Y?l sonuna yakla??lmas?yla birlikte asgari ücret tart??malar? yeniden alevlendi. Hükümet, i?çi ve i?veren temsilcilerinden olu?an Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 21 Ekim’de bir araya gelerek komisyonun yap?s? ve i?leyi?ini ele alm??t?.
Komisyon, Aral?k ay? sonuna kadar 2026’da uygulanacak asgari ücreti belirleyecek. Yakla??k 8 milyon çal??an da nefesini tutmu? durumda: “Yeni asgari ücret ne olacak?”
Asgari ücret, sadece bu seviyede gelir elde edenleri de?il, art?? oran? baz?nda di?er ücret gruplar?n? aç?s?ndan da referans niteli?i ta??d??? için milyonlarca ki?inin maa? art???na yön verecek.
"MÜZAKERELER YÜZDE 16-19 BANDINDA BA?LAYACAK"
Sözcü Yazar? ve Vergi Uzman? Ekonomist Mahmut Aydo?mu?, sürece ili?kin yapt??? de?erlendirmede ?u ifadeleri kulland?:
“Müzakerelerin, 2026 y?l? için aç?klanan enflasyon hedefinin merkez-üst bant aral???nda, yani yüzde 16–19 seviyesinde ba?layaca??n? dü?ünüyorum. Yüzde 25’in üzerinde bir geli?me beklemiyorum.”
Asgari ücrette vergi istisnas? üzerinden 2025–2026 dönemi art?? oran?n?n yüzde 28 olabilece?i yönündeki beklentilere ise temkinli yakla?an Aydo?mu? ?unlar? söyledi:
“Bu oran teknik bir parametredir ancak 2022’den bu yana istisna art???yla asgari ücret art??? aras?nda senkron yok. E?er bu mekanizma paralel ilerleseydi zaten komisyonun toplanmas?na gerek kalmazd?. Evet, teknik olarak yüzde 28 mümkün ama benim beklentim azami 25 seviyesi.”
"ASGAR? ÜCRET 9 AYDA 635 DOLAR KAYBETT?"
2025 y?l?nda asgari ücrete ara zam yap?lmamas?, yüksek enflasyon ortam?nda maa??n her ay reel olarak erimesine neden oldu.
Aydo?mu?’un hesaplamalar?na göre, ilk 9 ayda kay?p 635,93 dolar seviyesine ula?t?. Bu da yakla??k 26 bin 700 TL’ye denk geliyor.
Y?l?n son üç ay?nda enflasyonun s?ras?yla yüzde 2,50 – 2,00 – 1,50 gelmesi ve dolar kurunun Kas?m sonunda 42,60 TL, Aral?k sonunda 43,20 TL olmas? halinde, y?ll?k toplam kay?p 1003 dolara ç?kacak.
Böylece bir asgari ücretlinin y?ll?k erimesi 43 bin 300 TL’yi bulacak.
Aydo?mu?, bu durumu ?öyle özetledi:
“Vergi istisnas? sayesinde belki iki maa? gelir vergisine gitmedi ama enflasyon vergisine gitti.”
JP MORGAN VE MOODY'S SINIRDA
Uluslararas? finans kurulu?lar?ndan JP Morgan, Türkiye’deki asgari ücret art???n?n yüzde 20 olaca??n? öngörürken, Morgan Stanley bu oran? yüzde 20–25 aral???nda tahmin ediyor.
Kredi derecelendirme kurulu?u Moody’s de art???n “beklenen enflasyon çerçevesinde” olaca?? görü?ünü payla?m??t?.
"ASGAR? ÜCRET LÜTUF DE??L GEÇ?M HAKKIDIR"
Mahmut Aydo?mu?, asgari ücretteki yap?sal sorunlara da dikkat çekti:
“Öncelikle ekonomi yönetimi, asgari ücretten vergiyi kald?rd?k söyleminden vazgeçmeli. Gelir ve damga vergisi al?ns?n ama net maa? açl?k s?n?r?n?n alt?nda kalmas?n. Asgari ücretli vergi istisnas?na sevinecek durumda de?il, 22 bin 104 TL ile geçinememenin isyan?nda.”
Aydo?mu?’a göre, asgari ücretli ne istisnay? talep etti ne de bu enflasyonun sorumlusu. Aydo?mu?, “Önemli olan vergisiz maa? de?il, refah düzeyinin ne kadar sa?land???d?r” diyor.
KADEMEL? VE BÖLGESEL ASGAR? ÜCRET
Aydo?mu? ayr?ca ?u uyar?larda bulundu:
“Daha yüksek maa? ald??? halde asgari ücretten gösterilen önemli bir kesim var. Ayr?ca kay?t d??? istihdam ciddi boyutlarda. Bu sadece denetimle çözülemez; ekonomik ve sosyolojik temellerine de inilmeli.
Bir i?yerinde 5–10 y?ld?r çal??an biri hala asgari ücretli olamaz. Yeni i?e ba?layanla ayn? maa?? almak, hayat?n ola?an ak???na ayk?r?. Bu nedenle k?deme göre kademelendirme yap?lmal?.
Ayr?ca ?stanbul’daki ya?am ko?ullar?yla di?er ?ehirlerde ya?ayanlar e?it de?il. Bölgesel farkl?l?klar da dikkate al?nmal?.
Dolay?s?yla asgari ücretli vergi de?il, refah istiyor. ?stisnadan ziyade, adil, sürdürülebilir ve insanca bir ücret talep ediyor.”