Depreme Kar?? Al?nabilecek Önlemlerin ve Depremlerin Zararlar?n?n En Aza ?ndirilmesi ?çin Al?nmas? Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amac?yla Kurulan Meclis Ara?t?rmas? Komisyonunun Raporu TBMM Genel Kurulunda görü?üldü. Ya?ananlardan siyaset üstü insani bir yakla??mla ders ç?kar?lmas? gerekti?ini ifade ederek sözlerine ba?layan S?nd?r, “Deprem bir do?a olay?d?r, deprem bir afet de?ildir. Depremi afete dönü?türen tek sebep insand?r ve insan?n rekabet ve rant h?rs?d?r, cehalettir. Dolay?s?yla deprem öldürmez; ak?l ve bilim yolundan ç?k?lmas?, siyasi ve ekonomik rant çabalar?n?n etkileri ölüme ve y?k?ma neden olur. Depreme; gerek öncesi gerek esnas? ve gerekse de sonras? olarak yakla?mak gerekir. Bu çerçevede düzenlemeler; kat?l?mc?, payla??mc? uygulamalarla koordinasyonlu bir ?ekilde, ya?ananlardan ders ç?kararak siyaset üstü, insani bir yakla??mla yap?lmal?d?r, ele al?nmal?d?r” dedi.
“DEPREMZEDELER?N KAZANILMI? HAKKI ?HLAL ED?L?YOR”
Komisyon çal??mas?n?n sonucunda 500 sayfal?k bir raporun ortaya ç?kt???n? ve bu raporun özellikle ?zmir depremi sonras? ya?anan gerçekler ?????nda de?erlendirilmesi gerekti?ini dile getirerek sözlerine devam eden S?nd?r, “Gerçekler ?unlar Say?n Milletvekilleri. Soru önergeleri verdik bakanl??a sorduk. ''Bakanl???n ?zmir depreminde ilan edilen 7 proje alan?nda normal imar planlar?nda 8 kata kadar in?aat izni verilirken bu yeni yap?lan projelerde zemin art? 5 kat in?aat izni verildi. Bunun nedeni nedir? Bu, kazan?lm?? hakk?n bir ihlali de?il midir?” diye sordum. Bakanl???m?z?n verdi?i yan?t aynen ?u: “2023 yeni ?ehircilik vizyonu kapsam?nda her ?ehrin sa?l?kl?, güvenli, ak?ll?, çevreci, dinamik bir yap? içerisinde, yatay mimariyi esas alan ve insan odakl? bir planlama ve uygulama anlay???n?n benimsenmesi ve söz konusu alanlar?n zeminden de kaynakl? sorunlu bir bölge olmas? nedeniyle kat yükseklikleri 8 kattan 6 kata dü?ürülmü?tür” dendi. Böyle bir gerekçe olabilir mi? Zeminden kaynakl? sorunlu bir bölge ise bölgenin neredeyse tamam? 8 kat ve hatta gökdelen imarl? iken ve bu büyüklükteki yap?lar orada dururken ve hala yap?lmaya devam ederken böylesi bir gerekçe ne kadar do?ru ve ne kadar hakl??” dedi.
“MÜLK?YET HAKKINA VE ANAYASA'YA AYKIRI B?R DURUM!”
Konu?mas?na depremin tüm Bayrakl? genelinde etkili oldu?unu, toplamda 652 bina a??r hasar alm??ken 7 proje alan?n?n neye göre, hangi kriterler dikkate al?narak seçildi?inin bilinmedi?ini ifade eden S?nd?r, “Yine bakanl??a sorduk: “Bu projeler haz?rlan?rken y?k?lan 7 ayr? binan?n, depremde y?k?lan binan?n bulundu?u alanda, ço?unlukla a??r hasarl? konutlar? içeren 6306'ya göre tan?mlanm?? yedi proje alan?nda, projelerin haz?rlanmas?nda mülk sahiplerinin görü? ve önerileri al?nm?? m?d?r, al?nmad?ysa neden hiç ask?ya ç?kar?lmad??” dedik. Gelen yan?t, maalesef, yine benzeri bir ?ekilde “Planlama yap?lm??, maliklerin muvafakati aranmaks?z?n bakanl???m?z resen yapt?rbilmektedir” diyor. Ayr?ca, burada yap?lan düzenlemelerde proje alan?ndan ç?kmak isteyenlere maliklere de izin verilmiyor. 6306 say?l? Yasa'n?n -kentsel dönü?üm- 6/A maddesi vatanda?a ait tapular?n hazineye devredilmesini, vatanda??n mülkünde idarenin istedi?i gibi tasarrufta bulunmas?n? sa?l?yor ki bu da mülkiyet hakk?na ve Anayasa'ya ayk?r? bir duruma neden oluyor. Vatanda? kendi istedi?i ekiple neden kendi in?aat?n? yapam?yor, projelerini göremiyor? Mülkiyete tamamen el konuluyor; devlet al?yor vatanda??n elinden, diledi?i gibi yap?yor, 120-130 metrekarelik in?aat?n?n kar??l???nda "70-80 metrekare veriyorum sana" diyor. Vatanda??n kendi mülkü; ne projesini görüyor ne projesi üzerinde bir söz hakk? söz konusu. Depremzedeler bir dayatmayla kar?? kar??ya” dedi.
“EMSAL ARTI?I, SIFIR FA?ZL?, ?K? YIL ÖDEMES?Z, 18 YIL VADEL? DESTEK KRED?S?”
Depremzedelerin taleplerini Meclis kürsüsünden ifade ederek sözleri sonland?ran S?nd?r ?öyle konu?tu: “Bak?n, binalar a??r, orta veya az hasarl? olarak tespit edilmi?, kendi imkanlar?yla yapma olana?? olmayan vatanda?lar?m?z; bunlar?n ço?u emekli, emekli ikramiyeleriyle, üç be? kuru? birikimlerini bir araya getirip bir ev sahibi olmu?lar ve depremde evleri y?k?lm??. ?imdi bu insanlar ödemek zorunda kald?klar? a??r bir finans yükü alt?nda eziliyorlar. Peki, kendilerine verilen destek ne? 200 bin liraya kadar on y?l geri ödemeli. "Ayl?k 3.500 lira geri ödeyeceksiniz" deniyor. Yani emekli maa?? ne kadar hepiniz biliyorsunuz, 3.500 lira emekli maa?? yok zaten bu insanlar?n. Dolay?s?yla bir de ev kiras?, vesaire bunu kar??lamalar? mümkün de?il. Ne istiyor vatanda??m?z? Emsal art?? istiyor. Bununla ilgili Say?n Büyük?ehir Belediye Ba?kan?m?z Tunç Soyer, depremden etkilenen alanlarda yüzde 30’a kadar emsal art??? yap?labilmesi konusunda çal??ma yap?laca??n? bildirdi. Depremzede vatanda?lar?m?z?n kentsel dönü?üm yapabilmeleri için ayr?ca s?f?r faizli, iki y?l ödemesiz, 18 y?l vadeli destek kredisi istiyor. Çok bir ?ey mi istiyorlar? Büyük?ehir Belediyemizin orta hasarl? bina sahiplerine dü?ük faizli ve uzun vadeli kredi deste?i sa?lamak üzere 340 milyon lira bir finansman deste?i için Dünya Bankas?yla yapt??? görü?meler neticesinde var?lan mutabakat var. Akabinde bu konuda Çevre ve ?ehircilik Bakanl???m?z ve Hazine ve Maliye Bakanl???m?z ile sürdürülen kar??l?kl? yaz??malar oldu?unu da biliyoruz. Sürecin h?zland?r?lmas?, ilgili bakanl???m?z?n bunun olumlu ?ekilde de?erlendirmesi ve taraflarca da uygun görülmesi halinde Cumhurba?kanl??? Strateji ve Bütçe Ba?kanl???’nca yat?r?m program?na al?nmas?n? ve Say?n Cumhurba?kan?n?n onay?yla bu kredi deste?ini de bu insanlar için sa?lamas?n? acilen bekliyoruz.”