GÜNCEL POLİTİKA YEREL YÖNETİMLER EKONOMİ SPOR MAGAZİN RÖPORTAJLAR YAZAR CAFE FOTO GALERİ VİDEO GALERİ
Güncel
4 Temmuz 2024 Perşembe 11:59

Basmane'deki tarihi yap?lar sahipsiz kald?...

?zmir'in tarihinde iz b?rakan hamam, çe?me ve sebil gibi eski su yap?lar? korunamad??? için birer birer zamana yenik dü?üyor. Basmane semtinin simge yap?lar?ndan Dönerta? Sebili'nin mermer sütunu yata??na asit döküldü?ü için art?k dönmüyor, Çelebizade Mehmet Efendi Sebili kebapç?, Ahmet Re?it Efendi Sebili butik, Saçmac? Hamam? ise depo olarak kullan?yor.

Ara?t?rmac?-Yazar Orhan Be?ikçi, "Bölgede Osmanl? ve erken Cumhuriyet dönemi çe?meleri var. Bu çe?melerden su akm?yor, ço?unun musluklar? çal?nd?. Hepsi eski ?zmir'den günümüze kalan, korumam?z gereken yadigarlar?m?z" dedi.

?zmir'in kültürel dokusunun olu?tu?u yerlerden olan Basmane, tarihi yap?lar?yla kültürel mirasa ev sahipli?i yap?yor. Anafartalar Caddesi’ndeki kentin tarihinde iz b?rakan hamam, çe?me ve sebil gibi eski su yap?lar? korunmad??? için zamana yenik dü?üyor. ?zmir'in en eski yerle?im yerlerinden Basmane'deki su yap?lar?n?n durumunu de?erlendiren Ara?t?rmac?-Yazar Orhan Be?ikçi, "Bölgede Osmanl? ve erken Cumhuriyet dönemi çe?meleri var. Çelebizade Mehmet Efendi Sebili, Kestelli yoku?undaki Katipzade Ahmet Re?it Efendi Sebili, Anafartalar Caddesi ve Osmanzade Yoku?u'nun kö?esindeki Dönerta? Sebili bunlardan baz?lar?. Bu çe?melerden su akm?yor. Sadece Selvili Mescidi'nin kö?e duvar?nda bulunan Cumhuriyet Halk F?kras? Çe?mesi akar halde. Çe?meler zaman içinde fonksiyonunu kaybetti, ço?unun musluklar? çal?nd?. Hepsi eski ?zmir'den günümüze kalan, korumam?z gereken yadigarlar?m?z" ifadelerini kulland?.

'DÖNERTA? SEB?L?’N?N TA?I ARTIK DÖNMÜYOR'

Dönerta? Sebili'nin ?zmir'in simge yap?lar?ndan oldu?unu belirten Be?ikçi, "Sebil, 1814'te yap?lm?? ancak di?er kültürel miraslarda oldu?u gibi onu da iyi koruyamad???m?z? söyleyebilirim. 2000'li y?llarda sebilin bat? penceresindeki korkulu?u maalesef çal?nd?. En önemli özelli?i, sebilin kö?esindeki mermer sütunun döndürülmesiydi. Bunun denge ta?? oldu?u da söyleniyor. ?nsanlar o ta?? döndürdükleri zaman niyet tutuyorlard?. Birisi sebilin yata??na asit dökmü?, asit mermeri eritti?i için maalesef art?k dönmüyor. Dönerta? ve tüm sebillerin, çe?melerin kontrol edilip, yeniden de?erlendirilmesini ve iyi korunmas?n? istiyoruz" diye konu?tu.

'BUT?K VE KEBABÇI OLARAK KULLANILAN SEB?LLER VAR'

Anafartalar Caddesi'nde ba?ka sebiller de oldu?unu ifade eden Be?ikçi, "Biraz a?a??da butik olarak kullan?lan Çelebizade Mehmet Efendi Sebili var. Bu bölgeye yak?n olan Kestelli yoku?unda Katipzade Ahmet Re?it Efendi Sebili bulunuyor. Eskiden bu sebillerden haziran, temmuz, a?ustos aylar?nda su da??t?l?rd?. Sebillerden Celebizade Mehmet Efendi kebapç?, Ahmet Re?it Efendi Sebili ise butik olarak kullan?l?yor" dedi.

'YE??LD?REK HAMAMI PASAJ, AÇMACI HAMAMI DEPO ALARAK KULLANILIYOR'

Orhan Be?ikçi, bölgedeki su yap?lar? aras?nda olan hamamlara da de?indi. Bölgedeki K?ll?o?lu Hac? ?brahim Efendi, Ye?ildirek ve Saçmac?'n?n kullan?lmad???n? anlatan Be?ikçi, "Anafartalar Caddesi'ndeki Ye?ildirek Hamam? ise günümüzde pasaj olarak kullan?l?yor. Girince hamam oldu?u anla??lm?yor ancak kubbesine bakarsan?z anlayabiliyorsunuz. Yine bu bölgedeki Saçmac? Hamam? fonksiyonunu kaybetti, depo olarak kullan?l?yor" ifadelerini kulland?.

Bölgedeki 16'nc? yüzy?lda yap?lan 'Musa Kad? Hamam?' ad?yla bilinen 'Namazgah Hamam?'n?n son y?llarda restore edildi?ini belirten Be?ikçi, at?l durumdaki di?er tarihi hamamlar?n da restore edilerek gelecek nesillere ula?mas?n?n sa?lanmas? gerekti?ini söyledi.