SONKALE?ZM?R- Türkiye Komünist Partisi (TKP) ?zmir ?l Örgütü, ?zmir’in en önemli sorunlar?ndan biri olan su krizine ili?kin bir bas?n toplant?s? gerçekle?tirdi.
Konak Naz?m Kafe’de düzenlenen toplant?ya TKP ?zmir ?l Ba?kan? Tu?çe Sezen Gedik ve Çevre Mühendisi Mehmet Faruk ??genç ile kat?ld?.
“B?R ÇÖZÜMÜ YOKMU? G?B? HAREKET ED?L?YOR”
TKP ?zmir ?l Ba?kan? Tu?çe Sezen Gedik, sorunlar?n temelinde plans?zl?k oldu?unu vurgulayarak ?unlar? söyledi:
“?zmir, çok ciddi bir su kriziyle kar?? kar??ya. AK Parti hükümeti de CHP’li Büyük?ehir Belediyesi de krizin as?l sorumlusu olarak iklim de?i?ikli?ini ve kurakl??? i?aret ediyor. Bu nedenle yap?labileceklerin s?n?rl? oldu?unu dü?ünüyor ve buna göre davran?yorlar. Oysa memlekette iklim de?i?ikli?i ve kurakl?k belirtileri y?llard?r davul çala çala geliyordu; sanki ne olaca?? bilinmiyormu?, gelenin de bir çözümü yokmu? gibi hareket ediliyor."
“KR?T?K B?R DÖNEMDEN GEÇ?YORUZ”
Çevre Mühendisi Mehmet Faruk ??genç ise, “Bu sorunu yaln?zca hane halk?na indirgemek, asl?nda çözüm üretmeye dair pek de bir niyet olmad???n? gösteriyor” diyerek ?unlar? kaydetti:
“Son bir y?lda ilginç bir ?ekilde çöp krizi, su krizi, körfez meselesi ve yak?n zamanda muhtemelen ?zmir’in hava kalitesi problemini konu?uyor olaca??z. Çok konu?ulmayan ama uzun süredir var olan sorunlar bunlar. Birle?mi? Milletler, 2016 y?l?nda sürdürülebilir kalk?nma hedefleri kapsam?nda 17 amaç belirledi; bunlardan biri de sudur. Temiz suya eri?im konusunda dikkat çekici baz? veriler var. 2050 y?l?nda dünya nüfusunun 9,8 milyara ula?mas? bekleniyor ve bu nüfusun üçte biri suya eri?emeyecek. 2011 y?l?nda ise 41 ülkede bölgesel su s?k?nt?lar? ya?and?. Böylesine kritik bir dönemden geçiyoruz. Dünyada birçok ülke bu konuda önlem almaya çal???yor.”
?ZSU’NUN “SUYU AKILLICA KULLAN” AF???NE TEPK?
?ZSU’nun plans?zl???n? ve sorumlulu?unu yurtta?a yükledi?ini belirten ??genç, ?u ifadeleri kulland?:
“?ZSU, 8 Aral?k 2025 tarihinde ‘Suyu ak?ll?ca kullan’ ba?l???yla bir payla??m yapt?. Türkiye’de çevre sorunlar?na yakla??m, ister yerel ister merkezi olsun, genellikle ‘vatanda?a görevini hat?rlatma’ biçiminde ilerliyor. ‘Ben bu i?i nas?l daha iyi yapar?m, nas?l düzeltirim?’ anlay??? yerine, yurtta?a sorumluluk yükleniyor. Daha az y?kanan tekstil ürünleri al?nmas? ve kullan?m s?ras?nda dikkat edilmesi öneriliyor. Bunlar söyleniyor ama bunun ne kadar anlaml? oldu?u takdirinize kalm??.”
“DO?RU ÖLÇÜM S?STEMLER?YLE ?LERLEMEK GEREK?YOR”
Bir ölçüm sistemininin ?art oldu?unu belirten ?sgenç, "DS?’nin tüm kuyular? kapsayan ve su giri?-ç?k??lar?n? izleyen bir okuma sistemi kurmas? gerekiyor. Bu, sanayicinin de suyu daha verimli ve mant?kl? kullanmas?n? sa?lar. Bu konular uzun süredir konu?uluyor ama yayg?n bir alg? var: Gelecekte ya?anaca?? söylenen afetlerin hiç gelmeyece?i dü?ünülüyor. Ancak o gün geldi?inde büyük bir ?a?k?nl?k ve haz?rl?ks?zl?kla kar??la??yoruz. Belediyeler, su kaçak oranlar?yla ilgili olarak bakanl?ktan bilgi talep ediyor. Türkiye’de en dü?ük kaçak oran? yüzde 5 ile Erzurum’da tespit edilmi?. Sonras?nda bir format olu?turuluyor ve belediyeler bu oranlar? bildiriyor. ?zmir’de bildirilen son oran yüzde 25. Ancak ölçüme dayal? verilerin ne kadar sa?l?kl? oldu?u tart??mal?. Yakla??mlar eksik olsa da hiç veri olmamas?ndan iyidir. ?zmir d???ndaki ölçüme dayal? veriler çok s?n?rl? ve baz? yerlerde bu oranlar yüzde 50’nin üzerine ç?k?yor" ifadelerini kulland?.
Ye?ildere’deki su kemerleri ve Urla Barbaros Köyü’ndeki dü?ey sarn?çlar?n 1970’lerin sonuna kadar kullan?ld???n? hat?rlatan ??genç, su sorununun bu co?rafyada tarihsel bir mesele oldu?una dikkat çekti.
“Bugün ise bu sorun daha geni? bir co?rafyada ve daha derin biçimde ya?an?yor. ?zmir ve Hatay’?n mutlak su k?tl??? ya?ad???na dair veriler var. Yak?n gelecekte kentimiz, bugünkünden daha az suyla yetinmek zorunda kalacak. Bu durum ki?i ba??na dü?en su tüketiminin azalmas?yla sonuçlanacak. Ancak as?l mesele, mevcut suyu daha verimli kullanabilmek.”
“KAMU KAYNAKLARI BO?A HARCANIYOR”
Tahtal? Baraj?'nda ya?anan kurakl??a de?inen ?sgenç, "?zmir’in en güvendi?i barajlardan biri olan Tahtal? Baraj?’ndan su alamaz hale geldik. Protokol gere?i DS?’ye sunulan verilerde bu barajdan su al?n?yor gibi görünüyor ancak bunun tar?ma yans?mas?n? göremiyoruz. Burada da kamu kaynaklar?n?n bo?a harcand???n? görüyoruz. Türkiye’de su kullan?m?na dair en güvenilir veriler ?ehirlerde bulunuyor. Sanayide kullan?lan suyun miktar?n? ve izinlerin nereden al?nd???n? ise bilmiyoruz.”
“KÜÇÜK ÖLÇEKL? TES?SLER KURULMALI”
Avrupa’daki su kay?p oranlar?na da de?inen ??genç, Hollanda’da bu oran?n yüzde 5, Almanya’da ise yüzde 6–7 seviyesinde oldu?unu hat?rlatarak, “Kamuda as?l mesele, bir ?eyi en iyisini söylemek de?il; i?letilebilir ve yönetilebilir olan? hayata geçirmek olmal?. Deniz suyunun farkl? ar?tma yöntemleri var. Suudi Arabistan bu yöntemi buharla?t?rma yoluyla uyguluyor ancak bu çok pahal?. Türkiye’de Marmara’daki Av?a Adas? daha uygun bir örnek sunuyor. ?zmir’de de bu tür küçük ölçekli tesislerden üç-dört tanesi h?zl?ca kurulabilir. Bu tesisler 4–5 y?l i?letildikten sonra daha büyük tesislere geçilmesi kamu yarar?na olacakt?r" ifadelerini kulland?.
“YEN? KUYU AÇMAK ÇÖZÜM DE??L”
Sürekli yeni kuyu açman?n çözüm olmad???n? vurgulayan ??genç, ?öyle konu?tu:
“Daha derin sular daha ya?l?d?r ve bünyelerinde daha fazla metal bar?nd?r?r, dolay?s?yla daha kirlidir. ?zmir’de zaten çok say?da kuyu var ancak ar?tmadan kullan?lam?yor. Nicelik kadar niteli?i de gözetmek, toplum yarar?n? esas almak gerekir. Halka ‘Suyu dikkatli kullan?n’ denilirken arka planda hiçbir planlama yap?lm?yor. Olan ?zmir halk?na oluyor. Halk aylard?r kesintilerle ba? ba?a ve bunun önümüzdeki dönemde de sürece?i belirtiliyor.”
“HALK YARARINA B?R PLANLAMA ?ART”
TKP’nin iktidar olmas? halinde bu krizin nas?l çözülece?i sorusuna yan?t veren ??genç, ?u ifadeleri kulland?:
“?yi ve halk yarar?na bir planlama yap?lmal?. Elbette hatalar olabilir, ö?renme süreci ya?an?r. Ancak temel kriter, toplumun büyük ço?unlu?unun yarar?n? ve ülkenin gelece?ini esas alan bir yol izlenmesidir. Türkiye, geçmi?te eliyle yapt???n? bugün sermaye eliyle aya??yla y?km??t?r.”