Katar, per?embe günü imzalanan anla?mayla Borsa ?stanbul'un yüzde 10'luk pay?n? sat?n ald?.
Katar devletinin yat?r?m fonu olan Katar Yat?r?m Otoritesi'nin (QIA) ortakl?k için ne kadar ödedi?i aç?klanmad?.
Böylece Türkiye Varl?k Fonu'nun Borsa ?stanbul'daki pay? yüzde 80,6'a dü?tü.
Katar ile anla?ma imzalanmadan önce Türkiye Varl?k Fonu'nun (TVF) Borsa ?stanbul'daki pay? yüzde 90,6'yd?.
Borsa ?stanbul'un di?er ortaklar? ise ?öyle: Yüzde 1,30'una Türkiye Sermaye Piyasalar? Birli?i (TSPB), yüzde 2,30'una Borsa ?stanbul A.?., yüzde 5,80'ine arac? kurumlar, bankalar, k?ymetli maden, döviz ?irketleri ile di?er ?irketler sahip.
Bu anla?ma, Katar ve Türkiye aras?ndaki ili?kilerin daha da güçlenmesi olarak de?erlendiriliyor.
Son y?llarda iki ülke aras?nda yap?lan ticari anla?malar?n say?s?n?n artmas?, Türkiye'nin Katar'? Bat?l? ortaklar?n?n yerine mi koymaya çal??t??? sorusunun ortaya ç?kmas?na neden olmu?tu.
Di?er yandan Avrupa Birli?i halen Türkiye'nin en büyük ticaret ortaklar?ndan biri.
AVRUPA, BORSA ?STANBUL'DAN ÇEK?LM??T?
2015 y?l?nda Avrupa ?mar ve Kalk?nma Bankas? (EBRD) ile Borsa ?stanbul aras?nda strateijik ortakl?k anla?mas? imzalanm??, böylece Borsa ?stanbul'un yüzde 10'luk pay?na EBRD sahip olmu?tu.
Ancak 2019 y?l?nda Halkbank'?n eski yöneticisi Hakan Atilla'n?n Borsa ?stanbul Genel Müdürü olarak atanmas?n?n ard?ndan EBRD pay?n? TVF'ye geri satt?.
BLOOMBERG: ?L??K?LER 2016'DAN BER? GÜÇLÜ SEYRED?YOR
Bloomberg, Katar'?n Borsa ?stanbul'dan pay sat?n almas?na ili?kin haberinde iki ülke aras?ndaki ili?kilerin 2016'daki darbe giri?iminden beri güçlendi?ine vurgu yapt?.
Suudi Arabistan öncülü?ündeki Körfez ülkelerinin uygulad??? boykot s?ras?nda Türkiye'nin Katar'a destek verdi?i belirtilirken Türkiye'nin 2017'den beri Katar'daki üste askerlerinin bulundu?u aktar?ld?.
2018'deki kur krizi s?ras?nda Katar, Türkiye'ye 15 milyar dolar yat?r?m yapm?? ve kredi hatt?n?n açt???n? belirtmi?ti.
Bu y?l da iki ülkenin merkez bankalar? aralar?ndaki swap anla?mas?n?n limiti 15 milyar dolara yükseltildi.
F?NANC?AL T?MES: KATAR Y?NE ZOR ZAMANDA YET??T?
?ngiliz Financial Times gazetesi ise Katar'?n yine Türkiye ekonomisinin zor bir döneminde çe?itli anla?malarla yeti?ti?ini aktard?.
Gazete yap?lan bu anla?malar?n, miktarlar? dü?ük bile olsa Türkiye'nin do?rudan yabanc? yat?r?ma ihtiyaç duydu?u bir dönemde önemli oldu?unu vurgulad?.
Türkiye'ye yap?lan do?rudan yabanc? yat?r?m geçen y?l 5,6 milyar dolara dü?mü?tü, bu da son 15 y?l?n en dü?ük verisi olmu?tu.
Türkiye'yi per?embe günü ziyaret eden Katar Emiri ?eyh Temim bin Hamad el Sani ile Cumhurba?kan? Recep Tayyip Erdo?an, toplamda 10 anla?maya imza att?.
Borsa ?stanbul'a dair yap?lan anla?ma ise borsalar?n yap?s?n?n nas?l oldu?u ve di?er ülkelerde borsalar?n nas?l yönetildi?ine dair soru i?aretlerinin de ortaya ç?kmas?na neden oldu.
BORSALAR NASIL ??L?YOR VE PARA KAZANIYOR?
Borsalar?n nas?l yönetildi?i dü?ünülürse herhangi bir finansal kurumdan farkl? olmad?klar? görülebilir.
Ancak bir borsan?n performans?, o ülkenin ekonomisinin gücüne ve yabanc? yat?r?mc?n?n duydu?u ilgiye i?aret etti?i için bulundu?u ülke aç?s?ndan önem ta??r.
Borsalar, bir yat?r?m arac? olan tahvil, bono ve hisse senedi gibi menkul k?ymetlerin al?n?p sat?ld??? pazar yerleri olarak tan?mlanabilir.
Tarih içinde borsalar?n kurulmas?na ihtiyaç duyulmas?n?n önemli bir sebebi ?irketlerin hisselerini satacaklar? bir pazara ihtiyaç duymalar? ve bu pazar?n bir otorite taraf?ndan düzenlenmesi gereklili?i oldu.
Borsalar, i?lem yap?lan ?irketlerden ve menkul k?ymetleri al?p satan taraflardan ald?klar? i?lem ücretleriyle gelir elde eder.
D??ER ÜLKELERDE BORSALARIN SAH?B? K?M?
Borsalar?n nas?l yönetildi?i ve ?irket yap?lar? ise her ülkede de?i?iyor.
Örnek vermek gerekirse NYSE Euronext adl? çok uluslu ?irket, bünyesinde birden fazla borsay? bulunduruyor.
New York Menkul K?ymetler Borsas?, Euronext ve NYSE Arca gibi birçok menkul k?ymet borsas? i?leten NYSE Euronext, piyasa de?eri aç?s?ndan dünyan?n en büyü?ü.
Almanya'da borsa i?leten bir ?irket olan Deutsche Borse, halka aç?k bir ?irket olan NYSE Euronext ile birle?mek istemi?ti; ancak bu birle?me hiçbir zaman gerçekle?emedi.
ABD'deki Nasdaq borsas? da halka aç?k bir ?irket.
Japonya'daki Tokyo Menkul K?ymetler Borsas? ise bankalar ve yat?r?m ?irketlerinin sahipleri aras?nda bulundu?u bir anonim ?irket.
??lem kapasitesi aç?s?ndan dünyan?n en büyük dördüncü borsas? olan Londra Borsas? ise halka aç?k bir ?irket olan London Stock Exchange Group taraf?ndan i?letiliyor.
BORSA ?STANBUL NE ZAMAN KURULDU?
Türkiye'de Borsa ?stanbul (BIST) ilk olarak ?stanbul Menkul K?ymetler Borsas? ad?yla 1985 y?l?nda kuruldu.
Türkiye'deki borsalar? tek çat? alt?nda toplayan Borsa ?stanbul'un da tarihinde ba?ka ülkelerin borsalar?nda pay sahibi oldu?u görüldü.
Borsalar? i?leten farkl? ?irketlerin birbirini sat?n ald??? ya da ortakl?k kurdu?u s?k rastlanan bir durum.
2015'ten beri halka arz erteleniyor
Di?er ülkelerdeki borsalar? i?leten ço?u ?irket gibi halka arz olmak Borsa ?stanbul'un da 2015 y?l?ndan beri gündeminde.
Ancak bu ad?m sürekli erteleniyor.
Borsa ?stanbul Genel Müdürü Hakan Atilla, ?ubat ay?nda Borsa ?stanbul'un bu y?l?n sonunda halka arza arz edilmeye haz?r olaca??n? söylemi?ti.