Çe?me Projesi'ne ili?kin dikkat çeken aç?klamalarda bulunan ve Çe?me Projesi'ni do?ru bulmad???n?n alt?n? çizerek konu?mas?na ba?layan S?nd?r, “kamuoyunda bu proje destek bulmad?, ?zmir kamuoyu bu projeden rahats?z. Daha önce, 2005-2008 y?llar? aras?nda Çe?me Projesi ölçe?inden daha küçük bir ölçekte, 10 bin 300 hektarl?k bir alanda benzer bir proje yap?lmak istenmi?ti. Aç?lan davalar sonucu Dan??tay ilgili projeyi iptal etti, hukuka ayk?r? buldu ve bu konuda kesinle?mi? bir yarg? karar? var. ?imdi ise bundan çok daha büyük, yakla??k 16 bin 140 hektar, bir alan? kapsayan yani k?yaslanacak olursak 22 bin 600 futbol sahas? büyüklü?ünde, içerisinde ormanlar, meralar, tar?m alanlar?, deniz alanlar? hatta adalar? da kapsayan, kamuya ait alanlardan olu?an büyüklükte bir yer, mevcut mahkeme kararlar?na ra?men projelendirilmi?, talan ediliyor. Proje alan? kapsam?nda; 1570 hektar tar?m alan?, 6 bin hektar orman alan?, 4 bin 547 hektar mera ve çay?r alan? yer al?yor. 47 kilometre uzunlu?unda k?y? ?eridini kaps?yor. Çe?me yar?madas?ndaki mevcut yerle?ik alanlar?n d???nda kalan ve kamuya ait orman, mera, k?y?, deniz alanlar?n?n neredeyse tamam?n? içeriyor. Bu alan? turizm tescili ile ne yaz?k ki kamuya ait olmaktan ç?karacak ve irtifak hakk?n? ihaleyle yat?r?mc?lara kim bilir belki k?rk dokuz, belki doksan dokuz y?ll???na devredeceksiniz. Böylelikle bu yat?r?mdan sadece küçük bir az?nl???n faydalanmas?n? sa?layarak kamunun genel menfaatlerine ayk?r? bir durum yaratacaks?n?z say?n bakan. Çe?me ranta ve küçük bir az?nl???n refah?na kurban ediliyor” dedi.
“ÇE?ME’Y? TALAN EDENLER? VE ETT?RENLER? TAR?H ASLA AFFETMEYECEK!”
Kültür ve Turizm Bakanl???’nca Çe?me Projesi alan?ndaki koruma de?erlerinin dü?ürülmesini de sert sözlerle ele?tiren S?nd?r, “2020 ?ubat ay?nda bölge, turizm bölgesi olarak belirlendikten hemen sonra 2021 ba??nda bölgedeki koruma statüleri de Kültür ve Turizm Bakanl??? taraf?ndan dü?ürüldü. Nitelikli koruma alanlar? sürdürülebilir koruma alan?na çevrildi. Haz?rlanan ekolojik temelli bilimsel ara?t?rma raporu'nda da gerekçe olarak ortaya konan ifade de dikkat çekici; ‘Kültür ve Turizm Bakanl???n?n iste?i üzerine bu alanlardaki koruma de?erleri de?i?tirilmi?tir.’ Oysa böylesi k?ymetli do?al ve ekolojik karakteri olan nitelikli alanlar?n koruma de?eri böyle bir gerekçeyle de?i?tirilmez, de?i?tirilmemeli, sahip oldu?u ekosisteme, habitata göre belirlenmelidir, Kültür ve Turizm Bakanl???n?n iste?ine göre de?il. Özetle, kamuya ait nitelikli, do?al sit olan koruma alan?n? yap?la?maya aç?yorsunuz. Ayr?ca, 2020 y?l?nda ?zmir 2. ?dare Mahkemesince, yani yarg? karar?yla belirlenmi? olan do?al sit statüsünü siz 2021 ba??nda bakanl?k olarak tan?m?yorsunuz. Hangi hakla ve hangi yetkiyle? Bir de yönetmelik ç?kard?n?z; alan ile ilgili olarak neredeyse uçan ku? bile sizden izin alacak, her ?eyden siz sorumlu olacaks?n?z, siz ne derseniz o olacak, alan kullan?m?na, planlar?na dair usul ve esaslar? siz belirleyeceksiniz. Nerede kald? yerel yönetimlerin yetkileri, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi, ilçe belediyesi neden yok say?l?yor? Büyük?ehir Belediyesinin hiç mi söz hakk? olmayacak? Bak?n say?n bakan uyar?yorum; Kutlu Akta? Baraj? da bu alanda. Baraj?n koruma havzas? var; yakla??k yüzde 50'si bu koruma havzas? alan?nda. Bu alan, içme suyu koruma havzas? kapsam?nda. K?y?lar?nda Akdeniz foku üretim alanlar? var. 55 bin 740 hektarl?k bir alan bu ba?lamda koruma alt?nda. Bu alan ayr?ca ku?lar için önemli bir koruma alan?. Bu projeyi hayata geçirenleri ve destekleyenleri tarih asla unutmayacak ve affetmeyecek” dedi.
“TGA BÜTÇES?N? NEDEN AÇKKLAMIYORSUNUZ?”
Avrupa'daki konaklama tesisi say?lar? bak?m?ndan Türkiye’nin 10'uncu s?rada oldu?unu ifade eden ve Turizm Tan?t?m ve Geli?tirme Ajans?'n?n bütçesine ili?kin Kültür ve Turizm Bakan?’na sorular yönelten S?nd?r, “yeterli tesis ve yatak say?s?na sahip miyiz? Nüfusu da yüzölçümü de yakla??k yedi veya sekizde birimiz olan Yunanistan bile tesis say?s? itibariyle bizden fazla. 24 bin 513 olan tesis say?s? bizim 21 bin 83 olan say?m?zdan büyük. Ortalamada daha küçük kapasiteli tesisler olsa da yatak kapasitesi itibariyle de neredeyse bizimle yar??acak, yar?m?zdan fazla. Yatak say?s?nda da Avrupa'da 6'nc? s?raday?z. Yüzölçümü ve nüfuslar? ile bizden daha küçük olan ?talya, Fransa, ?ngiltere, ?spanya, Almanya; bu ülkeler bizim 2 kat?m?za hatta 3 kat?m?za varan oranda yatak kapasitesine sahip. Onlara eri?mek onlar? geçmek gibi bir gayemiz olmal?d?r; diliyorum Tarihi, kültürel zenginlikleri, co?rafyas? ve say?s?z do?al güzellikleri ile dünyan?n merkezi olan ülkemiz ne yaz?k ki turizm alan?nda kar??l???n? maalesef bulam?yor. Oysa biz, Türkiye olarak bunu ba?ar?r?z. Say?n bakan Türkiye Turizm Tan?t?m ve Geli?tirme Ajans?'n?n, TGA'n?n bütçesini de bir türlü aç?klam?yorsunuz. Bütçenizden ayr?lan bir ödenek var m?d?r? Bu ajans?n bütçesi nedir? Ne harcanm??t?r? Nas?l denetleniyor? Ayr?ca, seyahat acenteleri de soruyorlar: ‘Ülkemize gelen turistin yüzde 90'?n? biz getiriyoruz ama bizim bu ajansta hiçbir söz hakk?m?z yok’ Bu sisteme de söyleyecek bir sözünüz olmal?” dedi.
“ARKEOLOJ?K KAZILARA ÖDENEK YOK G?B?!”
Arkeolojik kaz?lara ayr?lan bütçenin yetersizli?ine dikkat çeken, Türk Hava Yollar?n?n ?zmir’e yurtd???ndan direkt uçu?unun olmamas?na da de?inen S?nd?r, “Kültür ve Turizm Bakanl???’n?n arkeolojik kaz? ve ara?t?rma say?s? 680, bu kaz?lara 2022 y?l?nda 90 milyon liral?k bir ödenek koyulmu?. Bu ödenekle basit bir hesap yapt?m ortalama kaz? ba??na ne kadar gidiyor diye; 2022 y?l? için yakla??k 32 bin lira. Her kaz?da bir bekçi çal??t?rsan?z bu ödenek anca onu kar??lar. Arkeolojik kaz? ve ara?t?rmalar için ayr?lan bütçenizin yetersiz olmas?n? b?rak?n, yok denecek kadar az bir bütçe. Anadolu co?rafyas? arkeolojik anlamda dünyan?n en merkezî konumunda olan bir yer. Ayr?ca, Türk Hava Yollar?n?n ?zmir'e direkt yurt d??? uçu?lar?n? art?rmas? gerekiyor. Yurt d???ndan, herhangi bir destinasyondan ?zmir'e direkt uçu?u ne yaz?k ki bulunmamakta. ?zmir kamuoyu, ?zmir Büyük?ehir Belediyemiz uçu? say?s?n? art?rman?z? talep ediyor. Büyük?ehir Belediyemiz taraf?ndan havayolu firmalar?yla yap?lan görü?melerle ?zmir'e direkt uçu? gerçekle?tiren destinasyon say?s? son üç y?lda 38'den 70'e ç?km?? durumda. Bu konuda, Türk Hava Yollar?n?n da bu ba?lant?lara kat?lmas? konusunda Kültür ve Turizm Bakanl??? da elini ta??n alt?na koymal?” dedi.
“?ZM?R YATIRIM PROJELER?N?Z NE DURUMDA?”
?zmir’e ili?kin kamu yat?r?mlar?n? da Kültür ve Turizm Bakan?na soran S?nd?r, konu?mas?n? ?öyle sonland?rd?: “?zmir Atatürk ?l Halk Kütüphanesi 2015'ten beri hep kamu yat?r?m program?nda olan bir yap?m i?i. 2022 y?l? üzerinden proje tutar? 30 milyon lira; 7 milyon ödenek koyulmu?, 3 milyon harcanm?? bugüne kadar. Halk Kütüphanesi ne zaman bitecek? Bir de, ?zmir eski tekel binalar? müze ve kültür kompleksi de 370 milyon liral?k bir proje. Ödenek olarak 2022 y?l?nda 40 milyon lira ayr?lm?? ‘2023'ün Mart ay?nda açaca??z’ diyorsunuz. Proje ne durumda? Bu proje tutar?n?n tamam? ödenek olarak ayr?ld? m?? Bitiyor mu?”