Okudu?um bir kitapta "Neoliberal mutluluk dispozitifi bizi ruhsal iç-gözleme zorlayarak mevcut iktidar ili?kileriyle ilgilenmekten al?koyar." diyordu. Biraz dü?ününce bugün ya?ad???m?z pek çok ?eyin bu anlay???n etkisinde oldu?unu anlayabiliyoruz.
Peki nas?l? Özellikle sosyal medya platformlar?nda, "bugün olmuyorsa yar?n", "çok çal???n mutlaka kazanacaks?n?z", "mutluluk içinizde" gibi söylemlerle kendilerini gösteren ya?am koçlar?n? hangimiz görmedik ki? ??te bu tam da mutsuzlu?unuzun sebebini 'içinizde' araman?z gerekti?ini söyleyen ya?am koçlar? sizi mevcut iktidar ili?kilerine bakmaktan uzak tutuyor..
Nas?l i?liyor bu süreç? Bugün i?inizdeki mutsuzlu?unuzu, 3 kuru? için saatlerce çal??mak zorunda olu?unuzu, haklar?n?z? alamay???n?z? olumlayan bir süreç olarak kar??m?za ç?kan bu mutluluk dispozitifizmi bizi gerçekleri görmekten uzakla?t?r?yor. "Daha iyisi olaca?? için bu kötü ?eyler ba??ma geliyor" diyerek ya?anan haks?zl?k ve hukuksuzluklar?n nedenini sorgulamaktan uzakla??yoruz.
Son günlerde popüler olan Polat Ailesi olay?nda da bunu aç?kça görebiliriz. Milyonlarca liral?k bir kara para aklama çetesinin mensubu Dilan Polat bir videosunda "biz çal??t?k kazand?k, siz kazanam?yorsan?z problem sizde" diyor, insanlar? onu k?skanmakla suçluyordu. Yapt?klar? hukuksuzluklarla kazand?klar? milyonlarca liran?n hesab?n?n sorulmayaca??ndan emin takipçilerine hakaretler ve tükürükler saç?yordu. ??te mutluluk dispozitifizmi dedi?imiz ?ey tam da burada devreye giriyor, paran?n nereden geldi?ini sorgulamadan kendiniz bu ?ekilde zenginle?emedi?iniz için bireysel bir suçluluk içerisine hapsoluyorsunuz.
Bu kavram üzerinde biraz ayr?nt?l? dü?ündü?ünüzde ülke yönetimini bile etkileyebilece?ini görebiliriz. Ya?ad??? olumsuzluklar? kendisinin kusuru olarak gören toplum, iktidar?n politikalar?n? sorgulamaktan uzakla??r. Yanl??lar? da görmez ve görmek istemez çünkü o da ayn? Dilan Polat gibi dü?ünüyordur, 'ben ba?aramad?m, yapan nas?l yap?yor demek ki sorun bende'.
K?y?s?ndan da olsa gündemi takip edenler sorunun kendisinde olmad???n?n fark?nda ancak gündemi takip etmeyen milyonlar için bu geçerli de?il. Açl???n, yoksullu?un ve sefaletin sebebi olarak kendi ba?ar?s?zl???n? gören milyonlarca yurtta? psikolojik çöküntü içerisinde, kimileri ise bir ç?k?? yolu bulamayarak bu dünyadan göç etmeyi tercih ediyor.
Basit bir kavram olarak gözükse de 'mutluluk dispozitifizmi' günümüzde ba?ar?s?z iktidarlar?n me?ruiyet zemini sa?lamalar?n?n sebeplerinden birisi. Bununla ba? etmenin en kolay yolu ise toplumsal muhalefeti güçlendirmek.