?stanbul Büyük?ehir Belediyesi (?BB) bünyesinde kurulan ?stanbul Planlama Ajans?’na ba?l? dört birimden biri olan ?stanbul ?statistik Ofisi, depremle ilgili kentteki alg? ve tutumu ara?t?rd?. Ara?t?rmada ?stanbul’un en önemli sorunlar?ndan biri olan depreme yönelik ?stanbul halk?n?n alg?s?n? ve depreme yönelik haz?rl?klar?n? ölçmek amaçland?.
K?RACILARIN YÜZDE 57’S? ESK? B?NALARDA OTURUYOR
Ara?t?rma Bilgisayar Destekli Telefon Anketi (CATI) yöntemi kullan?larak 5-7 Kas?m 2020 tarihleri aras?nda rassal seçilen 769 ?stanbul sakini ile telefon üzerinden görü?ülerek haz?rland?.
?stanbul’da sosyo-ekonomik statü düzeyine göre 8 kategoride yap?lan ara?t?rmaya kat?lanlar?n yüzde 60,2’sini 18-40 ya? aras? olu?turdu. Kat?l?mc?lar?n yüzde 46,4'ü oturdu?u evin kendisine ait oldu?unu belirtirken, yüzde 47,4'ü kirac? oldu?unu, yüzde 6,2'si ise ev sahibi olmay?p kira ödemedi?ini belirtti.
Kirac?lar?n yüzde 57,2'sinin 1999 Gölcük Depremi öncesinde yap?lm?? binalarda oturdu?u kaydedilirken ev sahiplerinde ise bu oran?n yüzde 47,1’de kald??? görüldü. Kat?l?mc?lar?n yüzde 48'i 1999 Gölcük depreminden sonra yap?lm?? binalarda otururken, yüzde 52'si 1999 Gölcük depreminden önce yap?lm?? binalarda oturdu?unu belirtti.
YÜZDE 21’? DEPREMDE NE YAPMASI GEREKT???N? B?LM?YOR
Ara?t?rmaya kat?lanlar?n yüzde 53,5'i deprem esnas?nda ne yap?lmas? gerekti?ini bildi?ini ifade ederken, yüzde 25,2'si deprem esnas?nda neler yap?lmas? gerekti?ine dair k?s?tl? bilgiye sahip oldu?unu, yüzde 21,3'ü deprem esnas?nda ne yap?lmas? gerekti?ini bilmedi?ini belirtti.
18-40 ya? aras? grubun yüzde 55,6's? deprem esnas?nda ne yap?lmas? gerekti?ini bildi?ini ifade ederken bu oran?n 40 ya? ve üzeri kat?l?mc?larda 50,9 oldu?u gözlendi.
Alt-orta ve alt sosyo-ekonomik gruba ait kat?l?mc?lar?n yüzde 51,4'ü, üst-orta ve üst sosyo-ekonomik seviyeye sahip kat?l?mc?lar?n yüzde 60,7'si deprem esnas?nda ne yap?lmas? gerekti?ini bildi?ini ifade etti.
YA?AM ÜÇGEN? ÇO?UNLUKLA B?L?N?YOR
Kat?l?mc?lar?n yüzde 40,1'i ya?am üçgeni kavram?n? bilmedi?ini belirtti. 18-40 ya? grubu içerisinde ya?am üçgeni kavram?n? bilenlerin oran? yüzde 65,5 iken 40 ya? ve üzeri grupta bu oran?n 53,3 oldu?u tespit edildi.
Ya?am üçgenini bilen kat?l?mc?lar “Ev içerisinde tüm ev sakinleri için ya?am üçgeni alanlar? belirlediniz mi?” sorusunu da yan?tlad?. Kat?l?mc?lar?n yüzde 59,1'i bir alan belirledi?ini ifade etti. Alt-orta ve alt sosyo-ekonomik gruba ait kat?l?mc?lar?n yüzde 56,3'ü, üst-orta ve üst sosyo-ekonomik seviyeye sahip kat?l?mc?lar?n yüzde 71,9'u ya?am üçgenini bildi?ini ifade etti.
DEPREM ÇANTASI HAZIRLAYAN SAYISI AZ
Kat?l?mc?lar?n yüzde 27,9'u deprem çantas?na sahip oldu?unu belirtirken, yüzde 72,1'i deprem çantas? sahibi olmad???n? ifade etti. Alt-orta ve alt sosyo-ekonomik gruba ait kat?l?mc?lar?n yüzde 25,6's?, üst-orta ve üst sosyoekonomik seviyeye sahip kat?l?mc?lar?n yüzde 35,8'i deprem çantas?n?n oldu?unu belirtti.
YÜZDE 52’L?K KES?M DEPREM TOPLANMA ALANINI B?LM?YOR
Kat?l?mc?lara ya?ad??? bölgedeki acil toplanma alan?n? bilip bilmedi?i de soruldu. Kat?l?mc?lar?n yüzde 52,6's? yak?n?ndaki deprem toplanma alan?n? bilmedi?ini ifade etti. 18-40 ya? grubun yüzde 47,9'u deprem toplanma alan?n? bilirken, 40 ya? ve üzeri grupta bu oran?n yüzde 46,9 oldu?u belirlendi.
BÜYÜK DEPREMDE ‘EV?M YIKILIR’ D?YEN K???LER?N SAYISI D?KKAT ÇEKT?
Yedi veya daha ?iddetli bir deprem meydana geldi?i takdirde kat?l?mc?lar?n yüzde 22,4'ü ya?ad??? binan?n y?k?laca??n? yüzde 16,7'si a??r hasar, yüzde 26,5'i orta hasar, yüzde 20,9'u az hasar alaca??n? dü?ündü?ünü ifade etti.
Ya?ad??? binada hasar olmayaca??n? dü?ünenlerin yüzde 13,5’i olu?turdu?u görüldü. 1999 Gölcük depremi öncesi binalarda oturan kat?l?mc?lar?n yüzde 22,4'ü binas?n?n a??r hasar alaca??n?, yüzde 32,3'ü y?k?laca??n? dü?ündü?ünü belirtti.
“ÇÜRÜK RAPORU VER?LSE DAH? EVDE KALIRIM”
Kat?l?mc?lara “Binan?za çürük raporu verilmi? olsayd? ne yapard?n?z veya nas?l bir süreç ya?anaca??n? dü?ünüyorsunuz?” sorusu soruldu. Kat?l?mc?lar?n yüzde 62,5'i daha güvenli bir konuta ta??naca??n? ifade etti.
Kat?l?mc?lar?n yüzde 19,5’i ‘Binada ya?amaya devam etmek zorunda kal?rd?m’, yüzde 8,9’u ‘Binay? yeniletmek için kom?ular ile uzla?maya çal???rd?m, yüzde 3,1’i ise ‘Binada kendi r?zamla ya?amaya devam ederdim’ dedi. Ayn? binada kalaca??n? belirten kat?l?mc?lar?n yüzde 80'i bunun sebebi olarak maddi yetersizli?i gösterdi.
Ev sahiplerinin yüzde 53,2'si, kirac?lar?n ise yüzde 71,2'si daha güvenli bir konuta ta??naca??n? belirtti. Maddi yetersizlik sebebiyle ya?ad??? yerde kalmaya devam edece?ini belirten kat?l?mc?lar?n yüzde 68,6's? 1999 Gölcük depremi öncesi binalarda oturdu?unu ifade etti.