?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? CHP'li Tunç Soyer, 90 günlük görev süresinin ard?ndan kent gündemindeki önemli konular? SONKALE'ye de?erlendi. Öncelikle ?zmir bas?n?na yeni bir renk katan SONKALE'ye hay?rl? olsun dileklerini ileten, ba?ar?l? ve uzun soluklu olmas?n? dileyen Ba?kan Soyer, hem Türkiye'nin hem de ?zmir'in güçlü bir yerel medyaya ihtiyac? oldu?unu vurgulad?. Soyer, ?zmir'de çokça tart???lan konularla ilgili sorulara ise aç?k yüreklilikle yan?tlar verdi. ??te o röportaj:
Foto?raflar: Abdullah ÇELEB?
Röportaj: Mustafa AKBA?
*Son seçimler ilginç bir tabloyu ortaya koydu. Sizce Türkiye nereye gidiyor?
?u anda tabandan büyüyen bir dalga var. Bu dalgan?n ne kadar büyük oldu?unu 31 Mart'ta gördük. 23 Haziran'da daha net gördük. Türkiye'de siyaset de?i?iyor. Çünkü a?a??dan yukar?ya bir hareket var. Dil, kültür, beklentiler de?i?iyor. Ben bunu her gün ya??yorum, hissediyorum, görüyorum. Çok k?sa süre içinde siyasi aktörlerin, dinamiklerin, partilerin de?i?ti?ini gösterecek bu de?i?im. Ne CHP eski CHP olacak, ne CHP'nin aktörleri eskisi gibi olacak, ne AKP eski AKP olacak. Yeni partiler ç?kacak. Tüm siyasi dinamikler de?i?ecek. 23 Haziran ve 31 Mart, Türkiye Cumhuriyeti siyasi tarihinde çok önemli bir kilometreta?? olacak. Toplum farkl? bir mesaj verdi. Biz bir zafer falan kazanmad?k. Türkiye genelinde oy oranlar?nda bir de?i?iklik yok. Sadece millet büyük?ehirleri bize b?rakt?. Bu sadece bize verilen bir avans, kredi. Bu millet bize dedi ki; hele yürü bakay?m bir yürüyü?ünü göreyim. E?er bizim do?ru yürüdü?ümüzü, iyi i?ler ba?ard???m?z? görürse o zaman millet bize güvenmeye ba?lar. O nedenle bu bir zafer de?il sadece siyasal bir avans. Ama bu a?a??dan gelen hareket siyasal iklimi de?i?tirecek. PKK'y? da HDP'yi de CHP'yi de AKP'yi de de?i?tirecek. Çünkü bu bir halk seferberli?i. De?i?ti?ini görece?iz hep beraber...
BASMANE ÇUKURU'NA GÖLET DERKEN KASTIM...
*?zmir özeline dönersek; Basmane Çukuru'nda yeni bir geli?me vard?. Siz de Folkart'?n b?rakt??? ve tekrar Güçbirli?i'ne teslim edilen bu alan? gölet yapmak istedi?inizi söylemi?tiniz. Ne oldu gölet?
Oturaca??z, müzakere edece?iz. Mevcut ko?ullar? herkesin iyi anlamas?n? sa?layaca??z. Ondan sonra da bir yol haritas? ç?karaca??z. Ama benim göletten kast?m, bütün bu uzla?ma ve o uzla?ma sonucunda ortaya konacak uygulamaya kadar geçecek süre içinde oras? öyle duvarlarla çevrili bir alan olarak kalmas?n demekti... Etraf?na banklar koyal?m, içine f?skiyeler koyal?m, bir gölet olarak hiç olmazsa halk?n kullan?m?na aç?ls?n. Talebimiz sadece geçici bir süredir.
*Oray? sat?n al?p gölet yapacaks?n?z gibi anla??lm??t? ama..
Sat?n almak de?il ama bu eldeki verilerin neye imkan verdi?ini mal sahipleriyle birlikte oturup de?erlendirmek istiyoruz. Bizim de orada yüzde 30 hissemiz var, az buz de?il yani.. Biz de orada sadece koordinasyondan sorumlu bir mevkiide de?iliz. Biz ayn? zamanda hissedar?z. Dolay?s?yla hissedarlar?n mevcut ko?ullar? iyi anlay?p, birlikte hareket etme iradesi konusunda ne yapacaklar?n? masaya yat?rmalar? laz?m. Masadan ne ç?kar bilmem.
*Masa ne zaman?
Önümüzdeki haftadan itibaren masaya oturuyoruz.
KENT EKMEK'TE KAMU MENFAAT?NE BAKARIZ
*?zmir Ticaret Odas?'n?n Kent Ekmek'in kapasitesinin azalt?lmas? ve ekme?in fiyat?n?n art?r?lmas? talebi oldu sizden. Bu çok tepki çekti. Ne dersiniz?
Bu toplant?lar?n, taleplerin iki boyutu var. Birincisi biz herkesi dinleyece?iz, dinlemeye devam edece?iz. EBSO ile ticaret odas?yla ve sanayi bölgeleriyle her ay düzenli bulu?maya ba?lad?k. Dinleyece?iz, dinlemek zorunday?z. Çünkü bunu demokrasinin bir uygulama örne?i olarak de?erlendiriyorum. Demokrasi insanl???n bu kainatta yaratt??? en ba?ar?l? inovasyondur. Farkl? görü?leri bir arada de?erlendirece?iz. Herkesi dinleyece?iz...
Çat??an ç?karlar, fikirler sonunda kamu menfaatinde eriyecek. Kamunun menfaatinin nerede daha çok öne ç?kt???na beraber karar verece?iz. Parametremiz, turnosolümüz kamunun menfaati olacak. Herkes orada haddini bilecek. Çünkü bu memleketette ya?ayan herkes bu kamunun menfaatinin büyümesinden yararlan?yor. Bizim de rolümüz budur. O nedenle Basmane çukurunda da Kültür Park'ta da tar?mda da onu ortaya koyaca??z. Dolay?s?yla ?zmir Ticaret Odas?'n?n taleplerini de dinleyece?iz, ondan sonra bakaca??z kamunun menfaati nerededir. Tercihlerimizi o belirleyecek. Ama dinleyece?iz, onlar? da yok saymayaca??z.
BUCA BEKLEMEDE, GAZ?EM?R REV?ZE OLAB?L?R
*Buca metrosu neden halen beklemede?
Yeni bakan atamalar? yap?lacak diye bekliyoruz. ?BB'deki AKP Grubu'nun sözcüsünü de yan?m?za al?p bakana birlikte gidece?iz. De?i?im olsun bakal?m, onu bekliyoruz. Bakanl?ktan ne para, ne hazine garantisi, hiçbir ?ey istemiyoruz. Her ?eyimiz haz?r. Proje, fizibilite, bütçe haz?r. Sadece yasa gere?i almam?z gereken bir onay imzas? var. Ona da engel olamayacaklar. Çünkü AKP'lilerle beraber gidece?iz. Ama çözece?iz bu sorunu kesinlikle..
*Geçenlerde güzergah?n? aç?klad???n?z Gaziemir metrosuyla ilgili de ciddi ele?tiriler var. Hatt?n, ?ZBAN ile ayn? bölgeden geçti?i, birçok istasyonun birbirine çok yak?n oldu?u söyleniyor...
Varsa yanl??lar zaten düzeltece?iz. Demokrasinin güzelli?i orada. Yok ben en do?rusunu biliyorum, en do?ru hat benim hatt?md?r, diyemeyiz. Varsa bir hata, varsa bir eksiklik, bunu de?erlendirece?iz. Biz de onun ?????nda revize edece?iz. Niye etmeyelim. Biz bunu kamu için yap?yoruz. Varsa eksi?i yanl??? düzeltece?iz. Ama ?u önemli; ?zmir'in ula??m sorununun çözümü ile ilgili yeni ad?mlar at?lmas? laz?m. Altgeçitlerin yap?laca?? yerler var. Yeni güzergahlar?n aç?laca??, yeni hatlar?n aç?laca?? yerler var. Deniz ula??m?, metro, hafif rayl? sistem var.. Monoray gibi yeni kullan?lacak enstrümanlar var. Bunlar ?zmir'in gündemine gelecek...
MONORAYI Ç?NL?LER YAPACAK
*Monoray'da durum nedir?
Çinlilerle yapaca??z büyük ihtimalle. Onlar çok daha uzun hatlara talipler ama biz k?sa bir numune hatt? hemen yapaca??z. ESBA?'?n ordan fuar alan?na 2.3 kilometrelik bir hat. Bu hat hem fuar?n tan?n?rl???n?, i?lerli?ini kolayla?t?racak hem de biz monoray?n fizibilitesini, rantabilitesini biz görmü? olaca??z. E?er oradan cesaret bulabilirsek de ?zmir'de çok yayg?nla?t?raca??z. Çünkü ?zmir'in co?rafi konumu jeolojik konumu bu tür havai hatlar? çok cezbeden bir yap?. Buna ihtiyac?m?z var. Kamula?t?rma ve topra??n alt?na girme gerektirmeyen çok pratik, h?zl? çözümler asl?nda bunlar. Monoray?n genellikle Uzakdo?u'da çok yo?un kullan?lmas?n?n sebebi o. Üstelik maliyeti metroya göre daha dü?ük. Arkada?lar?m?z?n çal??t??? ba?ka monoray güzergahlar? da var ama ilk olarak ESBA?- Fuar olacak...
*?lçe belediyelerin gayrimenkul sat??lar? çok ele?tiriliyor. Ne dersiniz?
Türkiye'de çok ciddi bir yerel yönetim reformuna ihtiyaç var. Belki de her ?eyden daha öncelikli. Tüm dünya yerelle?iyor, yerelin yetkisi, sorumlulu?u, gücü art?r?l?yor. Bizde ise t?rpanlanmaya çal???l?yor. Bu do?ru bir ?ey de?il. Çünkü insanlar dertlerine derman? yerelde buluyorlar. Vatanda??n derdinin ne oldu?una en fazla yerel yönetimler vak?f. O yüzden yerelin yetkisinin art?r?lmas? laz?m. ?lçe belediyelerinin yetkisi öyle t?rpanlanm?? durumda ki ona ba?l? olarak gelir kalemleri de azalm??. Yerel belediyeler can çeki?iyor asl?nda. Borçlu olmayan? yok. AKP'lisi CHP'lisi fark etmiyor...
BU MEVZUATLA BORÇLANMAMAK MÜMKÜN DE??L
*Peki bunda kötü belediye yönetiminin hiç mi suçu yok.?
Onun da pay? var ama as?l mesele mevzuat. Mevzuat öyle s?k??t?r?yor ki p?r?l p?r?l dört dörtlük i? yap, mümkün de?il borçlanmamak. Mümkün de?il...
Büyük hatalar yap?ld???na hiç ku?ku yok. Bunlar? tart??m?yorum bile. Ama daha genel bir ?eyden bahsediyorum. Öncelikle bu memleketin ihtiyac? olan yerel yönetim reformudur. Gelirlerinin art?r?ld???, bütçesinin kuvvetlendirildi?i, kaynaklar?n?n geni?letildi?i bir yerel yönetim yap?s?d?r. Bu olmadan niye borçlan?yor, niye sat?yor diye sorman?n bir manas? yok ki. Adil olmayan ?ey; yerel yönetimin güçsüzle?tirilmesi. Burada bir yanl??l?k var. Bu büyük bir hata. Acilen gücün art?r?lmas? laz?m. O nedenle bir yerel yönetim reformu ?art. Yani bizde i?ler tepeden t?rna?a yanl??. 1 gecede 16 bin köyü kapatt?k. Böyle bir ?ey olabilir mi. Tar?m öldü, can çeki?iyor diyorsun. Sonra tar?mdan geçimini sa?layan insan? emlak, temizlik vergisi mükellefi haline getiriyorsun. Ak?l alacak gibi de?il. Tam bir ak?l tutulmas?. Çünkü do?ru bakm?yor olaya, ?a?? bak?yor. Yerel yönetimin önemini kavramayan bir bak?? aç?s?yla bakarsan?z sonuç, neden arazi sat?yorlara gider. Orada yanl?? yönetimden çok yerel yönetim mevzuat?n?n hatas? a??r basar..
*Her yer betonla??yor, nefes alacak yer kalm?yor. ?zmir'de ye?il alan artacak m??
Evet artacak. Ye?ildere'de 1.5 milyon metrekarelik yeni ye?il alan, Behçet Uz Park?'nda 700 bin metrekarelik ye?il alan yarataca??z. Ki?i ba??na dü?en ye?il alan ciddi biçimde art?raca??z. Kentin nefes almas?n? sa?layaca??z. Daha birçok yapaca??m?z ?ey var. Bisiklet yollar?, yayala?t?rma, yenilenebilir enerji kaynaklar?n?n hayata geçmesi, rekreasyon alanlar?n?n ço?alt?lmas?, Portakal Vadisi v.s..
BRÜKSEL'DE B?ZE FA??ST MUAMELES? YAPMI?LARDI
*Sosyal Demokrat Belediyeler Derne?i'nin (SODEM) de ba?kanl???n? yürütüyorsunuz. SODEM'in sendikala?ma karar? neyi ifade ediyor?
Sendikan?n kurulu? karar? dün geldi. ?lk haberi size vereyim. ?ki ?ey asl?nda bir arada yürüyecek. SODEM daha çok akademik, uluslararas? ili?kiler a??rl?kl? olarak varl???n? sürdürecek. Çünkü belediyelerde bunu çok önemsiyoruz. Ben 10 y?l önce Brüksel'e ilk gitti?imde bize fa?ist muamelesi yapm??lard?.
*Neden? Biraz açar m?s?nz?
CHP öyle biliniyordu çünkü. CHP'nin b?rakt??? bo?lu?u cemaat dolduruyordu. Ve cemaatin gözüyle bize bak?yorlard? o zamanlar. Dolay?s?yla da bizi tan?m?yorlard?. ?imdi i?ler de?i?ti. Bugün art?k CHP'li belediyeleri gerçek ve sürdürülebilir payda?lar? olarak görüyorlar. 10 senede geldik bu noktaya. Dolay?s?yla SODEM'in uluslararas? alanda Türkiye'deki yerel yönetimlerle ilgili ezber bozan ve gerçek kimli?ini ortaya ç?kartan bir görevi var. Bunu sürdürece?iz. Beledediye ba?kanlar?n?n sosyal demokrat olmas? için Akademi SODEM ad? alt?nda e?itim programlar? yürütüyoruz. Çünkü belediye ba?kanlar?n?n her biri farkl? disiplinlerde e?itim alm??, farkl? uzmanl?k alanlar? olabilir. Ama sonunda sosyal demokrat olmak durumundalar. Sosyal demokratl???n e?itimdeki, turizmdeki, ekonomideki kar??l??? nedir. Sosyal demokrat e?itim politikas? nedir, turizm politikas? nedir, bunun için bilgiye ihtiyaç var. Yoksa herkesin sosyal demokratl??? kendinden menkul olur... Buna bir de ?imdi SODEM-SEN'i ekledik. SODEM-SEN bize yepyeni bir alan açm?? olacak. Aiadat toplamak zorunda kalmayaca??z. Belediye ba?kanlar? aras?ndaki dayan??may? güçlendirecek. AKP'nin, MHP'nin vard?, CHP'nin yoktu. ?imdi onu kurmu? olduk. SODEM-SEN hem aram?zdaki dayan??may? geli?tirecek hem de kaynak yaratarak hareket kabiliyetimizi art?racak. SODEM ve SODEM-SEN ikisi birden önümüdeki dönem güçlenerek ilerleyecek.