Türk liras? kredilerdeki yüksek faiz ve yatay döviz kuru nedeniyle firmalar son dönemde döviz cinsi borçlanmaya yönelirken, Merkez Bankas? (TCMB) bu alanda s?n?rlay?c? bir ad?m att?.
TCMB'den gece yar?s? yap?lan aç?klamada "Yabanc? para krediler için yüzde 2 olan ayl?k büyüme s?n?r?n?n yüzde 1,5'e indirilmesine, TL kredilerde yüzde 2 olan ayl?k büyüme s?n?rlar?n?n sabit tutulmas?na karar verilmi?tir" denildi.
Yabanc? kredilerde ayl?k büyüme s?n?r?, 23 May?s 2024'te yüzde 2 olarak belirlenmi?ti.
DÖV?Z KRED?LERDE HIZLI ARTI?
TL faizinin siyasi hesaplarla dü?ük tutuldu?u dönemde dü?ük faizli TL kredi çekenler, paras?n? dövize ve alt?na yat?rm??, döviz kredi bakiyesi olanlar da dü?ük faizli TL kredi kullan?p bu bakiyeyi azaltma yoluna gitmi?ti.
Bu yolla özel sektörün döviz aç??? da Merkez Bankas? (TCMB) rezervleri kullan?larak azalt?lm??t?.
Nitekim, 2018 sonunda 182,2 milyar dolar olan döviz kredi hacmi, 2023 sonunda 128,7 milyar dolara kadar gerilemi?, be? y?ldaki dü?ü? 53,5 milyar dolar olmu?tu.
2024 ile birlikte ise tablo de?i?ti ve döviz krediye eri?ebilen ?irketler, bu krediyi ithalat ve yat?r?m ödemelerinin yan? s?ra yüksek TL faizden yaralanmak için kullanmaya ba?lad?.
Nitekim, döviz cinsi kredi hacmi, be? y?ll?k dü?ü?ün ard?ndan bu y?l?n ilk be? ay?nda toplamda 21,5 milyar dolar, y?lba??ndan bu yana toplamda 25,7 milyar dolar artt?.
Döviz kredileri h?zl? art?nca TCMB, 23 May?s 2024 tarihinde bu krediler için ayl?k yüzde 2'lik büyüme s?n?r? getirmi?ti, bu s?n?rlama sonras?nda h?z? yava?lasa da döviz kredi hacmindeki art?? devam etti.
Bu s?n?rlama ile birlikte dövizle borçlan?p TL faizden yararlanmak isteyenler, yurt d??? kreditörlerin kap?s?n? çal?yor.
DÖV?Z AÇI?INDA 13 YILIN EN HIZLI YÜKSEL???
Reel sektörün döviz aç??? nisanda 11,4 milyar dolar artarak son 13 y?l?n en h?zl? ayl?k art???na imza att?. Son dönemde ?irketler dövizde varl?klar?n? azalt?rken borçlar?n? art?rd?.
Ekim 2023 ile Nisan 2024 aras?ndaki be? ayl?k dönemde reel sektörün döviz aç??? 28 milyar dolarl?k art??la iki y?l?n zirvesi olan Kur krizi öncesinde Mart 2018'de 195,5 milyar dolarla zirveyi gören finansal kesim d???ndaki firmalar?n döviz aç???, Ekim 2023'te 74,5 milyar dolara kadar gerilemi?ti.
Kur krizleri ve dü?ük faiz politikas? uygulanan bu be? buçuk y?ll?k dönemde döviz aç???nda 121 milyar dolarl?k dü?ü? s?ras?nda TCMB döviz rezervleri, özel sektörün döviz aç???n?n kapat?lmas?nda kullan?lm??, bu dönemde dü?ük faizli TL kredi kullanan ?irketler döviz varl?klar?n? art?rm??, döviz borçlar?n?n bir bölümünü kapatm??t?.102,5 milyar dolara yükseldi