?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer’in öncülü?ünde düzenlenen “?zmir Afet Plan?-Deprem Haz?rl?k ve Dirençlilik Çal??malar?” bilgilendirme toplant?s?nda konu?an Jeolog Prof. Dr. Naci Görür, Türkiye’nin Depremselli?i ve Deprem Risk Yönetimi üzerine de?erlendirmede bulundu.
?zmir’in depreme yönelik yapt??? çal??mayla Türkiye’ye örnek olaca??n? söyleyen Prof. Naci Görür, “?zmir bu çal??mas?yla Türkiye’de öne geçecek. Umar?m ki bu büyük Mara? depreminden sonra bütün kentlerimiz ?zmir’in yapt??? gibi benzer çal??malar? yaps?n. Burada yap?lan çal??ma genel anlamda mikro bölgeleme çal??mas?. Yani sadece zemin olarak de?il jeolojik ve jeofizik çal??malar?n? da içeriyor. Deprem kentlerinde kentin yönetimde ister belediye ba?kan? ister vali yaps?n mikro bölgeleme verileri olmadan kentin gelece?ini, geli?mesini do?ru ve bilimsel olarak yapamaz. Bizler, mikro bölgeleme bazl? yönetim olmad??? için dirençli kentler yaratam?yor, büyük bir deprem geldi?inde ise bugünkü ac?lar? ya??yoruz” diye konu?tu.
?zmir ba??n? kald?rmal? Türkiye’ye örnek olmal?
?zmir’in depreme dirençli kent çal??malar?nda Türkiye’ye de örnek olmak zorunda oldu?unun alt?n? çizen Görür, “?zmir deprem dirençli kentleri olu?turan bir il de olmak zorunda. Türkiye’ye örnek olmak zorunda. Hem halk?yla hem yönetim anlay???yla bilime bak?? aç?s?yla, ayd?nl???yla bir kent sadece bu dirençli kenti yapabilir ve Türk toplumuna gösterebilir. ?zmir ba??n? kald?rmal? ve dikkat çekecek ?ekilde öne ç?kmal?. Toplumun buna ihtiyac? var” dedi.
Faylar? art?k tart??mayal?m
Faylar?n art?k tart???lmamas? gerekti?ini aktaran Prof. Görür, “Art?k bu ülkede fay tart??mayaca??m. Deprem mekanizmas? 13 milyon sene önce ba?lad?, daha milyonlarca sene devam edecek. Halk? jeolog yapamaya da panik yaratmaya da gerek yok. Gerçek olarak alg?lay?p siyasetiyle, yöneticisiyle art?k zaman kayb? olan fay tart??malar?n? bir kenara b?rak?p depremde y?k?lmamak için canlar?m?z? yitirmemek için bütün enerjimizi dirençli kentlere vermeliyiz. Kaliforniya, Japonya, ?talya gibi ülkeler bunu ba?ard?. Oralarda da depremler oluyor. 5-10 ki?i ölüyor o da tesadüfen oluyor. Bizler gibi on binler ölmüyor. Siyasetten, i?sizlikten veya terörden de önemli ?ey deprem. Siyasilerin depreme kadar gündeme getirdikleri maddeler ?u anda konu?ulmuyor. Sadece deprem konu?uluyor. Neden on binlerimiz gittikten sonra bunlar oluyor? Bizim hiçbir ?ey yokmu? gibi ya?amam?z bile bizim için biraz a??r olmuyor mu? ?nsan can? her ?eyden önemliyse Türk hükümeti vatanda?lar?n?n can güvenli?ini sa?lamak için az havaalan?, az yol yaps?nlar. Deprem kader de?ildir, bizim kaderimiz asla olamaz” diye konu?tu.
Yeter ki kararl? olal?m
Bir kent denildi?inde kenti olu?turan bile?enleri s?ralayan Prof. Dr. Naci Görür, “Yönetim, halk, alt yap?, yap? sto?u, çevre, ekosistem, ekonomi. Bu yedi bile?enden olu?an bir yap? kenti olu?turur. ??te kenti depreme kar?? dirençli yapmak istiyorsak bunlara dikkat etmek gerek. Bunlar biliniyor. Buradaki bilim insanlar?, Türkiye’deki bilim insanlar? bunu yapabilir. Param?z da gücümüz de var. Yeter ki bunu yapmak için kararl? olal?m” ?eklinde konu?tu.
Amerika’y? yeniden ke?fetmeye gerek yok
Her belediye ba?kan?n?n Tunç Soyer gibi ayd?n fikre sahip olmayabilece?ini belirten Prof. Dr. Görür, “Kent idaresini depremle ilgili e?itmezseniz ne halk ne de kent iradecileri ne yapaca??n?, kentte hangi birimleri organize edece?inizi bilemez. Halk? e?iteceksiniz deprem dirençli bir halka sahip olacaks?n?z. Bunlar?n hepsine de yar?ndan itibaren ba?lan?r. Amerika’y? yeniden ke?fetmeye gerek yok. Y?llardan beri neler yap?lmas? gerekti?ini söylüyoruz. Alt yap? ?imdiden ba?lanarak deprem dirençlili?ine örnek olmal?, hasar? tespit etmeli. Olas? senaryolara haz?rl?kl? olmal?. Deprem dirençsiz yap? stokunu ara?t?rabiliriz bunlar? biliyoruz da. Ya güçlendireceksiniz ya da y?kacak kentsel dönü?üme sokacaks?n?z. Kentsel dönü?ümü rantsal dönü?üme tabi tutmayacaks?n?z. Depremde y?k?m olursa milyonlarca ton deprem molozu birikecek. Kamyonlar? doldurup at?klar? atarsan?z zehirli maddeler topra?a, suya kar???r ve besin zinciri vas?tas?yla sizin sofran?za gelir. Deprem molozlar?n? at?klar? bertaraf etmek alelacele yöntemlerle olmaz. Geri dönü?üm önemli” dedi.
Anadolu sizi örnek al?r
Depremde ekonominin çok önemli bir rol oynad???n? söyleyen Prof. Dr. Naci Görür konu?mas?n? ?öyle tamamlad?:
“?zmir Bat? Anadolu’nun ekonomisini elinde tutan bir kent. ?stanbul bu ülkenin ekonomisinin yüzde 60’?n? elinde tutuyor. Depremde ekonomi ?artlar? durur. Ekonomi durursa Marmara bölgesi iflas eder. Türkiye dize çöker. Sadece ekonomisi de?il, siyasi ba??ms?zl???n? da kaybeder. Biz ekonomide depreme haz?r olmal?y?z. Bütün ekiplerini, ekipmanlar?n?, üretimini, pazar?n?, mü?terisini kaybetmi? bir il dü?ünün. ?zmir’e bir görev gösteriyorum, yalvar?yorum. Lütfen deprem dirençli ?zmir’i yaratal?m. Türkiye’ye gösterelim. Siz yarat?rsan?z Anadolu da sizden örnek al?r.”