Koronavirüs önlemleri kapsam?nda uzun bir süredir kapal? olan kafe ve restoranlar bulunduklar? ilin risk durumuna göre de?i?se de belirli saatlerde tekrar hizmet vermeye ba?lad?.
Esnaf?n kepenklerini açt???, halk?n soka?a ç?kt??? 2020 y?l?n?n Haziran ay?nda normalle?me zam ya?muruyla ba?lay?nca, enflasyon ayl?k yüzde 1.13 ile beklentilerin üzerinde gelmi?, y?ll?k enflasyon da yüzde 12.62 olmu?tu. Hizmet sektörü enflasyondaki yükseli?te belirleyici olurken, lokanta ve oteller ayl?k yüzde 2.8, e?lence ve kültür ise yüzde 2.45 zamlanarak enflasyona en çok katk? yapan harcama gruplar? olmu?tu.
PROF. ASLANO?LU: ARTI? ?HT?MAL?N? YÜKSEK GÖRÜYORUM
Piri Reis Üniversitesi Ekonomi ve Finans Bölümü’nden Prof. Dr. Erhan Aslano?lu, yeme-içme sektörü a??rl?kl? yapt??? de?erlendirmede art?? olma ihtimalini yüksek gördü?ünü belirtti.
Hem maliyet hem talep yönlü art?? ihtimali oldu?unu belirten Prof. Aslano?lu, “??lenmemi? g?da fiyatlar?nda y?ll?k enflasyon yüzde 25-30 aras? seyrediyor. G?da emtialar? küresel boyutta art?? e?ilimini sürdürüyor. Maliyet art??? fiyatlara yans?yacakt?r.” dedi.
Bunun yan?nda pandemi önlemlerinin getirdi?i ilave maliyetler ile mesafeli oturmalar?n, ortalama sabit maliyetlere bask? yapmaya devam edece?ini belirten Prof. Aslano?lu, “?lk etapta de?il ama yaz aylar?nda talepte ortaya ç?kmas? muhtemel yükseli?ler de hizmet sektörlerinin fiyat art??? yapma yönündeki cesaretini artt?rma ihtimali bulunuyor.” aç?klamas?nda bulundu.
PROF. BA?LEVENT: BAZ ETK?S?, MEVS?MSEL ETK?LER VE DÖV?Z KURU BEL?RLEY?C? OLACAK
Bilgi Üniversitesi Ekonomi Ö?retim Üyesi Prof. Dr. Cem Ba?levent ise enflasyonda normalle?meden ziyade, bahar aylar?nda olumlu tarafa geçmesi beklenen baz etkisinin, mevsimsel etkilerin ve döviz kurundaki gidi?at?n belirleyici olaca??n? dü?ündü?ünü belirtti.
Normalle?meyle birlikte insanlar?n daha çok al??veri? yapmaya ve seyahat etmeye, d??ar?da yemek yeme?e ba?layaca??n? ifade eden Prof. Ba?levent, “Bu ek talep elbette fiyat bask?s? yaratabilir. Di?er taraftan ölçek ekonomisi denilen faktör fiyatlar?n gev?emesini de sa?layabilir. Örne?in, normalle?me sonras? cirosunu üçe katlayan bir lokanta, sabit maliyetlerini daha çok say?da mü?teriye payla?t?rabilece?i için, fiyatlar?n? art?rmadan da yola devam edebilir.” dedi.
LAFÇI: O ETK?Y? BU DEFA GÖRMEYECE??Z
Geçen y?l haziranda ya?anan yükseli?te hem ertelenen talebin hem de yükselen kurun etkisi oldu?unu belirten Lafç?, “O etkiyi bu defa görmeyece?iz gibi görünüyor. Kurdaki sert art?? bu sene yok. Bunu dikkate almak laz?m. Bence hizmet fiyatlar?nda geçen dönem ya?anan yükseli? yedirilmi? durumda. Tekrar o seviyede bir art?? fiyatlar? çok yukar? ta??yacakt?r. Zaten talepte de bir dü?ü? söz konusu.” dedi.
HIZLI B?R ISINMA OLMAYACAK
Geçen y?l ya?anan art??lar? kar??layan bir talep oldu?unun unutulmamas? gerekti?ini belirten Emrah Lafç?, “Talep olmas?n?n en önemli nedenlerinden biri de kredi geni?lemesiydi. Özellikle hanehalk? çok rahat kredi kullanabildi. Ama ?u an için faizler çok yüksek. Benzer bir kredi art??? gerçekle?meyecek. Dolay?s? ile ekonomide h?zl? bir ?s?nma olmayacak.” dedi.
Lafç? sözlerini ?öyle noktalad?:
Her ne kadar aç?lma ile birlikte yüksek talep art??? gözükse de bu durumun fiyatlara geçen sene oldu?u kadar yans?mayaca??n? dü?ünüyorum. ?unu da dikkate almak laz?m; baz etkisinden dolay? da may?s ve haziran aylar?nda enflasyon zaten dü?ü? patikas?na girecek. Geçen y?l?n may?s ve haziran enflasyonlar? oldukça yüksek. Bu sene may?stan itibaren enflasyonda a?a?? do?ru dönü?ün ba?layaca??n? dü?ünüyorum. (SÖZCÜ)