?zmir Büyük?ehir Belediyesi Türkiye’nin en kapsaml? deprem ara?t?rmalar? ve risk azaltma projelerini hayata geçirerek dirençli kent olu?turma yolunda öncülük etmeye devam ediyor.
30 Ekim ?zmir depreminin ard?ndan bir y?lda önemli ad?mlar att?klar?n? söyleyen ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer, “Depremin ard?ndan en büyük önceli?imizin ?zmir’i dirençli kent haline getirmek oldu?unu bir kez daha anlad?k. ?zmirlilerin öncelikle ya?ad?klar? kentte, ya?ad?klar? binalarda kendini güvende hissetmeleri gerekiyor. Bunun için Türkiye’nin en kapsaml? deprem ara?t?rmalar? ve risk azaltma projelerini hayata geçirdik. Bir taraftan ?n?aat Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi ile kentteki mevcut yap? stokunun envanterini ç?kart?rken di?er yandan ODTÜ koordinasyonunda 10 üniversitenin katk?s?yla depremsellik ara?t?rmas? ve zemin davran?? modelinin ç?kart?lmas? için harekete geçtik. Türkiye'de ilk, dünyada da örne?i çok az olan bu çal??ma da 30 ay içinde tamamlanacak. Ayr?ca 30 Ekim depremi sonras? orta ya da a??r hasar raporu alm?? tüm binalar için emsal art??? verece?imizi duyurmu?tuk. Bayrakl?’da parsel baz?nda yüzde 20, ada baz?nda yüzde 30 emsal art??? Büyük?ehir Belediye Meclisi’nde oy çoklu?uyla kabul edildi. Bunu ?zmir geneline yaymak için ilk mecliste önergemizi de verece?iz. ?zmir’de herkesin kendini güvende hissetmesi için elimizden ne geliyorsa yapmaya devam edece?iz” dedi.
200 milyon lira kaynak
30 Ekim ?zmir depremi öncesinde Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel ?yile?tirme Dairesi Ba?kanl???n? kuran Büyük?ehir Belediyesi, depremden 10 gün gibi k?sa bir süre sonra çe?itli üniversitelerden akademisyenler, afet yönetiminde payda? kurum ve kurulu?lar?n temsilcileri, ilçe belediyeleri, meslek odalar? ve sivil toplum kurulu?lar?n?n kat?l?m?yla “?zmir Depremi Ortak Ak?l Bulu?mas?” düzenledi. Türkiye'de deprem ve afet konusunda uzman bilim insanlar?n?n içinde yer ald??? Afet Bilim Kurulu’nu olu?turan Büyük?ehir Belediyesi, deprem çal??malar? için de bütçesinden 200 milyon lira kaynak ay?rd?.
Depremzedelerin yan?nda oldu
?zmir’i dirençli kent haline getirmek için yol haritas?n? belirleyen Büyük?ehir Belediyesi, ayn? zamanda depremin yaralar?n? sarmak için kapsaml? bir çal??ma ba?latt?. Bar?nma sorununu çözmek için depremzedeleri ve onlara destek olmak isteyenleri bir araya getiren Büyük?ehir Belediyesi, “Bir Kira Bir Yuva” kampanyas?na imza att?. Bu kapsamda taahhüt edilen kira deste?i 42 milyon 649 bin liray? buldu. Bir Kira Bir Yuva kampanyas? d???nda sadece Büyük?ehir bütçesinden 5 bin 216 depremzedeye 35 milyon 126 bin 900 lira kira deste?i sa?land?.
Bar?nma sorununu çözdü
Büyük?ehir Belediyesi ayn? zamanda depremzedelere Uzundere’deki konutlarda bir y?l boyunca ücretsiz bar?nma imkân? sundu. 5 y?ld?zl? bir otel binas?n?n 380 odas? da deprem ma?durlar?na aç?ld?. Depremzedelere destek olmak isteyen ki?i ve kurumlar ise Halk?n Bakkal? üzerinden bir araya getirildi. Bu sayede beyaz e?ya, mobilya, küçük ev aletleri, yiyecek, giyecek, bar?nma, k?rtasiye gibi farkl? kalemlerde 19 milyon lira tutar?nda ba??? sa?land?. Bin hanenin ev e?yas? tamamland?. Deprem s?ras?nda 17 farkl? noktaya istasyon kuran Büyük?ehir Belediyesi, 171 bin 375 ki?ilik yemek da??tt?.
Bina kimlik sistemi kuruluyor
Büyük?ehir Belediyesi, 4 Mart 2021’de kentteki mevcut yap? stokunun envanterini ç?kartma karar? alarak ?n?aat Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi (?MO) ile protokol imzalad?. Depremden en çok etkilenen Bayrakl? ilçesinde ba?lat?lan çal??ma kapsam?nda 33 bin 100 konutla ilgili saha ve ar?iv çal??mas? tamamland?. Sahada yap?lan sokak taramas?yla ar?iv ve proje verileri irdelendi, Schmidt çekici ve karot sonuçlar?ndan elde edilen beton dayan?m? verileri ile bütünle?tirildi, yap?m y?l? da dikkate al?narak bilimsel yöntemlerle analiz edildi. Yap? envanteri çal??malar? ve bina kimlik belgesi sistemi Konak, Kar??yaka ve Bornova ilçelerinin ard?ndan ?zmir’in tamam?na yayg?nla?t?r?lacak. Büyük?ehir Belediyesi, uzun vadede kent bütününde 869 bin 217 yap?n?n envanterini ç?kartmay? hedefliyor.
Ruhsatl? yap?lar için dönü?ümü kolayla?t?racak hamle
Büyük?ehir Belediyesi, ruhsatl? yap?lar için dönü?ümü kolayla?t?racak önemli bir ad?m da att?. 30 Ekim depremi sonras?nda a??r ve orta hasarl? olarak tespit edilen yap?lar ile 1998 sonras?nda ruhsat alan veya 6306 say?l? yasayla riskli kabul edilen yap?lar?n dönü?ümü için kolayl?k sa?layan düzenleme 1 Mart 2021’de ?zmir Büyük?ehir Belediye Meclisi’nde oy birli?iyle geçti. Depremde evleri hasar gören yurtta?lar?n yeni yapacaklar? konutlarda hak kayb? ya?amalar?n?n önüne geçen düzenleme, benzer bir felaket ya?an?rsa hasar alma ihtimali olan yap?lar? da ilgilendiriyor.
Kent geneline emsal müjdesi
12 Ekim 2021’de ise Bayrakl?’da evi y?k?lan depremzedelerin bir y?ld?r bekledi?i emsal art?? karar? ?zmir Büyük?ehir Belediye Meclisi’nde karara ba?land?. Bayrakl?’da parsel baz?nda yüzde 20, ada baz?nda yüzde 30 emsal art??? oy çoklu?uyla kabul edildi. Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer, kent genelinde depremde a??r veya orta hasar görmü? binalar?n tamam?na parsel baz?nda emsal art??? verilmesi yönündeki önergeyi ilk mecliste sunaca??n?n müjdesini de verdi.
Orta hasarl? yap?lar için kredi
?zmir Büyük?ehir Belediyesi, depremde orta hasarl? olarak tespit edilen binalar?n dönü?ümünü de kapsayan 340 milyon dolarl?k Acil ?yile?tirme Kredisi (ERL) kullanmak üzere Dünya Bankas? ile görü?meler yaparak mutabakata da vard?. Kredi Cumhurba?kanl??? Strateji ve Bütçe Ba?kanl??? taraf?ndan ülke yat?r?m?n?n program?na al?nd?ktan sonra kullan?labilecek. Böylece orta hasarl? bina sahipleri binalar?n? yenilemek için belediye garantörlü?ünde uzun vadeli, dü?ük faiz oranl? kredi kullanma olana??na sahip olacak.
Faylar ara?t?r?l?yor
2021 y?l?n?n A?ustos ay?nda ise Türkiye’nin en kapsaml? deprem ara?t?rmas? projesi için ?zmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, ODTÜ ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi ile protokol imzaland?. Kenti etkileme riski ta??yan deniz ve karadaki fay hatlar?n?n incelenece?i depremsellik ara?t?rmas? ile Bayrakl?, Bornova ve Konak ilçe s?n?rlar? içerisindeki yakla??k 11 bin hektarl?k alan?n zemin yap?s? ile zemin davran?? özelliklerinin modellenmesi için çal??malar ba?lat?ld?. Bu çal??malarla kentin tsunami ve sismik hareketleri de?erlendirilecek, diri faylar? belirlenecek, bunlar?n en son ne zaman hareketlendi?i ölçülecek. ?zmir'de 100 kilometre yar?çap?nda belirlenen alan üzerindeki faylar haritaland?r?lacak.
Kentsel dönü?üm h?zland?r?ld?
Büyük?ehir Belediyesi, ?zmir’de tehlikeli konut alan? s?n?f?nda olan gecekondu ve ruhsats?z kaçak yap?lar?n bulundu?u Uzundere, Gaziemir, Örnekköy, Ege Mahallesi, Ball?kuyu ve Çi?li Güzeltepe’deki kentsel dönü?üm projelerini de h?zland?rd?. Ba?kan Tunç Soyer’in Büyük?ehir ?irketi ?ZBETON’u ihale sürecine dâhil etmesiyle 2016’dan bu yana yava?layan süreç yeniden ivme kazand?. Böylece sadece iki y?l içinde Ege Mahallesi’nde yakla??k 500 milyon, Örnekköy’de ise yakla??k 550 milyon lira olmak üzere 1 milyar liran?n üzerinde ihale bedeli olan kentsel dönü?üm yap?m çal??mas? ba?lat?ld?. Gaziemir Aktepe ve Emrez’de de 150 milyon lira ihale bedeli olan yap?m i?i için protokol imzaland?.
Yüzde yüz uzla??, yerinde dönü?üm, “Büyük?ehir güvencesi ve garantörlü?ü” ilkeleriyle çal??an Büyük?ehir, kentsel dönü?üm alanlar?nda kültür merkezinden spor alanlar?na, pazar yerinden ye?il alana kadar tüm altyap? yat?r?m?n? da yap?yor. Büyük?ehir, 2016-2020 y?llar? içinde Uzundere 1. Etap ve 2. Etap ile Örnekköy 1. Etapta 960 ba??ms?z birimin anahtar teslimini yapt?. Örnekköy 2. Etap için 2020’de yükleniciyle sözle?me imzaland?; bu kapsamda 190 ba??ms?z birim in?a edilecek ve proje 2023’te tamamlanacak. ?ZBETON ile Örnekköy 3. ve 4. Etap, Gaziemir Aktepe ve Emrez’de 1. Etap’ta toplam 1300 ba??ms?z birimin yap?m? için protokol imzalayan Büyük?ehir, 2024’te bu alandaki çal??malar?n? da bitirecek. Ege Mahallesi’nde birinci etap için ise 2020’de yüklenici ile sözle?me imzaland?. Birinci etap kapsam?nda 1028 ba??ms?z birim 2025 y?l?na kadar tamamlanacak.
Uzundere 3. Etap’ta toplam 1422 adet, di?er alanlarda 2900 adet olmak üzere toplam 4322 adet ba??ms?z bölüm ise kat kar??l??? anahtar teslim yap?m ihale a?amas?na haz?r hale getirildi. Çi?li Güzeltepe’de kentsel dönü?üm için tüm haz?rl?klar tamamland? ve uzla?ma a?amas?na gelindi. Ball?kuyu’da ise uzla?ma görü?meleri sürüyor.