SONKALE?ZM?R-Say??tay'?n ?zmir Büyük?ehir Belediyesi ?irketlerinden ?zmir Su ve Kanalizasyon ?daresi Genel Müdürlü?ü'na ait 2022 y?l? raporunda dikkat çeken tespitler yer ald?. Raporda, ?ZSU'nun su alamad??? Gördes Baraj? için DS?'ye ödeme yapmak zorunda kald???na dikkat çekildi. Gördes Baraj?'na ili?kin bulguda ?öyle denildi:
"?ZSU, hiç su alamad??? dönemde, 2016 y?l?nda, protokol gere?i do?an borcunu ödemeye ba?lam?? olup 2016 y?l?nda 8.382.117,39 TL, 2017 y?l?nda 8.810.095,99 TL, 2018 y?l?nda 11.042.138,07 TL, 2019 y?l?nda 11.190.074,53 TL ve 2020 y?l?nda 15.677.722,84 TL ödeme gerçekle?tirmi?tir. DS? 2011 y?l?nda ilk suyu vermesine ra?men 2010 y?l?ndan ba?layarak protokole istinaden, kendi hesab?yla dört y?l sonra, 2014 y?l?nda alacak talebinde bulunmu?, 2014 y?l?na kadar borç tespiti ve talebinde bulunmam?? olmas?na ra?men, bu dönemler için de gecikme faizi talep etmi?tir. DS? taraf?ndan ?ZSU Genel Müdürlü?üne ödeme için tahakkuk ettirilen toplam tutar 100.706.168 TL anapara ve 16.245.078,02 TL faizden olu?maktad?r. Al?nmas? gereken su miktar? ve al?nan su miktar? k?yaslan?p ç?kan sonuç, tahakkuk eden ödeme tutar?na oranland???nda, e?er al?nan suyla orant?l? bir ödeme yap?lacak olsayd?, ?ZSU Genel Müdürlü?ü taraf?ndan yap?lmas? gereken ödeme tutar?n?n 25.328.537,10 TL olmas? gerekirdi. Bunun sonucu olarak; gelirlerinin yakla??k %80’ini su sat???ndan elde eden bir kuruma, da??t?m?n? yapaca?? suyu vermeden, ba?ka bir ifadeyle, taahhütlerini tam olarak yerine getirmeden, maliyet yüklemek, ana i?tigal alan?n?n (su sat???) birim maliyetini yükseltmek anlam?na gelece?inden, kent sakini olan her abonenin ek maliyete katlanmas?na sebep olmaktad?r."
BÜTÇE DENKL??? SA?LANDI
Say??ta?'?n ?ZSU ile ilgili mali raporunda bütçe denkli?i sa?land??? belirtildi. Raporda ?öyle denildi:
"?ZSU’nun 2022 mali y?l? bütçesi ile 3.800.000.000,00 TL ödenek öngörülmü? olup y?l içinde eklenen ödenekle birlikte 2022 y?l? ödenek toplam? 6.900.000.000,00 TL olmu?tur. Y?l içinde 5.810.322.089,61 TL bütçe gideri yap?lm??, 1.089.677.910,39 TL ödenek iptal edilmi?tir. ?ZSU’nun 2022 y?l? Bütçesi “(A) Ödenek Cetvelinde” 6.900.000.000,00 TL ödenek, “(B) Gelirlerin Ekonomik S?n?fland?r?lmas?” cetvelinde ise 6.233.961.000,00 TL gelir tahmini öngörülmü? olup gider bütçesindeki ödenek toplam? ile gelir bütçesinde tahmin edilen gelir toplam? aras?ndaki fark, Finansman?n Ekonomik S?n?fland?r?lmas? Cetvelindeki borçlanma, borç ödemeleri ve likidite amaçl? banka hesab?nda tutulan nakit kar??l??? ile gösterilen 666.039.000 TL ile giderilmi? olup bütçe denkli?i sa?lanm??t?r.
?ZSU’nun faaliyetlerinden dolay? tahakkuk eden 2022 y?l? Faaliyet Gideri 6.251.182.551,09 TL, Faaliyet Geliri 4.868.164.028,64 TL olup Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu ise 1.383.018.522,45 TL olarak gerçekle?mi?tir."
Ç??L? ATIKSU ARITMA TES?S? ?Z?NS?Z!
‘Çi?li At?ksu Ar?tma Tesisi'nin Çevre ?zni veya Geçici Faaliyet Belgesinin Bulunmamas?’ ba?l?kl? bulguda da “Çi?li At?ksu Ar?tma Tesisinin çevre izni veya geçici faaliyet belgesi bulunmama gerekçesiyle ?l Müdürlü?ünce idari para cezas? kesildi?i görülmü?tür . Ancak yap?lan incelemelerde, söz konusu tesisin geçici faaliyet belgesi veya çevre izni bulunmad??? ve bu sebeple Çevre ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i ?l Müdürlü?ü taraf?ndan ceza kesildi?i görülmü?tür Sonuç olarak, ?dare taraf?ndan söz konusu tesisin faaliyette bulunmas? ad?na gerekli izinlerin al?narak ?l Müdürlü?ü taraf?ndan yap?lacak denetimlerde ceza sonucunu do?uracak eksikliklerin ortadan kald?r?lmas? gerekmektedir" denildi.
‘AYKOME Yönetmeli?i’nde Belirlenen Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi Sebebi ile Ceza Ödenmesi’ ba?l?kl? bulguda da idarenin 2022 y?l? içerisinde çe?itli tarihlerde; çal??malarda emniyet tedbirlerinin al?nmamas?, üst kaplama onar?mlar?n?n yap?lmamas?, çal??ma alan?n?n temizlenmemesi gibi sebepler ile toplamda 63.000,00 TL ceza bedeli ödedi?i tespit edilmi?tir" ifadeleri yer ald?.
63 M?LYONLUK ZARAR
Bir ba?ka bulguda ise idarenin zarara u?rat?ld??? belirtildi. Bulguda ?u tespitler yer ald?:
"?darenin 30.04.2013 tarihinde yapt??? sözle?me ile yurt d??? kaynakl? Çi?li 4. Faz At?ksu Ar?tma Tesisi ?n?aat Projesi için 2014 y?l?nda 3 parça olarak kullanm?? oldu?u toplamda 28.000.000,00 Euro kredinin al?nd??? tarihlerde Türk Liras?na çevrildi?i ve 2022 y?l? sonu itibar?yla ?dare hesab?nda Türk Liras? olarak de?erlemesinin yap?ld??? görülmü?tür. IFC (International Finans Corporation) ile yap?lan sözle?me neticesinde ?darenin kullan?m?na verilen 28.000.000,00 Euro kredi, 24.09.2014 tarihinden itibaren Çi?li 4.Faz At?ksu Ar?tma Tesisi ?n?aat Projesi için kullan?lmaya ba?lanm?? ve 3 parça halinde gelen kredi geldi?i tarih itibar?yla Türk Liras?na çevrilmi? ve ilgili in?aat projesi için harcanmaya devam edilmi?tir. Sonuç olarak, Kamu Haznedarl??? Yönetmeli?i’nin ilgili hükümlerine ayk?r? olarak proje kredisinin geri ödemesi döviz cinsinden yap?lmas?na ra?men Türk Liras? olarak de?erlemesi sebebiyle ?dare 63.688.663,55 TL zarara u?rat?lm?? olup kamu kayna?? kullanan ?darenin bu kaynaklar?n?n kullan?lmas?nda görevli ve yetkili olan kurul ve ki?ilerinin bu kaynaklar? ekonomik kullanmas? gerekmektedir.”