Prof. Dr. Tatar, depremle ilgili çal??taya kat?lmak üzere geldi?i Hatay'da, AA muhabirine, Ege Denizi'nde son günlerde meydana gelen sismik aktivite yo?unlu?una ili?kin de?erlendirmede bulundu.
Ege Denizi'ndeki depremlerin 28 Ocak'tan beri s?kla?maya ba?lad???n? an?msatan Tatar, "1000'e yakla?an bir sismik aktivitenin oldu?unu görüyoruz. ?u ana kadar olan en büyük deprem 5,2 büyüklü?ünde. Depremlerin büyüklük ve derinliklerinin da??l?mlar?na bakt???m?zda çok stabil gidiyor. Yakla??k 60-70 civar?ndaki deprem 4 ve üzeri büyüklükte." dedi.
Tatar, bölgede ya?anan depremler hakk?nda bilgi vererek, konu?mas?n? ?öyle sürdürdü:
"Ege Denizi ve Santorini Adas? civar?ndaki bu depremleri, 'deprem f?rt?nas?' olarak de?erlendiriyoruz. Deprem f?rt?nas?n?n kökeni ve olu?umu tektonik de olabilir, volkanik de. Bu konuda bir tart??ma var ama asl?nda Santorini Adas?'n?n oldu?u bölge dünyan?n en etkin aktif volkanik ku?aklar?ndan bir tanesi. Orada ciddi volkan ç?k??lar?n?n oldu?unu biliyoruz. Özellikle bundan 3 bin 600 y?l önce olan büyük volkanik patlamayla oradan ç?kan malzemelerin bizim Ege k?y?lar?m?za da ula?t???n? ve ?u anda da bugünkü kayalar?n içerisinde oldu?unu görüyoruz."
Santorini Adas?'n?n oldu?u bölgede geçmi?te çe?itli volkanik patlamalar?n da meydana geldi?inin bilgisini payla?an Tatar, 1600 ve 1952'de ya?anan patlamalarda da kül, toz ve buhar ç?k??lar? gibi benzer durumlar?n olu?tu?unu anlatt?.
Türkiye'deki 14 "aktif volkan" ?u an suskun durumda
Prof. Dr. Orhan Tatar, Santorini Adas?'n?n bulundu?u bölgede 2011-2012'de de benzer bir sismik aktivitenin ya?and???n? hat?rlatarak, "Yakla??k 14 ay boyunca çok say?da deprem kayd? olu?tu. O dönemde çok ciddi ?ekilde bir 'acil durum' ilan edilmi?ti. Sismik aktivite 14 ay sonra sonland?, orada bir volkanik aktivite meydana gelmemi?ti. Bu tabii bir jeolojik ve volkanik tehlike. Bunlar dünyan?n baz? yerlerinde önem arz ediyor. Bizim için uzak bir tehlike gibi gözükse de asl?nda ülkemizde 14 aktif diyebilece?imiz volkan var. Bunlar ?u anda suskun durumdalar." ifadelerini kulland?.
Geçmi?te Türkiye'nin baz? bölgelerinde volkanik patlamalar?n ya?and???n? an?msatan Tatar, volkanik tehlikelerin AFAD'?n Türkiye Afet Risk Azaltma Plan?'nda tan?mlanan afet türlerinden oldu?una dikkati çekti.
Tatar, Ege Denizi'ndeki geli?meleri yak?ndan takip ettiklerini vurgulayarak, ?u de?erlendirmede bulundu:
"?u an için vatanda?lar?m?z?n panik yapmas?n? gerektirecek bir durum yok asl?nda. Gereksiz, anlams?z bir panik ortam?n?n oldu?unu görüyoruz. Yurt d???nda hem Yunan hem de ?talyan meslekta?lar?m?zla sürekli temas halindeyiz. Yurt içinde AFAD'?n Deprem Dan??ma Kurulu bu konuyu de?erlendiriyor. Konunun uzman? birçok bilim insan? da bu sürece katk? sa?l?yor. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlü?ümüzde (MTA) çok de?erli uzman arkada?lar?m?z var, onlar da bu sürecin içerisinde. AFAD ile MTA ortak bir çal??mayla ön de?erlendirme raporunu haz?rlad?. Bunu çok k?sa süre sonra vatanda?lar?m?zla payla?aca??z. Orada da birtak?m teknik ve bilimsel bilgiler var."
Volkanik patlamada kül ve toz bulutlar?n?n ula?ma ihtimali var
Bölgede olu?abilecek volkanik patlama ihtimaline kar?? tüm verileri yak?ndan incelediklerini ifade eden Tatar, ?öyle konu?tu:
"Orada bu sismik aktivitenin sonras?nda bir püskürme, volkanik patlama gerçekle?irse bunun yaratt??? volkanik küllerin, birtak?m toz bulutlar?n?n de?i?ik yerlere ula?ma ihtimali var. Bu çok do?ald?r. Bu tamamen o anki meteorolojik olaylara da ba?l?. Bu anlamda da hem Yunanistan hem de Meteoroloji Genel Müdürlü?ümüz ile AFAD aras?nda sürekli temas var. Biz ?u anda Meteoroloji Genel Müdürlü?ümüzden gelen bütün verileri de?erlendiriyoruz. Olas? bir volkanik patlama durumunda ortaya ç?kacak toz bulutunun, küllerin ne yönde hareket edece?i, ne kadar yükse?e ç?kaca?? konusunda birtak?m modellemeler yap?l?yor."
"Santorini Adas? civar?ndaki faylar?n Türkiye k?y?lar?yla do?rudan ba?lant?s? yok"
Tatar, Santorini Adas? çevresindeki depremlerin ard?ndan Ege Bölgesi hakk?nda baz? görü?lerin ortaya at?ld???na i?aret ederek, ?unlar? kaydetti:
"Ege Bölgesi'ndeki baz? illerimizde faylar?n harekete geçebilece?i, bunlar? tetikleyip tetiklemeyece?i konusunda da birtak?m spekülatif haberlerin oldu?unu görüyoruz. Bunlar tamamen birbirinden ba??ms?z olaylar. ?zmir'de, Mu?la'da, Ayd?n'da olsun birtak?m aktif, diri faylar var. Bunlar?n hepsi kendi özelinde ayr? karakterde faylar. Her birinin farkl? farkl? deprem üretme potansiyelleri var ama bunlar?n Ege Denizi'nde özellikle de ?u anda ciddi ?ekilde deprem f?rt?nas?n?n ya?and??? Santorini Adas? civar?ndaki faylarla do?rudan bir ba?lant?s? yok. Birbirini tetiklemesi mümkün de?il. Vatanda?lar?m?z?n bunu bilmesinde fayda var.
Vatanda?lar?m?z?n bu tür durumlarda özellikle do?ru ve sa?l?kl? bilgeye ula?mas? çok önemli. Sosyal medyada zaman zaman bu tür böyle çok bilimsel temele dayanmayan birtak?m yorumlar?n, payla??mlar?n oldu?unu da görebiliyoruz. Bunlara çok itibar etmemelerini rica ediyoruz çünkü sonuçta devletimizin bütün kurumlar? AFAD'?n koordinasyonunda her alanda, bu konuda bir teknik de?erlendirme içerisinde. Bu çal??malar geri planda çok ciddi ?ekilde yurt d???ndaki payda?lar?m?zla ileti?im halinde sürüyor."