Türk Liras?’ndaki son iki günde ya?anan de?er kayb?, dünyan?n da gündemine girdi. ABD merkezli ünlü finans ajans? Bloomberg, Türkiye ekonomisinin ekonomik resesyon ve yüksek enflasyonun ayn? anda görüldü?ü durum olan stagflasyonla kar?? kar?? kar??ya oldu?unu yazd?.
Ça?an Koç imzal? analizde, “Pandeminin tüm dünyada fiyatlar? a?a?? çeken bir ekonomik krize neden oldu?u bir dönemde Türkiye’de Merkez Bankas? (TCMB) bir enflasyonist dalga ya?and???n? kabul etmek zorunda kald???” belirtildi.
ENFLASYONDA DÜNYA VE TÜRK?YE FARKLI YÖNLERE G?D?YOR
Avrupa ve Asya’da salg?na kar?? al?nan önlemlerin tüketici talebini olumsuz etkiledi?ini ve deflasyonist (fiyatlar genel seviyesinin dü?ü? e?ilimine girmesi) korkulara neden oldu?unu hat?rlatan Koç, Türkiye’de ise farkl? bir tablo ortaya ç?kt???na i?aret etti:
“Kredi te?vikleri, para biriminin de?er kayb? ve enerji maliyetlerinin artmas?, fiyat art?? h?z?ndaki yava?lamay? terse çevirdi ve may?stan itibaren enflasyonda yükseli?e neden oldu. TCMB çar?amba günü (bugün) muhtemelen enflasyon tahminlerini yükseltecek.”
Türkiye’nin dünyada reel faizlerin en dü?ük oldu?u ülkeler aras?nda oldu?una dikkat çekilen analizde, kamu bankalar?n?n kredi pompalad??? ve TCMB’nin devlet tahvili al?m?n? art?rarak piyasaya likidite sundu?u dönemde daha fazla ihtiyat?n gerekli oldu?u, TCMB’nin üst üste 9 toplant?da imza att??? toplam 1575 baz puanl?k faiz indirimine devam etmesi için daha uzun süre beklemek zorunda kalabilece?i vurguland?.
TL’DE DE?ER KAYBI YÜZDE 14’Ü A?TI
TL’nin dolar kar??s?nda bu y?l yüzde 14’ü a?an de?er kayb?yla en çok de?er kaybeden para birimlerinden biri oldu?u, TCMB’nin y?l sonu enflasyon tahmini yüzde 7,4 iken haziranda y?ll?k enflasyonun yüzde 12,6’ya yükseldi?i hat?rlat?lan analizde ayr?ca, kamu bankalar?n?n müdahalelerine ra?men TL’de de?er kayb?n?n sürdü?üne ve bunun da enflasyon için bir ba?ka tehdit oldu?una dikkat çekildi.
JPMorgan analisti Yark?n Cebeci, “TCMB tahminleri geçersiz durumda, özellikle de son iki aydaki yukar? yönlü sürprizlerden sonra. TCMB’nin tahminlerde yukar? yönlü revizyon yapmas?n?n piyasa üzerinde bir etkisi olmas? muhtemel de?il. Daha önemli olan fiyat istikrar? ve finansal istikrara ba?l?l???n güçlendirilmesi olacak” dedi.
“KUR SAVUNMASI ÇÖKTÜ”
?ngiliz Financial Times gazetesi de TL’deki son de?er kayb?na ili?kin analizinde “Türkiye onu desteklemek için milyarlarca dolar harcamas?na ra?men Lira bat?yor” ba?l???n? kulland? ve kuru frenlemek için ülkenin döviz rezervlerinin tüketildi?i hat?rlat?ld?.
Haftan?n ilk iki gününde TL’nin dolar kar??s?nda may?s ay?nda bu yanaki en dü?ük seviyesine geriledi?ini ve kamunun TL’deki dü?ü?ü önlemek için yakla??k 2 milyar dolar harcad???n? aktaran gazete, “Türkiye’nin kur savunmas? çökerken TL dolar kar??s?nda sal? günü yüzde 1,6 de?er kaybetti ve kur 6,97’ye yükseldi” ifadelerini kulland?.
2 GÜNDE 2 M?LYAR DOLAR SATILDI
Laura Pitel ve Eva Szalay imzal? analizde, Londra merkezli bir analistin Türkiye’de otoritelerin pazartesi 1,2 milyar dolar, sal? günü de Türkiye saatiyle 10.30 itibar?yla 600 milyon dolar satt???n? söyledi?i aktar?ld?. Bir ba?ka uluslararas? fon yöneticisi ise, kamu bankalar?n?n iki günde de yakla??k 1’er milyar dolar satt???n? söyledi.
Goldman Sachs’?n tahminlerine göre Türkiye’nin bu y?l kuru frenlemek için yakla??k 60 milyar dolar harcad???n?n aktar?ld??? analizde, Rabobank stratejisti Piotr Matys’in “Dolar zay?flarken Türkiye’nin liray? savunmak için sava?mak zorunda kalmas? çarp?c?yd?” görü?üne yer verildi.
FT ayr?ca, haziran sonu itibar?yla swap ile bankalardan ödünç al?nan dövizler d??ar?da b?rak?ld???nda net rezervin -32 milyar dolar seviyesinde oldu?unu yazd?.
Konuya ili?kin Matys, “Türkiye’de rezervlerin durumu gerçekten kayg? verici ve ülke ince bir buz üzerinde yürüyor. Çok a??r bir ?ekilde müdahale ediyorlar ve soru ?u ki daha ne kadar süre bunu yapabilirler” dedi.