Yeni yap?lan bir çal??maya göre, duyarl? koku sistemleri sayesinde kar?ncalar, insanlarda kanser te?hisinde kullan?labilir. BBC Türkçe’nin aktard??? habere göre ara?t?rman?n ba? yazar? Baptiste Piqueret, “Kar?ncalar, on dakika içinde farelerin idrar?nda kanseri tespit etmek üzere e?itilebilir” dedi.
Piqueret saha ara?t?rmas?na 2017'de ba?lad? ve kar?ncalar? sa?l?kl? hücreler ve laboratuvarda büyütülen kanserli hücreleri ay?rt etmeleri için e?itebiliyordu. ?imdiyse Piqueret ve ekibi bir ad?m daha ilerledi ve kar?ncalar?, farelerdeki tümörleri fark edebilmeye ba?lad?.
Piqueret ve ekibi ksenogreft (yabanc? doku a??s?) ad? verilen bir teknik kullan?p, farelere insanlarda görülen meme kanseri dokular?n? yerle?tirip, tümörün büyümesine izin verdiler. Daha sonra hem kanserli hem de hasta farelerden idrar örnekleri toplad?lar.
Piqueret “E?itim s?ras?nda kar?ncalar? yuvarlak bir alanda toplad?k ve kanserli farelerde ald???m?z idrar?n yan?na ödül olarak yiyecek koyduk” diyor. Kar?ncalar ödül olarak verilen yiyece?i buldukça, ödülü kanserli hücrelerle ili?kilendirdiler ve tan?may? ö?rendiler.
Piqueret “Hücreler fabrika gibi, ya?amak için besine ihtiyaçlar? var ve at?k üretiyorlar. Kanserli hücreler de kokuda tespit edilebilen bir at?k üretiyorlar” diyor.
‘ÇOK FAYDALI B?R ARAÇ OLAB?L?RLER’
Yani çal??mada, kanserli hücrelerin idrarda ya da nefeste tespit edilebilen belirli bir organik yap?ya sahip olduklar? belirlendi.
Peki, kar?ncalar insanlarda kanser te?hisinde kullan?labilir mi? Piqureet “Henüz de?il” diyor ve “Daha ileri gitmemiz için insan idrar?n? test etmemiz gerekiyor” diyerek bunun fare idrar?n? test etmekten daha karma??k olabilece?ini vurguluyor.
Çünkü, kar?ncalar?n insanlardaki kanserli hücre kokusunu alabilmesi için, ya?, cinsiyet, beslenme al??kanl??? ve her insana özgü koku gibi çok farkl? de?i?kenler var. Ancak bilim insan?, bu konuda daha fazla ara?t?rma yapmaya kararl? ve kar?ncalar?n te?histe son derece faydal? ve çok fazla e?itim gerektirmeyen bir araç olabilece?ine inan?yor.
“Bir di?er avantaj? ise, kar?ncalar?n koloniler halinde ya?amalar? ve birbirleriyle bilgi payla?malar?” diyen Piqueret, koloninin % 10'unun e?itilmesi halinde bu bilgiyi di?erlerine yayabileceklerini kaydediyor.