?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay, Cumhuriyet Halk Partisi taraf?ndan Ankara’da düzenlenen Birinci Basamak ve Koruyucu Sa?l?k Hizmetleri Çal??tay?’na kat?ld?. CHP Genel Ba?kan? Özgür Özel’in kat?l?m?yla, CHP Genel Ba?kan Yard?mc?s? Zeliha Aksaz ?ahbaz ba?kanl???nda gerçekle?tirilen programda, Ba?kan Tugay taraf?ndan Birinci Basamak ve Koruyucu Sa?l?k Hizmetlerinde Yerel Yönetimler ba?l?kl? sunum yap?ld?. Ayn? zamanda Sa?l?kl? Kentler Birli?i Ba?kan? olan Tugay, temel koruma, birincil koruma, ikincil koruma ve üçüncül koruma kapsam?nda ?zmir’de yap?lan sa?l?k çal??malar?n? aktard?. HPV a??s? ve üreme sa?l??? hizmetlerine ili?kin müjde veren Ba?kan Tugay, yerel yönetimlerin sa?l?k politikalar? belirlenirken aktif rol almas? gerekti?ini vurgulayarak “Belediyelerin ne bugün ne de bizim iktidar?m?zda, sa?l?k alan?nda pasifle?tirilmemesi gerekti?ini söylüyorum. Mutlaka kurgulanacak olan sa?l?k politikalar?nda sa?l?k sistemi içinde belediyelere roller verilmeli. Ben ayn? zamanda doktor olarak bunu söylüyorum. Sa?l?k hizmetinin neleri kapsad???n? çok iyi bilen biri olarak çok önemli bir f?rsat?m?z oldu?unu, çok önemli bir gücümüz oldu?unu belirterek bununla ilgili çal??malar yapmam?z gerekti?ini söylemek isterim” diye konu?tu.
HPV a??s? 3 doz uygulanacak
Ki?iye yönelik birincil koruma uygulamalar? kapsam?nda a??lama çal??malar?n?n en çok konu?ulmas? gereken konulardan biri oldu?unu belirten Ba?kan Tugay, “2003 y?l?ndan beri ülkemizdeki politikalar, koruyucu hekimlikten ve toplum sa?l???n? sa?lamaktan çok bir tüketim alan? olarak, ticarile?mi? bir alan olarak insanlar?n hasta olmas?na izin verip daha sonra onlar? tedavi ederek baz? ki?i ve kurumlar?n kazanç sa?lamas? ile ilgili bir süreçtir. Burada ihmal edilen en önemli konulardan biri a??lamad?r. Bugün a??lamalar?n çok daha dü?ük oranda oldu?unu, a?? ile önlenmi? baz? hastal?klar?n yeniden görülmeye ba?land???n? hepimiz biliyoruz. Cumhuriyet Halk Partili yerel yönetimler, HPV a??s?na sahip ç?k?yor” diyerek Dünya Sa?l?k Örgütü'ne üye ülkelerin yüzde 60'?nda HPV a??s?n?n sa?l?k sigortalar? ile ücretsiz olarak yap?ld???n? vurgulad?. Türkiye’de HPV a??s?n?n henüz SGK taraf?ndan kar??lanmad???n? ve a??lanma oran?n?n binde 9 ila yüzde 3.9 aras?nda oldu?unu dile getiren Ba?kan Tugay, “Bu çok yetersiz ve çok üzücü bir orand?r. HPV enfeksiyonunun bir halk sa?l??? sorunu oldu?unu ve bu a?? ile serviks kanseri oran?n?n dü?ürülece?ini hepimiz biliyoruz. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi olarak aral?k ay? itibariyle 18-26 ya? grubundaki ve sosyal destek sistemindeki kad?nlara 3 doz HPV a??s? uygulamas?na ba?layaca??z. Tabii ki savundu?umuz ve olmas?n? istedi?imiz ?ey, sa?l?k sigortas? sisteminin tüm k?zlar?m?za a??y? yapmas?d?r” yorumunda bulundu.
Ücretsiz üreme sa?l??? hizmetleri
Çocuk do?urmay? istemedi?i veya bunu ertelemek istedi?i halde gebeli?i önleyici herhangi bir yöntem kullanmayan kad?nlar?n durumunu ifade eden “kar??lanmam?? aile planlamas? ihtiyac?” olgusunu anlatan Ba?kan Tugay, Türkiye Nüfus ve Sa?l?k Ara?t?rmalar?'na (TNSA) göre evli kad?nlar aras?nda kar??lanmam?? aile planlamas? ihtiyac?n?n 1993 y?l?ndan sonraki 20 y?l boyunca sürekli azald???n? ancak 2018'den önceki son be? y?ll?k dönemde kar??lanmam?? ihtiyaçta yüzde 5,9'dan yüzde 11,6'ya keskin bir art?? gerçekle?ti?ini kaydetti. Bu kapsamda ?zmir Büyük?ehir Belediyesi taraf?ndan yap?lacak çal??malar? duyuran Ba?kan Tugay, ?öyle devam etti: “Çocuk sahibi olmak istemeyen, bunun için ?artlar? uygun olmayan, aile planlamas? konusunda deste?e ihtiyac? olan pek çok kad?n, ne yaz?k ki sahipsiz durumda. Türkiye’de hastanesi olan tek belediye, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’dir. Aral?k ay?ndan itibaren Birle?mi? Milletler Nüfus Fonu deste?ini de alarak Üreme Sa?l??? Birimi’ni hayata geçirece?iz ve aile planlamas? ba?ta olmak üzere üreme sa?l??? hizmetlerini ücretsiz gerçekle?tirece?iz. Bu da birincil korumaya örnek bir ba?ka uygulamam?z olacak.”
“Sa?l?k sisteminde çok rahats?z edici bo?luklar var”
Hastal?klar? belirtisiz dönemlerinde ya da belirtilerin henüz a??rla?mad??? erken döneminde te?his ve tedavi etmeyi kapsayan ikincil koruma uygulamalar?n? anlatan Ba?kan Tugay, ikincil koruma kapsam?ndaki uygulamalar?n yerel yönetimler eliyle rahatl?kla yap?labilece?ini, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi E?refpa?a Hastanesi’nin ikincil koruma kapsam?ndaki tüm uygulamalar? sundu?unu dile getirdi. E?refpa?a Hastanesi ekiplerinin çok say?da insana evde sa?l?k ve bak?m hizmeti verdi?ini söyleyen Ba?kan Tugay, “Bu çal??ma, birinci basamak sa?l?k hizmetlerinin kapsay?c?l???n? art?ran bir çal??ma. Sadece sabit bir yerde verilen bir hizmet de?il, ayn? zamanda aya?a götürülen, tamamen ücretsiz bir hizmet” sözlerine yer verdi. Plastik cerrah olmas? nedeniyle meme kanseri vakalar?n? çokça bildi?ini ifade eden Ba?kan Tugay, “Asl?nda çok erken dönemde yakalanabilece?i halde katlan?yor ve bu konudaki ihmaller o kadar fazla ki. Dünyada pek çok ülkede belli ya?lardan sonra kad?nlar?n mamografi yapt?rmas?, erkeklerin PSA testi yapt?rmas? zorunlu. Böyle kararlar al?nmas? laz?m. Sa?l?k sisteminde bu konular çok rahats?z edici bo?luklar. Bunlarla ilgili yerel yönetimler aktif rol alabilir ve çok kolayca yap?labilir. Belki yüz binlerce insan?m?z?n hayat?n? kurtarabiliriz. Sa?l?k sistemindeki önemli bir aç??? düzeltebiliriz” ifadelerini kulland?.
“Toplumun ciddi bir psikoterapiye ihtiyac? var”
Üçüncü koruman?n rehabilitasyon hizmetlerini kapsad???n? ifade eden Ba?kan Tugay, “Rehabilitasyon, bedence ya da ruhça engelli duruma dü?mü? olanlar?n ba?kalar?na ba??ml? olmadan ya?ayabilmelerini sa?lamak için yap?lan bütün çal??malar? kaps?yor. Engellilik durumu ile ilgili yerel yönetimler eliyle yap?labilecekler ço?unuzun malumu. Dikkat çekmek istedi?im ba?ka bir ?ey var. Bugün toplumumuzun çok büyük bir kesimi psikolojik olarak engelli durumda. Tüm toplumun ciddi bir psikoterapiye ihtiyac? var. Belediyeler bunu da çok basit yollarla yapabilir. Bu zorlu zamanlarda toplumun psikolojik sa?l???na sahip ç?kmayan bir merkezi yönetimin yaratt??? bu eksikli?i tamamlamak için yerel yönetimler olarak çokça rol alabiliriz” dedi.
“Türkiye’de bir ?leri Ya? Eylem Plan? olmal?”
Cumhuriyet Halk Partili belediyeler olarak sa?l??? bir hak olarak gördüklerini ve her türlü sa?l?k çal??mas?n? desteklediklerini belirten Ba?kan Tugay, “Sa?l?kl? olmak, çevrenin etkisiyle de olan bir durum. O nedenle kentlerimizin sa?l?kl? yap?lanmas?n? sa?lamak, sa?l?ks?z her türlü unsuru ortadan kald?rmak da insanlar?n sa?l?kl? olma hakk?na verdi?imiz en büyük hizmetlerden biridir. ?yilik halini desteklemekten bahsedince bir parantez açmal?y?z” diyerek genç nüfusun azald???na ve ya?l? nüfusun gün geçtikçe artt???na i?aret etti. Türkiye’de bir ?leri Ya? Eylem Plan?’n?n olmas? gerekti?ini savunan Ba?kan Tugay, yerel yönetimlerce bu alan?n da önemli bir çal??ma alan? olarak görülmesi gerekti?ini söyledi.
Tek sa?l?k
?zmir Büyük?ehir Belediyesi olarak 2025-2029 Stratejik Plan?'nda “tek sa?l?k” kavram?n?n be? stratejik eksenden biri olarak ele al?nd???n? söyleyen Ba?kan Tugay, ?öyle konu?tu: “Kentimizi sa?l?kl? yapmak, insanlar?m?z? sa?l?kl? yapmak ve gelece?e sa?l?kl? gitmek konusunda kendimize plan yapt?k. ?klim de?i?ikli?inin insan sa?l??? üzerindeki etkilerini çok önemli bir çal??ma alan? olarak belirledik” dedi. Ba?kan Tugay, “tek sa?l?k” çal??malar? kapsam?nda ?zmir Büyük?ehir Belediyesi taraf?ndan Sahipsiz Hayvan ?zmir Eylem Plan?, ?leri Ya? ?zmir Eylem Plan?, yang?n bölgelerinde vatanda?lar?n kat?l?m?yla a?açlar?n hayata kazand?r?lmas? gibi çal??malar yap?ld???n? belirtti.
Büyük?ehir’den G?da Stratejisi belgesi
Sunumunda sa?l?k çal??malar? kapsam?nda temel koruma kavram?n? aktaran Ba?kan Tugay, temel koruman?n risk faktörleri ortaya ç?kmadan önce at?lan ad?mlar olarak tan?mlanabildi?ini ve t?bbi sorunlar?n ötesinde toplumsal kayg?lar?n önlenmesini içerdi?ini belirtti. Dünyada 922 milyon ki?i yetersiz beslenirken, 2,3 milyar ki?inin ise g?da güvensizli?i içinde oldu?unu kaydeden Ba?kan Tugay, sa?l?kl? ve uygun fiyata g?da alamayan ya da bu g?dalara ula?amayan insanlar ve semtleri niteleyen “g?da çölü” kavram?na de?indi. Her ?ehrin bir G?da Stratejisi olu?turmas? ve özellikle dezavantajl? gruplar? g?da çöllerine mahkum olmaktan kurtarmas? gerekti?ini vurgulayan Ba?kan Tugay, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin G?da Stratejisi belgesini pek yak?nda hayata geçirece?ini dile getirdi.
Ses kirlili?inin azalt?lmas? için i?birli?i
Bireye veya topluma yönelik uygulanabilen birincil koruman?n, hastal?klar?n olu?mas?n? engelleme, hastal?ktan koruma, toplumda yeni olgular?n görülme s?kl???n? azaltmay? amaçlad???n? ifade eden Ba?kan Tugay, hem birey hem de toplum için yap?lan birincil koruma uygulamalar?ndan örnekler verdi. Belediyelerin çevre ile ilgili iyile?tirme programlar?n?n tamam?n?n bu koruma düzeyi ile ilgili oldu?unu hat?rlatan Ba?kan Tugay, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi olarak ses kirlili?inin azalt?lmas? ile ilgili Dünya Akustik Federasyonu ile i?birli?i yap?larak yeni bir programa dahil olacaklar?n? duyurdu.