Bilim Kurulu’nun aç?klamas? ?öyle:
“COVID-19 küresel salg?n?nda 1. dalgan?n 3. pikinin tepe noktas?na bile var?lamadan aç?klanan en yüksek olgu ve ölüm say?lar? nedeniyle ülkemiz Avrupa’da en çok olgu saptanan birinci, dünyada da dördüncü ülke konumuna geldi.
Virüsün varyantlar?n?n (yeni mutasyonlar?n) bula?ma h?zlar?n?n artmas? olgu say?lar?nda art??a ve hastal???n toplumda kontrolsüz biçimde yay?lmas?na neden oluyor.
Varyantlar?n ortaya ç?kmas?n?n en önemli nedeni insanlar aras?nda virüsün dola?mas?d?r. Toplumda enfeksiyonlar?n yay?l?m? ne kadar az olursa varyantlar?n da yay?lma olas?l??? o kadar az olur, bu nedenle her bir COVID-19 olgusunun engellenmesi kritik önemdedir. ‘A??lama’ ve ‘k?s?tlama’ önlemlerinin yan? s?ra ‘aktif takip yap?lmas?’ varyant virüse kar?? en etkili önlemlerdir.
COVID-19 küresel salg?n?n?n bask?lanabilmesini sa?layacak önlemler için h?zl? davran?lmal?, bunu ba?aran ülkelerin uygulamalar? izlenmeli ve konuyla ilgili meslek örgütleri, uzmanl?k dernekleri vb. kurumlar ve toplumun her kesimiyle i? birli?i yap?lmal?, herkesin sürece kat?l?m? sa?lanmal?d?r.
COVID-19 Küresel Salg?n?n?n Bask?lanabilmesi için Önerilerimiz:
• 4 Haftal?k Tam KapanmaKay?t içi ve d??? alanlarda çal??anlar?n tümüne tam ücret, i?sizlere asgari ücret verilerek tam kapanma sa?lanmal?,
Ya?am için zorunlu alanlar d???nda üretim durdurulmal?, tüm i? yerleri kapanmal?
Yüksek ve çok yüksek riskli illere giri? ç?k?? k?s?tlamas? getirilmeli, özellikle varyantlar?n yayg?n görüldü?ü iller aras?ndaki ula??m k?s?tlanmal? ve s?k? takibi sa?lanmal?,
Enfekte ki?ilerin ülkeye girmelerini engelleyecek önlemler al?nmal?d?r:
Çok riskli ülke ve/veya bölgeler tan?mlanmal?, güncellenmeli ve bu bölgelerden giri?ler bir süreli?ine tümüyle durdurulmal?,
Tüm ülkelerden giri?lerde negatif test sonucu belgesi aranmal? veya testin giri?te yap?lmas? zorunlu tutulmal?,
Varyantlar?n yayg?n oldu?u ülkelerden giri?lerde giri? öncesi test, girdikten sonra test, karantina ve karantina sonu testi zorunlu olmal?d?r.
Yüksek ve çok yüksek riskli illerde sa?l?k kurumlar? ba?ta olmak üzere zorunlu i? kollar? d???ndaki kapal? alanlarda 6’dan fazla ki?inin bir araya gelmesine izin verilmemeli,
Kurallar?n herkese e?it uygulanmas? sa?lanmal?, ayr?cal?k tan?mlanmamal?d?r.
• Yayg?n ve Çok Say?da Test
Belirtisi olmayan hastalar? yakalay?p izole etmek için birinci basamak sa?l?k hizmetleri güçlendirilmeli,
Teste ula?mak için ‘yak?nma’ olmas? ko?ulu kald?r?lmal?,
13 Kas?m 2020’den önce oldu?u gibi olgu saptanan ev, okul, i?yerlerinde örnekler al?narak olgular?n olas? kaynaklar?n?n ve pozitifle?en temasl?lar?n?n bulunup onlar?n da uygun süreler boyunca izole edilmesi sa?lanmal?,
Günlük test say?s? 300.000 üstüne ç?kar?lmal?, bunun için yüksek say?da test çal???lmas?na uygun güvenilir sistemler sa?lanmal?,
Yüksek ve çok yüksek riskli illerde hastaneler d???nda test alanlar? olu?turulmal?,
Bilinen varyantlar?n h?zl? bir ?ekilde taran?p tan?mlanmas?n? sa?layacak test tasar?mlar? yetkilendirilmi? laboratuvarlarda uygulanabilir hale getirilmeli,
Mutasyon testleri hastalar?n klinik bilgileri ve bula?ma-temas öykülerine göre seçilmeli ve sonuçlar incelenmeli,
Ülkemizde olabilecek yeni mutasyonlu virüslerin izinin sürülebilmesi için virüslerin tam genom analizine yönelik ulusal laboratuvar a?lar? kurulmal?d?r.
• H?zl? Kitlesel A??lama
Bir y?ldan uzun süredir milyonlarca insan?n ölümüne, i? ve gelir kayb?na, milyarlarca çocu?un okulsuz kalmas?na yol açan küresel salg?n sürecinin en olumlu geli?mesi olan a??n?n hem salg?n? bitirebilece?ini hem de a??r hastal?klar?, ölümleri azaltaca??n? biliniyorken güvenli ve etkili a??lar?n toplumun her kesimine h?zla uygulanmas? sa?lanmal?,
A??lama en k?sa sürede aktif çal??anlara eri?tirilmeli,
A??ya kar?? geli?tirilen önyarg?lar? k?ran, a??n?n güvenli ve koruyucu oldu?u güvenini sa?layan, yan etkilerini de aç?klayan ‘A?? güvenlidir’, ‘A?? korur’, ‘Salg?n a??yla bitecek’ gibi kampanyalar yap?lmal?, toplum a??ya yönlendirilmelidir.
• Kamusal Otoritenin Topluma Bilgi Aktar?m?
COVID-19 küresel salg?n? sürecindeki verilere k?s?tlama olmaks?z?n eri?im sa?lanmal?,
Süreçle ilgili bilgiler toplumun her kesiminin anlayaca?? biçimde aç?k ve net olarak payla??lmal?,
Toplum sa?l??? önlemlerine uyumun önemi vurgulanmal?d?r:
Do?ru maske kullan?m?, fiziksel mesafe, temizlik kurallar?na uyum, kalabal?k ve kapal? alanlarda 15 dakikadan fazla bulunulmamas?, mümkün oldu?unca evde kal?nmas?, gereksiz seyahatlerin ertelenmesi, sosyal ili?kilerin en az düzeye indirilmesi, kapal? ortamlar?n iyi havaland?r?lmas?, önerilen izolasyon ve karantina sürelerine mutlak uyumun sa?lanmas? vb.
COVID-19 küresel salg?n?n?n bask?lanabilmesi için al?nmas? gereken önlemlerde;
• ‘Daha adil, daha sa?l?kl? bir dünya kurma’ amac? gözetilmeli,
?zmir’deki her insan?n;
Güvenli g?da ve temiz suya eri?im
Sa?l?kl? bar?nma ko?ullar?
Sa?l?k hizmetine eri?im
Yeterli e?itime sahip olma haklar?,
‘Aç kalmamak için çal??mal?y?m’ ya da ‘hastal?k kapmamak için çal??mamal?y?m’ açmaz?nda b?rak?lmadan temel gereksinimlerini kar??lamaya yetecek gelir, i?lerini koruma, i? yeri kira, fatura ödemeleri vb. i? sorunlar?n? a?ma çabalar? desteklenmeli,
En fazla ölümün sa?l?k ve destek hizmetleri çal??anlar? aras?nda oldu?u biliniyorken özellikle ki?isel koruyucu malzemeye ve hizmet içi e?itime eri?im konusunda sorun ya?ayan gruplar mutlaka desteklenmelidir.
• Küresel salg?n sürecinin etkili ve bilimsel yönetimi, emek ve meslek örgütleri, uzmanl?k dernekleri, STK’lar, hasta haklar? dernekleri gibi kurulu?lar?n katk?s?yla, toplumun sa?l?k çal??anlar? ve kurumlar?yla i? birli?i içinde, yerelden merkeze kat?l?mlarla al?nan ve uygulanan kararlara toplumun tüm kesimlerinin kat?l?m?yla sa?lanmal?d?r.
• ‘A?? olsan da hastal??? geçirsen de Ki?isel Korunma Önlemlerini Al (maske, mesafe, temizlik), insanlarla yak?n temastan kaç?n, kapal?, havaland?r?lmayan ortamlarda kalma ve GÖNÜLLÜ KARANT?NA uygula’ vb. kampanyalarla topluma bu sürecin a??lmas?ndaki katk?lar? hat?rlat?lmal?d?r.
‘Sa?l?kl? Birey, Sa?l?kl? ?zmir, Sa?l?kl? Dünya’ amac?m?za ula?mak için al?nacak bu önlemler küresel salg?n?n da üstesinden gelmemizi sa?layacakt?r.”