?zmir’i yapay zeka kullan?m?nda öncü ?ehirlerden biri haline getirmeyi hedefleyen ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay, 21 May?s tarihinde Yapay Zeka ve Ak?ll? ?ehirler ?ube Müdürlü?ü’nü kurarak bu do?rultuda ilk ad?m? att?. Kent için inovasyon ve teknoloji odakl? projeler geli?tiren ?zmir ?novasyon ve Teknoloji A? bünyesinde kurulan Yapay Zeka ve Ak?ll? ?ehirler ?ube Müdürlü?ü, ?zmir ula??m?nda yapay zeka dönemini ba?latmak için haz?rl?klara ba?lad?. Yapay zeka deste?i ile planlanacak toplu ula??m seferleri; araçlar?n doluluk oranlar?, trafik yo?unlu?u ve insanlar?n toplu ula??m kullan?m al??kanl?klar?na göre ayarlanacak. ?ehirde yayg?nla?acak insans?z otoparklar, kaynak ve ka??t tasarrufu sa?lad??? gibi daha h?zl? ve daha uygun fiyatl? bir otopark hizmeti sunacak. Sefere ç?kacak otobüslerin fiziki hasarlar?, yapay zekan?n kullan?m?yla birkaç saniye içinde tespit edilebilecek. ?zmirim Kart mobil uygulamas? da sadece bakiye yüklenen bir uygulama olmaktan ç?kacak. ?zmir’de toplu ula??ma dair her konu yapay zeka destekli bir sisteme dönü?erek burada toplanacak. Yapay zeka, sadece ula??mla ilgili projelerle de s?n?rl? kalmayacak. ?zmirlilerin öneri ve ?ikayetlerini iletti?i Hem?ehri ?leti?im Merkezi (H?M) de yapay zeka asistan? kullanmaya ba?layacak. Zaman kaybetmeye son verecek uygulama, farkl? dönemlerde birden fazla tekrar eden ?ikayetlerin de takibini yaparak ilgili birimlere raporlayacak.
Filo Takip ve Yönetim Sistemi, ula??m süreçlerini yönetecek
?zmir Büyük?ehir Belediyesi ?zmir ?novasyon ve Teknoloji A? Web ve Mobil Teknolojiler ?ube Müdürlü?ü, tüm araç filosu süreçlerinin yönetilmesini ve kay?t alt?na al?nmas?n? sa?lamak amac?yla ?zmir ula??m? için Filo Takip ve Yönetim Sistemi’ni hayata geçirecek. Sistem yaz?l?m?, yapay zeka deste?i ile çal??arak araç takibi, ?oför ve merkezin irtibat?, bekleme süresi hesaplama ve optimizasyonu, olas? rota d???na ç?kma durumu tespiti, yak?t tüketimi, araçlar?n parça bak?m bilgisi, trafik yo?unlu?unu hesaplama gibi pek çok teknik özelli?e sahip olacak. Filo Takip ve Yönetim Sistemi, bir arac?n hem sa?l???n? hem güvenli?ini hem de seyir halindeki hareketlerini izleyecek ve merkeze rapor edecek. Ayr?ca Yapay Zeka Müdürlü?ü’nün haz?rlayaca?? Sefer Optimizasyonu Çal??mas? yaz?l?m?na da veri sa?lam?? olacak.
Sefer planlar? yapay zeka ile yap?lacak
Yapay Zeka ve Ak?ll? ?ehirler ?ube Müdürlü?ü taraf?ndan haz?rlanan Sefer Optimizasyonu Çal??mas?, Filo Talip ve Yönetim Sistemi’nden elde edilen verilerle sefer planlamas?n? düzenleyecek. Proje sayesinde planlanacak seferler araçlar?n doluluk oranlar?, trafik yo?unlu?u ve insanlar?n toplu ula??m kullan?m al??kanl?klar?na göre ayarlanacak. ?zmirli yurtta?lara daha verimli sefer hizmeti vermeye hedefleyen çal??ma, yakla?an otobüsün kaç dakika sonra durakta olaca?? bilgisinin yan? s?ra otobüsün anl?k olarak bir duraktan di?er dura?a gitme mesafesini de sadece 15 saniyelik hata pay?yla hesaplayacak. Bu verileri yurtta?lar da ?zmirim Kart uygulamas? üzerinden görebilecek. Aktarma yapacak yolculara da büyük kolayl?k sa?layacak uygulama, di?er toplu ula??m araçlar?na entegre halde çal??acak. Örne?in feribot veya vapur gibi araçlar?n tam dolulukla sefere ç?kabilmesi için aktarma otobüslerinin ortalama var?? süreleri hesaplanarak sefer aral?klar? düzenlenecek. Sefer Optimizasyonu Çal??mas?, her gün 2 milyon bini?in oldu?u toplu ta??ma sisteminde ?zmirli yurtta?lar?n daha konforlu yolculuk yapmas?n? sa?layacak.
?nsans?z otoparklar
?ZELMAN A? taraf?ndan i?letilen otoparklar?n da insans?z otoparklara dönü?mesi hedefleniyor. ?nsanlar?n çal??mad???, abonelik aranmaks?z?n plaka tan?ma sisteminin uyguland??? insans?z otoparklar, hem kaynak ve ka??t tasarrufu sa?layacak hem de daha h?zl? ve daha uygun fiyatl? bir hizmet sunulmas?na imkân tan?yacak. Otopark ba??na y?ll?k 20 milyon liraya yak?n tasarrufun sa?lanaca?? insans?z otoparklar, yapay zeka destekli son teknolojinin uygulanmas?yla “Otopark 5.0” kavram?n? da hayata geçirmi? olacak.
Otobüslerin MR’? çekilecek
Projelendirilen Hasar Tespit çal??mas? ise ?ehir içi ula??mda kullan?lan otobüslerin adeta MR’?n? çekecek. Bir otobüste mevcut olan fiziksel hasarlar, yapay zeka marifetiyle birkaç saniyede alg?lanacak. Buna göre yolcu otobüsü, sefere ç?kmadan önce ya da seferden döndü?ünde olu?turulan bir tünelden geçecek. Bu s?rada plakas? tan?mlanan otobüsler, dört aç?dan kameralarda görüntülenecek ve hasar kaynakl? fiziksel farkl?l?klar? yapay zeka taraf?ndan tespit edilecek. Bu sayede fiziksel hasar?n iç donan?ma zarar verip vermedi?i de incelenmi? olacak. Hasar ald??? belirlenen ve bir onar?ma ihtiyaç duyan araçlar, bak?m ve onar?m birimlerine gönderilecek. Proje, güvenli?i art?r?rken seferlerde kay?p ya da gecikmeyi de önlemi? olacak.
Yapay zeka destekli H?M asistan?
Yapay zeka, yurtta?lar?n öneri ve ?ikayetlerinin çözümü için de kullan?lacak. Tasarlanan Private GPT projesi, yapay zeka destekli H?M asistan?n? uygulamaya koyacak. Proje kapsam?nda yurtta?lar?n öneri ve ?ikayetleri, operatör taraf?ndan dinlenildi?i gibi yapay zeka taraf?ndan da dinlenebilecek. Yapay zeka, vatanda??n sorununu bilgi notu haline getirerek çözüm için ilgili birimlere iletim sa?layacak. Dijital bir H?M deneyimi sunacak Private GPT projesinde, dileyen yurtta?lar operatör üzerinden derdini anlatabilecek ancak yapay zeka ile hiç beklemeden sorunlar?n çözümü de mümkün olacak. Proje, farkl? dönemlerde birden fazla tekrar eden sorunlar?n da takibini yaparak ilgili birimlere raporlama yapacak.
“?zmirlilerin hayat?na dokunacak projeler”
?zmir Büyük?ehir Belediyesi ?novasyon ve Teknoloji A.?. Genel Müdürü Emrecan Durmaz, “?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan?m?z Dr. Cemil Tugay’?n talimatlar? do?rultusunda hayata geçirece?imiz her projede temel motivasyonumuz, kaç ?zmirlinin olumlu etki görece?idir. Ula??m? yapay zeka ile planlamay? tasarlarken günlük 2 milyon yurtta??n bu i?lerden olumlu etkilenece?ini hesaplayarak bu yola girdik. ?nsans?z otoparklar projesini haz?rlarken yüz binlerce insana olumlu etkisi olaca??n? görüyoruz. Görev süremiz boyunca ?zmirlilerin hayat?na dokunan, belki gözle göremeyecekleri ancak deneyimlerken hissedebilecekleri bir serüven yaratal?m istiyoruz. Yapay zeka sistemleri, belirli bir zaman?n gerekti?i, bir sürecin sonunda ortaya ç?kan sistemlerdir. Tüm ula??m süreçlerinde birbiriyle çal??an, birbirini tan?y?p yönlendiren ve vatanda?lara en iyi hizmeti sunan bir sistem haz?rlayaca??z. ‘?zmir’in ula??m?nda yapay zeka dönemi ba?layacak’ diyebiliriz” dedi.