?zmir'in büyük oranda su ihtiyac?n? kar??layan Tahtal? Baraj?'nda doluluk geçti?imiz y?l temmuz ay?nda yüzde 37,55 iken bu y?l ayn? dönemde yüzde 24,65a dü?tü. Bu oran?n 2008 y?l?ndan sonraki en dü?ük seviye oldu?una dikkati çeken Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Çevre, Biyoçe?itlilik ve ?klim De?i?ikli?i Çal??ma Grubu Üyesi Prof. Dr. Do?an Ya?ar, "Daha temmuzun ortas?nday?z. Ekim ve kas?m ay?nda doluluk yüzde 12'lere kadar dü?ecek bu da tehlike çanlar? demek" dedi.
?zmir'de s?cakl?k artarken, ya???lar?n dü?mesi baraj doluluk oranlar?n? olumsuz etkiliyor. ?zmir Su ve Kanalizasyon ?daresi Genel Müdürlü?ü (?ZSU) verilerine göre, kentin içme suyu ihtiyac?n?n büyük bölümünü kar??layan Tahtal? Baraj?'nda geçti?imiz y?l?n temmuz ay?nda 37,55 olan su doluluk oran? bu y?l ayn? dönemde yüzde 24,65'e dü?tü. Tahtal? Baraj?'n?n su doluluk oran?ndaki dü?ü?ü de?erlendiren Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Çevre, Biyoçe?itlilik ve ?klim De?i?ikli?i Çal??ma Grubu Üyesi Prof. Dr. Do?an Ya?ar, Tahtal? Baraj?'nda doluluk 2021 y?l?nda yüzde 60 iken, 2021'de yüzde 50, ve 2023'te yüzde 37'ye, bugün ise yüzde 24,65'e dü?tü. Bu oran 2008 sonras?n?n en dü?ük seviyesi ve daha temmuzun ortas?nday?z. Ekim ve kas?m ay?nda doluluk yüzde 12'lere kadar dü?ecek bu da tehlike çanlar? demek" diye konu?tu.
'YA?MURUN YA?MADI?I YILLARA HAZIR OLAB?LMEK LAZIM'
Bu y?l Süper El-Nino ile Türkiye genelinin yüzde 12 daha fazla ya??? ald???n? ama bu ya???lar?n Ege k?y?lar?na gelmedi?ini aktaran Prof. Dr. Ya?ar, "Ege k?y?lar? çok kurak geçti. La-Nina bekledi?imiz kadar sert geçerse i?imiz çok zor. Çünkü La-Nina demek so?uma, so?uma demek kurakl?k demek. Biz henüz kurakl?k ya?amad?k. 5-6 y?l ya?murun ya?mad??? y?llara haz?r olabilmek laz?m. Haz?r olmak için de yer alt? sular?n? çok iyi kullanmak, rezerv olarak tutmak laz?m. Biz 2020'de barajlar?m?z yüzde 70 doluyken dahi yeralt? rezervini kulland?k. ?u anda Manisa'da Gölmarmara kurudu, alt?nda obruklar ba?lad?. ?zmir'in suyunun yakla??k yüzde 35'i Manisa'daki yeralt? kuyular?ndan sa?lan?yordu. Ama orada da 40 metrelerden 400 metrelere dü?tü" diye konu?tu.
'SU KONUSUNDA B VE C PLANLARININ YAPILMASI LAZIM'
Suyun bilinçli kullan?lmas? gerekti?ini vurgulayan Prof. Dr. Ya?ar, "Tar?msal sulama için Çi?li Ar?tma Tesisi'nden ç?kan, gri su dedi?imiz ar?t?lm?? suyun do?rudan Menemen Ovas?'na kazand?r?lmas? gerekir. Menemen'de ayr? kuyu aç?lmamas?, ba?ka bir su kayna?? aranmamas? laz?m. Yeralt? sular? rezervdir ve dünyadaki büyük kurak dönemler için saklan?r. ?u anda ihtiyac?m?z yok ama çok uzun bir kurakl?k dönemi için haz?r olmam?z laz?m. Mesela deniz suyunu kullanmak için raporlar?n haz?rlanmas? laz?m. Herhangi bir büyük kurak dönemde ?zmir'in deniz suyunun nereden al?naca??, nas?l getirece?i bütün bunlar?n hesaplar?n?n yap?lmas? laz?m. Su konusunda B ve C planlar?n?n yap?lmas? laz?m" dedi.
'?ZM?R'DE SU YERALTINDAN KULLANILDI?I ?Ç?N PAHALI'
Israrla yer alt?na suyunun kullan?ld???n? vurgulayan Prof. Dr. Ya?ar, ?öyle devam etti: "?zmir suyun yüzde 55'ini yak?n zamana kadar yer alt?ndan çekiyordu. ?u anda azald?, iyice derinden ba?lad? çekmeye. Derinden çektikçe su param?z art?yor, ?zmir ve Manisa, Türkiye'de en çok suya para veren ?ehirler. Suyun yüzde 55'i yeralt?ndan çekilirken, enerji harcan?yor. Derine indikçe sudaki a??r metal de art?yor, a??r metallerin temizlenmesine de ayr? enerji harc?yorsunuz. Belediyeye kuyular?n bulundu?u yere güne? enerjisi, rüzgar panelleri koyup elektrikten tasarrufu önermi?tim. Çünkü belediyenin bütçesinin 4'te 1'i elektri?e gidiyor. Suyu çok iyi planlamam?z laz?m."
?ZM?R'?N 3 BARAJINDA DOLULUK DÜ?TÜ
?zmir Su ve Kanalizasyon ?daresi Genel Müdürlü?ü (?ZSU) verilerine göre, Tahtal? Baraj?'nda doluluk geçti?imiz y?l temmuz ay?nda yüzde 37,55 iken bu y?l ayn? dönemde yüzde 24,65 oldu. Balçova Baraj?'nda ise aktif su doluluk oran? geçti?imiz y?l yüzde 45,58 iken, bu y?l yüzde 55,33 oldu. Gördes Baraj?'ndaki doluluk oran? geçti?imiz y?l temmuz ay?nda yüzde 7,04 iken, bu y?l?n ayn? döneminde yüzde 8,97 olarak kaydedildi. Ürkmez Baraj?'nda doluluk oran? geçti?imiz y?l yüzde 39,02 iken, bu y?l yüzde 33,20 olarak kay?tlara geçti. Güzelhisar Baraj?'nda doluluk geçti?imiz y?l?n temmuz ay?nda 69,02 iken bu y?l yüzde 77,02'ye ç?kt?. Alaçat? Kutlu Akta? Baraj?'nda ise aktif su doluluk oran? yüzde 43,13 iken, bu y?l yüzde 26,07 oldu.