?nme hastal???n?n önlenmesinde ilk a?aman?n inmeye dair risk faktörlerinin ö?renilmesi oldu?unu belirten Uzm. Dr. Oto, “Ö?renildikten sonra da bunlar? de?i?tirmek için do?ru önlemlerin al?nmas? gerekir ki; koruyucu en önemli tedbir, uygun ya?am biçimi olu?turmakt?r.Bunun için de hipertansiyon, diyabet, sigara, kalp hastal?klar?, yo?un alkol kullan?m?, hareketsiz ya?am gibi de?i?tirilebilen risk faktörleri ile mücadele etmek gerekir” dedi.
Dünyada her y?l 15 milyon ki?inin inme geçirdi?ini, inmenin 5 milyon hastan?n hayat?n? kaybetmesine, 5 milyonunun da kal?c? özüresahip olmas?na yol açt???n? belirten Kent Bayrakl? T?p Merkezi Nöroloji Uzman? Dr. Aycan Oto, korunman?n ve erken müdahalenin önemine dikkat çekti. ?nmeyi (felç) “beyni besleyen damarlardan birinin t?kanmas? veya y?rt?lmas? sonucu olu?an,kan ak???n?n azalmas? veya tamamen durmas?yla, ilgili beyin bölgesinde i?lev kayb? olmas?” ?eklinde tan?mlayan Uzm. Dr. Oto, ?unlar? söyledi;
DE???T?R?LEB?L?R R?SK FAKTÖRLER?N? DE???T?R?N
“?nmede de?i?tirilebilir ve de?i?tirilemeyen risk faktörleri vard?r. Bu risk faktörleri, birbirlerinin etkilerini katlanarak artt?rmaktad?r. De?i?tirilemeyen risk faktörleri; ya? (inme geçiren hastalar?n yüzde 75’i 60 ya? civar?ndad?r. 60 ya? sonras? her 10 y?lda 2 kat?na ç?kar.) ?kincisi cinsiyet ( 55 ya? üzeri erkeklerde kad?nlara göre daha yayg?n görülür. Ya? ilerledikçe inme oran? kad?nlarda artar.) Di?er ikisi de ailede inme öyküsü varl??? ve ?rkt?r. De?i?tirilebilir risk faktörleri ise; yüksek tansiyon, kontrolsüz diyabet, yüksek kolesterol, kalp hastal?klar?, sigara tüketimi, obezite, daha önce geçici iskemik atak geçirmi? olmak, menapoz sonras? hormon tedavisi, orak hücreli anemi, damar hastal?klar? gibi s?ralanabilir. ?nme hastal???n?n önlenmesinde bu risk faktörlerinin ö?renilmesi ve bunlar? de?i?tirmek için do?ru önlemlerin al?nmas? çok önemlidir. Koruyucu en önemli tedbir, uygun ya?am biçimi olu?turmakt?r. Bunun için de düzenli kontroller yapt?rarak, hipertansiyon, diyabet, atrialfibrilasyon, yüksek lipid düzeyleri, sigara, yo?un alkol kullan?m?, hareketsiz ya?am gibi de?i?tirilebilen risk faktörleri ile mücadele etmek gerekir.”
?LK 4.5 SAAT MÜDAHALE ?Ç?N ÇOK ÖNEML?
Öte yandan inmeye ba?l? ölümlerin ve fonksiyon kay?plar?n?n önlenebilmesi için erken müdahalenin önemini vurgulayan Uzm. Dr. Oto, uyar?lar?n? ?öyle sürdürdü;
“Erken müdahale ?ans? yaratabilmek için de inme belirtilerinin bilinmesi, fark edilmesi gerekir. Ani bilinç bulan?kl???, vücudun tek taraf?nda ani geli?en güç kayb?,ani geli?en görme, konu?ma bozukluklar?, anlamada güçlük, yüz, kol ve / veya bacakta uyu?ukluk, yüzde kayma, nedeni bilinmeyen ani ve çok ?iddetli ba? a?r?s?,(e?lik eden kusma) gibi belirtiler inme ?üphesi uyand?rmal?d?r. Bu belirtilerden bir ya da birkaç? görüldü?ünde erken müdahale edilirse olas? fonksiyon kay?plar? en aza indirilir. Özellikle ilk 4,5 saatlik zaman hayati öneme sahip olabilir. Ki?inin felç geçirdi?inin görülmesi durumunda mümkün olan en k?sa sürede, inme ünitesi olan en yak?n hastanenin acil servisine ba?vurulmal?d?r.”