Merkez Bankası (TCMB), "makro finansal istikrarın korunması, parasal aktarım mekanizmasının desteklenmesi ve likidite fazlasının sterilizasyonu amacıyla" yeni adımlar attı. Yeni adımların, Türk lirası mevduatı destekleyici, kur korumalı mevduatta (KKM) düşüşü hızlandırıcı ve döviz kredilerinde artışı sınırlayıcı olması hedefleniyor.
Yabancı para kredilere aylık yüzde 2 büyüme sınırı getirilirken, sınırı aşan kredi tutarı kadar Türk lirası cinsinden zorunlu karşılığın bir yıl boyunca bloke olarak tesis edilmesine karar verildi.
BDDK verilerine göre, Türk bankalarında döviz kredi hacmi 1 Ocak ile 17 Mayıs arasındaki dönemde 15,9 milyar dolar artmıştı. TCMB'den bu hızlı yükselişe önlem gelmiş oldu
TL kredi faizlerinin yüksek olması ve döviz kurlarındaki yatay seyir, ihracat geliri olan firmaları döviz cinsi kredilere yönlendirmişti.
2018 ve 2021’deki döviz krizi sarmalıyla sarsılan reel sektör, net döviz pozisyonu açığını altı yılda 100 milyar dolardan fazla azaltarak 2023 sonunda 81,5 milyar dolara indirmişti ancak son dönemde dövizle borçlanmada hızlı bir artış oldu.
MEVDUATTA ZORUNLU KARŞILIK ARTTI
TCMB ayrıca, Türk lirası mevduat ve kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarına uygulanan zorunlu karşılık oranlarını artırdı. Söz konusu zorunlu karşılıklar 24 Mayıs 2024 tarihinde tesis edilecek.
Zorunlu karşılık faiz ve komisyon uygulamalarında aşağıdaki değişiklikler yapıldı.
KKM’nin TL’ye geçişine ilişkin hedef korunurken, yenileme dahil toplam hedef yüzde 75’e düşürüldü.
Tüzel kişi KKM ile gerçek ve tüzel kişi YUVAM hesapları bir sonraki hesaplama döneminden itibaren geçerli olacak şekilde toplam hedef hesaplamasından çıkarıldı.
Toplam hedefin sağlanması halinde KKM için tesis edilen zorunlu karşılıklara uygulanan faiz oranı politika faiz oranının yüzde 40’ına düşürüldü.