?kinci Yüzy?l?n ?ktisat Kongresi’nde konu?an Bilkent Üniversitesi'nden iktisatç? Prof. Dr. Ali Hakan Kara, Türkiye'de enflasyon sorununun 1970'li y?llarda ba?lad???n?, 2016 y?l?nda Merkez Bankas?'n?n araç ba??ms?zl???n?n biti?iyle birlikte enflasyonun yeniden yükselmeye ba?lad???n? ifade etti. Kara, “Merkez Bankas? kanununa bakt???n?z ?u anda da araç ba??ms?zl???na sahip, kendi arac?n? kendi inisiyatifiyle kullanabilse de siyasi otoritenin bunu hazmetmesi, buna izin vermesi ve toplumun da bunu desteklemesi çok önemli” dedi.
“2001'e geri döndük”
2001 y?l?nda dibe vuruldu?unu, dünyan?n en yüksek üçüncü enflasyonuna sahip olundu?unu belirten Kara, “Gelinen noktada 2001'e geri döndük. Dünyada dördüncü en yüksek enflasyona sahibiz. Bir dönem ba?ar? elde ettik enflasyonu dü?ürdük ama devam ettiremedik. Ettirmek için biraz daha farkl? bir yap? kurmak gerekti?ini savunaca??m. Türkiye'nin sürdürülebilirlik ve makro finansal dengeleri devam ettirebilmesi konusunda kurumsal yap?land?rma önerileri getirece?im. 100 y?ll?k dönemden ne ders ç?karabiliriz diye bakarsak finansal istikrar konusunda; basiretli bir para politikas?, fiyat istikrar? için ön ?art. Merkez Bankas?'n?n araç ba??ms?zl??? kritik. Son y?llarda gördü?ümüz gibi, siyasi otoritenin de toplumun da bunu benimsemesi gerekiyor. Bu yetmez, di?er kurumlar?n da para yaratma yetisinin de s?n?rland?r?lmas? laz?m. Kamu bankalar?n?n as?l i?levlerine dönmesi, bütçe disiplini ve mali aç?dan önemli. Sadece enflasyonu indirelim, Merkezi Bankas? ba??ms?z olsun, bütçeyi de s?kal?m enflasyonu dü?ürelim ?eklinde bir yakla??m kal?c? olmayabiliyor. Arka planda sürdürülebilir istikrarl? yap? da önemli. Makro finansal dengesizlikleri de gözeten yap?ya ihtiyaç var” dedi.
“Yeter ki kavga etmeyelim”
Kara, “Çözüm ne diye sorarsan?z; verimlilik art??? ve üretkenlik art???na odaklanmam?z laz?m. Üretim de?il verimlilik. Bu çok önemli. Yeni yüzy?l?n da temel mottosu bu olmal? bence. De?er art???na odaklanmam?z laz?m. Verimlilik deyince o kadar da kolay bir ?ey de?il, verimlili?in içine her ?ey giriyor. Kurumsal yap?lanmadan tutun, kurumlar?n ve kurallar?n yeniden yap?lanmas?, hukuk sisteminden e?itim sistemine kadar olan bir yelpazede reform yapmak gerekiyor. Be?eri sermaye, teknoloji geli?imi gerekiyor. Kamunun kapasitesini art?rmak laz?m ki kaynaklar?n etkin da??l?m?n? sa?las?n. Bunun içine asl?nda her ?ey giriyor. Zor ?eyler bunlar ama kolay lokma da kalmad?. Çünkü gelecekteki refah?n bir k?sm? da hatta harcand?. Dolay?s?yla art?k zor i?ler yapmak gerekiyor. Yapamazsak bir yüzy?l de?il bin y?l da geçse bu problemleri konu?maya devam ederiz. Türkiye bunlar? yapabilecek kapasitede mi diye sorarsan?z ülkenin birikimi co?rafi konumu kültürel birikimi be?eri sermayesi bunlar? yapmak için yeterli. Yeter ki birbirimizle kavga etmeyi b?rak?p önümüze bakal?m. Akl?n ve bilimin yönüne dönelim, önümüz aç?k” dedi.