S?nd?r, “Amerika'da devam eden Halkbank davas?nda aleyhte bir karar ç?karsa bu durum Türkiye Varl?k Fonunu nas?l etkileyecek? Varl?k Fonunun varl???yla yoklu?u aras?ndaki de?er fark? nedir? Varl?k Fonu’nun stratejik planlar?, Türk ekonomisine sa?layaca?? gelecek hedefleri nedir? Sorular?ma cevap bekliyorum.”
“KISA VADEL?, YÜKSEK FA?ZL? BORÇLANMALAR ÖNE ÇIKIYOR”
Türkiye Varl?k Fonu’nun denetimine ili?kin görü?melerin gerçekle?tirildi?i Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Türkiye’deki fonun dünyadakilerden farkl? oldu?una dikkat çeken S?nd?r, “Dünyadaki benzeri fonlar, do?al kaynak, maden geliri ve ödemeler dengesi fazlas? olan ülkeler taraf?ndan kurulurken bizde ödemeler dengesi, cari i?lemler dengesi eksi olan bir durumday?z. Ekim ay? sonu itibar?yla 2022 y?l? içerisinde 43,4 milyar dolar bir cari aç???m?z var. Varl?k Fonu böyle bir durumda fonksiyonunu sürdürüyor. Türkiye Varl?k Fonu’nun alacak i?lemleri yerine özellikle borçlanma a??rl?kl? kurulmas?n? da ba?ka önemli fark? olarak görüyorum. K?sa vadeli borçlanmalar, yükümlülükler 2 trilyon 302 milyar 403 milyon lirayken uzun vadeli yükümlülükler 503 milyar 191 milyon lira. K?sa vadeli, ve tahminen yüksek faizli, borçlanmalar neredeyse yakla??k 5 kat daha fazla. Dolay?s?yla uzun vade yerine daha k?sa vadeli, yüksek faizli borçlanmalar öne ç?k?yor” dedi.
“SAYIN BA?KAN, SAYIN GENEL MÜDÜR SORULARIMA CEVAP BEKL?YORUM”
Türkiye Varl?k Fonu’na devredilen kurulu?larla ilgili tespitlerde bulunarak sözlerine devam eden S?nd?r, “Fona devredilen Türkiye'nin önemli kurulu?lar? var. Mesela Halkbank'? merak ediyorum. Amerika'da devam eden Halkbank davas?nda aleyhte bir karar ç?karsa bu durum Türkiye Varl?k Fonunu nas?l etkileyecek? Ayn? zamanda Varl?k Fonu’nun bir kalk?nma fonu olarak ifade edilmesi, yat?r?mlar için gerekli olan borçlanmada teminat olarak kullan?lmas?, fonun ülke ekonomisini iyile?tirmesi, stratejik yat?r?mlar?n finansman?na yard?mc? olmas? bekleniyor. Asl?nda bir nevi ipotek fonu denebilir. Fon 2016 y?l?nda kuruldu?u zaman ortaya konulan gelecek on y?lda, her y?l yüzde 1,5 büyümemeye katl? koymas? bekleniyordu. Bu hedefe ula??ld? m?? Ayr?ca fonun “her y?l 100-150 bin” yeni istihdam yaratmas? hedefleniyordu. Bu hedeflere ula??labildi mi? Görülüyorki yan?t hay?r. Varl?k Fonunun, raporunuzda belirtti?iniz gibi 2016 y?l?ndan bugüne istihdama katk?s? toplam 190 bini geçmemi?." dedi.
"EKONOM?M?ZE KATKISI NE?"
Varl?k Fonu'nun Türk ekonomisine katk?s?n? sorgulayan S?nd?r sözlerini ?öyle sonland?rd?: "Türkiye Varl?k Fonu olmasayd?, k?smi bütçeleme mant???yla soruyorum, olmad??? durumda bu ?irketlerle yarat?lacak istihdam ve de?er art??? azalmak yerine acaba daha fazla olur muydu? Özetle Varl?k Fonunun varl???yla yoklu?u aras?ndaki de?er fark? nedir? Olmasayd?n?z belki de bu firmalar daha hantal bir yap?dan çok daha özgür bir yat?r?m programlar?yla, planlar?yla, hedefleriyle belki de daha yüksek bir varl??a ula?abileceklerdi. Bunun de?erlendirmesini yapar m?s?n?z? Say?n Ba?kan, Say?n Genel Müdür sorular?ma cevap bekliyorum. Raporlar?n?zda de?er rakamlar?n?z? nedense hep TL olarak vermi?siniz. Oysa siz uluslararas? i? ve i?lemler yapan bir kurulu?sunuz. Dolar de?erinde bu rakamlar? de?erlendirmeye çal??t?m bak?n sizin dikkatlerden kaç?rmaya çal??t???n?z neler ortaya ç?k?yor. Varl?k Fonunda, dolar baz?nda de?erlendirdi?imizde 2020 y?l? sonunda toplam varl?k de?eri 292 milyar dolar iken 2021 y?l? sonunda bu de?er 240 Milyar dolara dü?mü?. Di?er bir deyi?le Varl?k Fonu 2020, 2021 y?llar? aras?nda 52 Milyar dolar erimi?. Bu dü?ü?ün nedenini aç?klayabilir misiniz? Fonun planlar?, gelecek hedefleri, stratejik planlar?, yapaca?? faaliyetler nelerdir, Türk ekonomisine sa?layaca?? gelecek hedefleri nedir? Lütfen aç?klay?n?z.”