Bütçe görü?melerinde konu?an ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin ülke genelinde ya?anan ekonomik krize ra?men çok iyi bir yolda ilerledi?ini belirterek “?zmir halk? emin olsun. Yol, tünel, çöp, metro, kentsel dönü?üm ba?ta olmak üzere hedefledi?imiz her i?i yapaca??z” dedi.
?zmir Büyük?ehir Belediyesi'nin kas?m ay? ola?an meclis toplant?s?n?n be?inci birle?imi, ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay idaresinde gerçekle?tirildi. Meclis gündeminde ?zmir Büyük?ehir Belediyesi ve ESHOT’un 2026 Mali Y?l? Bütçe Tasar?s? ve Performans Program? vard?. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi'nin 110 milyar TL'lik bütçesi oy çoklu?u, ESHOT'un 29 milyar 400 milyon liral?k bütçesi oy birli?i ile kabul edildi. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi bütçesinde aslan pay? ula??m ve altyap? giderlerine, ESHOT’ta ise “lastikli tramvay” tipi elektrikli otobüs ve 630 yeni otobüs al?m?na ayr?ld?. Belediye bütçesinin yüzde 30’u yat?r?mlara ayr?ld?. ?zmir’in 2026 y?l? bütçesi, “Bize çok çal??mak yak???r” slogan?yla tamamland?.
“?zmir halk? emin olsun”
Oylaman?n ard?ndan de?erlendirmelerde bulunan Ba?kan Cemil Tugay, bütçe disiplini ile ilgili yapt?klar? çal??malar? payla?t?. Kötü bir ekonomide iyiye do?ru gittiklerinin alt?n? çizen Ba?kan Tugay, “2024 y?l? mart ay?nda borcu 26 milyar lira olarak ald?k. Bu dönem içinde 22,5 milyar lira borç ödedik. 25,6 milyar lira da yeni borçlanma yap?lm??. Rakamlara bakt???m?zda teknik olarak borcumuzun 29 milyar lira olmas? laz?m ama 56,6 milyar lira… Peki nereden geldi bu borç? Faiz ve döviz kuru… Gerçekten biz kötü bir ekonomide iyiye do?ru gidiyoruz. ?zmir halk? emin olsun. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi kesinlikle kötüye gitmiyor. Kesinlikle çok iyi bir yolda ve çok iyi i?ler yap?yor” diye konu?tu.
“Kar??yaka Stad?’n? mutlaka yapaca??z”
Kar??yaka Stad?’n? mutlaka yapacaklar?n? da sözlerine ekleyen Ba?kan Tugay, “Projeyle ilgili görü?meler yap?ld?. Bakanl?kla protokol yapt?ktan sonra ihalesini yapaca??z. Bu hepimiz için gurur ve mutluluk olacak. Kar??yaka gibi eski bir kulübümüzün, taraftar? güçlü olan bir kulübün stada kavu?mas?, ?ehre farkl? bir heyecan getirecek. Opera binas?n?n da projesini revize ettikten sonra ihalesine ç?kaca??z. Hedefledi?imiz, tamamlanmas? gereken, çöpü, ar?tmas?, yolu, tüneli, metrosu, kentsel dönü?ümü de dahil hepsini yapaca??z. ?ehre hizmet için herkes el verip katk?da bulunsun ama bunu yaparken ‘çelme takay?m’ demesin. Bu ?ehrin hak etti?i çok güzel hizmetler var, bunu birlikte yapmam?z iyi olur. Dönem bitti?inde mecliste sadece ‘cümlelerle birbirimizi yaralamaya çal??mad?k, sadece nutuk çekmedik, i? yapt?k bu ?ehre hizmet ettik’ diyelim” sözlerine yer verdi.
Çöp tesisi sorunu çözülüyor
Ba?kan Cemil Tugay, çöp konusuna ili?kin de “Harmandal?’y? en k?sa zamanda terk edip çöp olay?n? bitirece?iz. Bakanl?kla görü?melerimizde pratik çözüm üretilemedi. En k?sa zamanda çöp tesisi yapaca??z. ?u anda planlamas? yap?lan iki çöp tesisi var. Manisa ile yapt???m?z anla?ma ile konu büyük oranda çözüldü. Kimse tedirgin olmas?n. Uzun vadeli bir konu olmayacak” yan?t?n? verdi.
Huzurevine zam yap?lmayacak
Mecliste huzurevine 2026 y?l?nda zam yap?lmayaca??n? ifade eden Ba?kan Tugay, “Huzurevi, anaokulu gibi yerlerden mümkünse hiç para almamak isteriz. Zam yapmay? do?ru bulmuyorum. Zaten az bir kapasitemiz var. Kapasiteyi yükseltmek için emin olun çal???yoruz. Önümüzdeki y?l hizmete girecek huzurevi var. Kapasiteyi art?raca??z” dedi. Buna göre Zübeyde Han?m Huzurevi’nde tek ki?ilik odan?n ücreti 11 bin 200 TL, çift ki?ilik odan?n ücreti 5 bin 600 TL, üç ki?ilik odan?n ücreti 5 bin 250 TL ve özel bak?m bölümü ücreti de 11 bin 200 TL olmaya devam edecek. Huzurevinde ayr?ca ihtiyaç sahibi yurtta?lar ücretsiz konaklayabiliyor.
“Metronun tünel k?sm? tamamlanmak üzere”
Devam eden yat?r?mlarla ilgili de bilgi veren Ba?kan Tugay, Dikili itfaiye binas?n?n sözle?mesinin imzaland???n? ve yap?m?na ba?layacaklar?n?, Tire’deki binan?n da ihalesinin yap?lmak üzere oldu?unu söyledi. Tugay, “Portakal Vadisi’ni de 24 Aral?k’ta teslim alaca??z. Henüz bize geçmedi. Teslim ald?ktan sonra ne gerekiyorsa yapaca??z. Sonuçta o bölge için önemli bir yat?r?m. Buca Metrosu’nun tünel k?sm? tamamlanmak üzere. ?lk ba?ta planlanan Çaml?kule-Üçyol aras?ndaki k?s?m ?u anda General As?m Gündüz dedi?imiz durakla ?irinyer aras?nda az mesafe kald?. Önümüzdeki günlerde tünel kaz?s? bitecek ve bir tören yapaca??z” diye konu?tu.
“Ula??m Master Plan?’n? yeniden yap?yoruz”
?ehrin Ula??m Master Plan?’n? yeniden yapt?klar?n? ve üzerine çal??t?klar?n? kaydeden Ba?kan Tugay, ?öyle konu?tu: “O plana uymak istiyoruz. O dönemde de acil müdahale gerekti?ini dü?ündü?ümüz baz? noktalarla ilgili çal??aca??z. Büyük ölçekli i?leri Ula??m Master Plan? ile beraber a?ama a?ama yapaca??z. Güzelbahçe’deki 75. Y?l Bulvar?’n?n aç?l???n? önümüzdeki hafta yapaca??z. Oras? uzun y?llard?r bitmeyen bir yoldu. Dostluk Bulvar? bitmeye yak?n. ?rili ufakl? pek çok yol projesi devam ediyor.”
Otoparklar konusunda konu?tu
Otoparklar konusunda da de?erlendirmede bulunan Ba?kan Tugay, “?ehir merkezine araba y??may? amaçlayan bir ula??m plan? ne yol olarak insanlara yeter ne de otopark olarak yeter. Buralarda mucize yaratabilecek durumda de?iliz. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi, otoparklardan ciddi zarar ediyor. Y?ll?k 200 milyon liran?n üzerinde bir zarar? var. Neticede i?letme maliyetli gelirin üzerinde. Böyle hesaps?z bir i?letmenin içinde olmay? do?ru bulmuyorum. ?ehir merkezindeki trafi?i azaltmak, insanlara ‘?ehir merkezine toplu ta??ma araçlar?yla gelin’ demek istiyoruz. Toplu ta??ma araçlar?n? art?r?ca??z. Dünyan?n pek çok yerinde insanlar ?ehir merkezini olabildi?ince trafikten ar?nd?r?yor. Toplu ta??maya yönelmemiz laz?m. Güçlü bir öneri de Körfez alt?ndan Buca Metrosu’nu Konak’a, Konak’tan Bostanl? ?skelesi’ne, oradan da Atakent ve Mavi?ehir’e ba?layarak bir rayl? sistem metro hatt? olu?turmak. Bu konu da konu?ulmaya devam edecek. Bunun gibi çözümler üretece?iz. Gelecek, toplu ta??mada. Her y?l yakla??k yüzde 8-9 araç say?s? art?yor. ?zmir’de de böyle ve ?zmir büyüyen bir ?ehir. Uzun vadeli planlar yapmal?y?z” ifadelerini kulland?.
?nanç: Reel ve gerçekle?tirilebilir bütçe
CHP Grup Ba?kan Vekili Altan ?nanç da “Bu bütçe ve program, reel ve gerçekle?tirilebilir bütçe ve programd?r. Olabildi?ince az d?? kaynak kullan?larak gerçekle?tiriliyor olmas? bu bütçenin en önemli özelli?idir. Borçlanma kalemlerinin önemli bölümü yaln?zca yat?r?m amaçl?d?r. Bütçede borç gelir oran? iyile?tirilmi?tir” sözlerine yer verdi.
Aslan pay? ula??m ve altyap?ya
2026 y?l?n?n en büyük yat?r?m alan? ‘Kent ?çi Ula??m Program?’n?n da içinde yer ald??? ‘Kentsel Ula??m ve Altyap?’ oldu. Toplam 26,6 milyar TL kaynak; Üçyol–Buca Metro Hatt?’n?n ilerleyi?i, 1,2 milyon ton asfalt serimi, k?rsalda bin 600 kilometre yol iyile?tirme çal??mas?, Onat Tüneli’nin tamamlanmas?, bisiklet yollar?n?n geli?tirilmesi, sinyalizasyon modernizasyonu, otopark yat?r?mlar? gibi çal??malar için kullan?lacak. Bu yat?r?mlar, kent içi ula??m konforunu ve trafik güvenli?ini yükseltmeyi hedefliyor.
Afet yönetimi ve kentsel dayan?kl?l?k
Afet yönetimi ve kentsel planlamaya yönelik faaliyetler için toplam 10,2 milyar TL kaynak ayr?ld?. Bu kapsamda Deprem Master Plan?, mikrobölgeleme çal??malar?, itfaiye altyap?s?n?n güçlendirilmesi, ye?il alan düzenlemeleri, kentsel dönü?üm projelerinde Gaziemir Aktepe-Emrez ve Kar??yaka Örnekköy’de yer alan baz? etaplar?n tamamlanmas? ve hak sahiplerine anahtarlar?n?n teslim edilmesi önceliklendirildi.
Sosyal hizmetler, Tek Sa?l?k ve çevre
Sosyal hizmetler, sürdürülebilir çevre yat?r?mlar? ve Tek Sa?l?k yakla??m? bütçede güçlü biçimde yer ald?. 5,1 milyar TL’lik sosyal hizmet ve dayan??ma programlar?; e?itim destekleri, engelli ve ya?l?lara yönelik hizmetler, dezavantajl? gruplara sosyal destekler, ihtiyaç sahiplerine ayni ve nakdi yard?mlar? kaps?yor. ‘Tek Sa?l?k Program?’na ise 6,5 milyar TL kaynak ayr?ld?. Bunlar?n içinde E?refpa?a Hastanesi yat?r?mlar?, sahipsiz hayvan bak?m hizmetleri, spor tesisleri ve sa?l?kl? ya?am projeleri yer al?yor. Sürdürülebilir çevre ve k?rsal kalk?nma yat?r?mlar?na ise 6,4 milyar TL kaynak ayr?ld?. Bu kapsamda at?k yönetimi, kompost ve biyokömür üretimi, g?da stratejisi uygulamalar? ve k?rsal üretici destekleri çal??malar? yürütülecek.
Kurumsal kapasite ve dijital dönü?üm
Kurumsal kapasiteyi art?rmaya yönelik yat?r?mlar 2026 bütçesinde önemli bir yer tutuyor. Bu kapsamda belediye hizmet binalar?, ak?ll? ?ehir platformu, bilgi teknolojileri altyap?s?, filo bak?m-onar?m ve yenilemeleri, kat?l?mc? yöneti?im mekanizmalar? geli?tirilecek.
Kent kültürü ve tarihsel çevre
Kent kültürü ve tarihsel çevre temas? için ayr?lan 1,79 milyar TL, ?zmir’in kültürel üretim, etkinlik ve sanatsal faaliyetlerdeki güçlü yakla??m?n? destekleyecek. Tarihsel çevrenin korunmas?na yönelik çal??malar ise tamamlay?c? bir rol üstleniyor. Kültür sanat faaliyetleri, yeni nesil kütüphaneler, turizm organizasyonlar?, kaz? alanlar?na destek faaliyetleri, planlanan çal??malar aras?nda yer al?yor.
33.3 milyar liral?k yat?r?m yap?lacak
?zmir Büyük?ehir Belediyesi 2026 Mali Y?l? Bütçesi, ?zmir’in ula??m, altyap?, çevre, kentsel dayan?kl?l?k ve sosyal destek alanlar?ndaki öncelikli ihtiyaçlar?n? esas al?yor. Yeni mevzuata tam uyumlu ?ekilde olu?turulan program bütçe; ?effafl?k, hesap verebilirlik ve ölçülebilir sonuç üretme ilkeleriyle tasarland?. 110 milyar TL’lik toplam bütçenin yüzde 59’unu olu?turan 64,7 milyar TL do?rudan hizmet programlar?na, yüzde 34’ünü olu?turan 37 milyar TL ise ‘Yönetim Destek Program?’na ayr?ld?. Bu yap?; 31 program, 52 alt program ve 106 faaliyet üzerinden ‘Performans Program?’yla bütünle?tirildi. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi toplam gider bütçesi 110 milyar TL, toplam gelir bütçesi 92 milyar TL, finansman 18 milyar TL olmak üzere bütçe denklik ilkesi korundu. Gider bütçesinin da??l?m?na bak?ld???nda sermaye giderleri 33,3 milyar TL, mal ve hizmet al?mlar? 31,5 milyar TL, cari transferler 15,1 milyar TL ve personel giderleri 7,1 milyar TL olarak belirlendi.
ESHOT’ta tek seferde en büyük otobüs al?m?
?zmir Büyük?ehir Belediyesi ESHOT Genel Müdürlü?ü’nün 2026 y?l? bütçesi, ?zmir Büyük?ehir Belediye Meclisi’nde geçti?imiz y?l oldu?u gibi bu y?l da ikinci kez üst üste oy birli?iyle kabul edildi. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin toplu ula??m kurumu ESHOT, 2026 y?l? için aç?klad??? 29 milyar 400 milyon TL’lik bütçeyle kent tarihindeki en büyük filo yat?r?m?n? ba?latacak. 2026 bütçesi kapsam?nda 630 yeni “Nazar Boncu?u” otobüs ve güzergâh üzerinde hareket halindeyken ?arj olabilen dinamik ?arjl? elektrikli otobüsler ESHOT filosuna kat?lacak. Bu araçlar, 18 ve 24 metrelik lastikli tramvay tipi elektrikli ula??m modelleriyle ?zmir’in toplu ta??ma kapasitesinde devrim niteli?inde bir dönü?üm sa?layacak. Yat?r?m, ?zmir tarihinin tek seferde gerçekle?tirilecek en büyük otobüs al?m? olma özelli?ini de ta??yacak.
Elektrikli ula??m yat?r?m? onay bekliyor
ESHOT’un Société Générale ile imzalad??? 80 milyon avroluk, 10 y?l vadeli kredi anla?mas? Hazine ve Maliye Bakanl???n?n onay?n? bekliyor. Onay?n ard?ndan, ‘Dinamik ?arjl? Elektrikli Otobüs Projesi’ hayata geçerek ?zmir’in s?f?r karbon hedefi do?rultusundaki ad?mlar?n? h?zland?racak.