdoğan (70), hobi bahçelerinin çığ gibi büyüdüğünü ve yaşam alanlarını daralttığını, hobi bahçelerinin geçimlerini sağladıkları toprakları tehdit ettiğini savunarak, "Çiftçi burada rahat ve huzurlu şekilde tarım yapamıyor. Çiftçiliği tamamen öldürüyorlar. Devlete vergi de vermiyorlar, arazileri ucuz alıp, pahalı satıyorlar ve çok büyük para kazanıyor" dedi.
'YENİ BİR ÇİFTLİKBANK VAKASI DOĞABİLİR'
Akın Türel ise "1960- 1970'li yıllarda yapılan yazlıklara kıyıların bozulması gibi şimdi de Türkiye'de az kalan tarım arazileri bu şekilde heba ediliyor. İmar yasasının arkasından dolanıyorlar. Bunu belediyeler, devlet, herkes biliyor. Bu sistemin arkasından bir süre sonra milyarlarca liralık bir dolandırıcılık ortaya çıkacak. 2 sene sonra kooperatif araziyi satsa, oturanların hiçbir hakları olmayacak. Yeni bir Çiftlikbank vakası yaşanabilir" dedi.
'PARAYI GÖRÜNCE ÜRETİMDEN VAZGEÇİYORLAR'
Menderes'teki bir kooperatifin yetkilisi Necdet Ölek (60) ise vatandaşların tarım arazilerini 100 veya 150 bin lira arasında satmak istediklerini, tarım arazilerinde eskiden üretim yapanların, parayı görünce üretimden vazgeçtiğini savunarak, "Köylü 'Yok gübre pahalı, yok bilmem ne pahalı' diye arazileri ekmek istemiyor. Biz buraları sattığımız kişilere, arazi üzerine beton dökmemeleri için evrak imzalatıyoruz. Buralarda oyun parkları yapılıyor. Araziyi alan kişi istediğini ekebiliyor. Biz dönümünü 50 bin lira gibi bir paraya satıyoruz. Burada tapuya ortak oluyor ve biz kişiye hisse veriyoruz. Araziyi alan kişi çapa yaptığında terliyor. Giyinip soyunmak için bir yer yapacak kendine. Tarım arazisine kötü bir şey yapılmıyor" diye konuştu.
'ORTADA TAM BİR HUKUKSUZLUK VAR'
İzmir Ziraat Mühendisleri Odası eski Başkanı Ferdan Çiftçi de hobi bahçeleri uygulamasının, tarım arazilerinin yağmalanması ve ranta açılması konusunda bir çalışma olduğunu ileri sürdü. Tarım alanlarının talanına ilişkin yeni bir yöntem bulunduğunu savunan Çiftçi, "Bu yöntem şu anda uygulanıyor. Menderes, Seferihisar, Torbalı, Buca ve Aliağa ile Foça bölgelerinde hobi bahçeleri yoğunlaşıyor. Gayrimenkul işletme kooperatiflerin sözleşmesine baktığımızda, yapılanların bu amaca uygun olduğuna dair bir şey görmüyoruz. Tarım dışı arazilerin üzerinde konut yapmak, bir şeyler işletmek, buralarda ortaklarına kar sağlamak amacı var. Hobi bahçesine çevrilen tarım alanlarının bir çoğu, dikili ürün arazisi dediğimiz zeytin, mandalina bahçeleri ağırlıklı. Bunlar özel ürün ve mutlak korunması gerekli. 5403 sayılı tarım arazilerinin korunması ve kullanılması kanununa göre tarım alanları üzerinde bu tür işlemlerin yapılması mümkün değil. Ortada tam bir hukuksuzluk var" dedi. Hem Tarım ve Orman Bakanlığı hem Ticaret Bakanlığı hem de yerel yönetimlere iş düştüğünü kaydeden Çiftçi, "Buralarda amacına uygun olmayan bir kullanım var, yapılaşma ve çok büyük bir rant söz konusu. Dekarı 30 bin lira edecek bir arazi, 200 bin- 300 bin TL gibi rakamlardan satılıyor. Hobi bahçeleri, 5 dekardan daha az küçültülemez. Ancak burada araziler parselleniyor, çitle çevriliyor, beton dökülüyor, üstüne inşaat yapılıyor. Bu da kanuna aykırı, aslında burada suç işleniyor. Bunun engellenmesi gerekiyor" diye konuştu.
'VERİMLİ TARIM ALANLARI ÜRETİM DIŞINA ÇIKIYOR'
Denetim yapılmasının şart olduğunu belirten Çiftçi, şöyle dedi:
"Haksız kazanç var ve insanlar mağdur ediliyor. Yarın herhangi bir sorun olduğunda, ellerinde tapu yok. Sadece bir kooperatif ortaklığı sözleşmesi ile hobi bahçesi için alanlar tesis ediliyor. Yarın çıkabilecek bir hukuki sorunda, kendilerine yazlık yer edindiğini düşünen vatandaşlar, ciddi mağduriyet yaşayacak. Asıl önemli olan ise gözümüz gibi korumamız gereken tarım arazilerinin amaç dışı kullanımına yol açılıyor. Bir nevi ikinci konut. Yazlık konutların bir başka versiyonu. Tarım alanları üretim sahası dışına çıkıyor. Hukukun arkasından dolaşılarak, tarım alanlarının amaç dışı kullanımının önü açılıyor. Tarım alanlarını korumakta zorlanırken, bir de bu şekilde arazilerin üretim dışına çıkması ileride tarımsal üretimdeki kayıplara ve özellikle özel ürün dediğimiz mandalina bahçelerinin, zeytinliklerin yok olmasının yolu açılıyor."