Ekonomi yönetimi ve Merkez Bankası (TCMB) sıkışmış ve çıkmaz bir sokakta ilerleyen ekonomide seçimlerin de etkisiyle kontrolü yitirmek üzere. Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan önceki gün Cnn International'a verdiği demeçte, “Ekonomi politikalarında değişiklik olmayacak. Faizi düşürmeye devam edeceğiz” dedi. Enflasyona ve Türk Lirası'nın önlenemez değer kaybına rağmen 28 Mayıs sonrası aynı politikalarla devam edeceğinin mesajını veren Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ekonomiyi uçuruma sürükleyen politikalardan vazgeçmeyeceğini bir kez daha söylemiş oldu. Faiz açıklamasında Nas'a bağlı olarak faiz indirimleri yapıldığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bir Müslüman olarak Nas ne gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğim” demişti. Oysa iktidarın ‘nas' kabul ettiği Merkez Bankası yüzde 8.50 olan politika faizine karşın vatandaş bankadan ortalama yüzde 34 faizle kredi kullanıp, mevduattan yüzde 40 faiz alıyor.
YENİ HEDEFLER VERDİ
Seçimlerin ikinci tura kalmasıyla birlikte Merkez Bankası'nın ilk hamlelerinden biri bankalara verdiği dövizden TL'ye ek dönüşüm hedefini yukarı çekmek oldu. 17 Mayıs'ta Resmi Gazete'de yayımlanan değişiklikle, bankalara verdiği dövizden TL'ye ek dönüşüm yükümlülüğü eşiklerini, gerçek kişi hesapları için yeniden düzenledi. Bankacıların verdiği bilgiye göre geçen hafta yüksek montanlı TL mevduat işlemlerinde faiz yüzde 40'a kadar çıktı. Bankacılar TL mevduat faizlerinin yüzde 40'a geldiği ortamda dövizden dönüşlü KKM faizlerinin de yüzde 50'ye çıkabileceğine dikkat çekiyor.
20 yıl sonra yüzde 30'u aştı
Özellikle Kur Korumalı Mevduat'ın (KKM) devreye alınmasından sonra mevduat faizi ve politika faizi arasındaki makas giderek açıldı. Merkez Bankası'nın faiz istatistiklerine göre, KKM'nin devreye alındığı Aralık 2021 tarihinde 3 ay vadeli TL mevduatta ortalama faiz yüzde 17.73 seviyesinde iken, 12 Mayıs itibarıyla yüzde 30.47'ye çıktı. Bu oranın yüzde 30'un üstünde olduğu son tarih Ekim 2003'dü.
Aylık ihtiyaç kredisi faizi yüzde 5
Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunun ardından yapılan yeni düzenlemelerle bazı bireysel krediler durma noktasına gelirken, kurumsal kredilerde ise vade uzatma dahil birçok işlem seçimlerin ikinci turu sonrasına öteleniyor. Bazı bankalarda konut kredisi yüzde 3.50'ye kadar çıkarken, taşıt kredisi yüzde 4'e ulaştı. TCMB'nin son aylarda düzenlemeleriyle 70 bin TL üzeri için ihtiyaç kredilerinde ise aylık faiz yüzde 5'i aştı.