SONKALE?ZM?R (ÖZEL) - Dolar ve euro'daki yükseli?, g?da ürünlerinde de zamlara neden olurken baz? marketlerde un, ?eker, ya? gibi temel ürünlere sat?? s?n?rlamalar? konulmaya ba?land?. TMMOB G?da Mühendisleri Odas? ?zmir ?ube Ba?kan? U?ur Toprak, kurdaki dalgalanman?n g?da güvenli?ini sorunu yaratt???n? ve stokçuluk tehlikesini ortaya ç?kard???n? belirterek, dikkat çeken uyar?larda bulundu.
(TMMOB G?da Mühendisleri Odas? ?zmir ?ube Ba?kan? U?ur Toprak)
"KAYIT DI?I ??LETMELER ORTAYA ÇIKACAK"
SONKALE'ye konu?an Toprak, kurdaki her yükseli?in g?da fiyatlar?na direkt yans?d???n? vurgularken, ?unlar? söyledi:
"TÜ?K’in rakamlar?n? do?ru kabul etsek bile yüzde 30’un üzerinde bir g?da enflasyonu var. Oysa bunun yüzde 50’lere vard???n? hepimiz görebiliyoruz. Dün ald???n?z ürünün fiyat? bugün farkl? olabiliyor. Ayn? ürünü iki gün üst üste ayn? fiyata alam?yorsunuz. Bugün 90 liradan a?a?? normal bir ya? 90 yok. Ayn? ?ekilde un, ?eker hepsi art??ta. Mevsiminde bile domatesi, salatal??? yüzde 100'e varan zamlarla alabildik. Ekim 2021 enflasyonuna bakt???m?z zaman ekmek geçen y?la göre yüzde 26 oran?nda zamlanm??. Onun d???nda yine tavuk eti yüzde 60’lara varan, ayçiçek ya?? yüzde 50’lere varan zamlar gördü. Ekme?in yar?n bir gün 4 ya da 5 lira olmas?n? öngörmek yanl?? olmaz. Bu ürünlere gelen zamlar i?çi ve emekçinin üzerinde y?k?c? bir etki yarat?yor. Ve ne yaz?k ki kur art??? öncelikli olarak bir g?da güvencesi sorunu yarat?yor. Onun d???nda stokçuluk gibi bekleyen bir tehlike var. Fiyatlar sürekli art??ta. Bir karne sisteminden hiçbir fark? yok. 'Birer-iki?er tane alacaks?n?z' diyorlar. Bir nevi stokçuluk ya??yoruz ve görüyoruz. Ne yaz?k ki ileride belki daha fazla ya?ayaca??z. Ürünleri stoklay?p fiyatlar en yükse?e ç?kt??? zaman bundan haks?z kazanç sa?lamak isteyenler elbette var. Bunun önüne geçebilmek için mutlaka döviz kurunu dengelemek laz?m. G?da enflasyonunu da dizginlemek gerekiyor. Stokçuluk 'Daha fazla fiyata satal?m' mant??? ta??d??? için kay?t d??? i?letmelere yol açacak. ?nsanlar ürün almak isteyecek. Dolay?s?yla kay?t d??? dedi?imiz i?letmelerde bu ürünler üretilip piyasaya sunulacak. Bu da g?da güvenli?i problemini ortaya ç?karacak."
"BAKANLIK 15 AYDIR ?F?A L?STES? YAYINLAMIYOR"
Tar?m ve Orman Bakanl???'n?n taklit ta??i?li ürünleri 15 Eylül 2020'den bu yana yay?nlamad???na i?aret eden U?ur Toprak ?öyle devam etti:
"2012’den bu yana yay?nl?yorlard? ama neredeyse 15 ayd?r ses yok. Biz 2012'den bu yana '?f?a listesi yay?nlamak yetmez, para cezalar?n?n cayd?r?c? seviyeye yükselmesi laz?m' diyorduk. Bunlar?n sicile i?lenmesi ve ticaretten men edilmesi laz?m. Hatta hapis cezas? getirilmeli. O dönem say?n Bakan gönlümüzden geçen de bu demi?ti. Daha sonra Kas?m 2020 y?l?nda cezalar art?r?ld? ve ayn? noktaya gelebildik. Ancak para cezalar? art?r?ld?, if?alar rafa kalkt?. Bakanl???n bu listeyi yay?nlamas? laz?m. ?nsanlar?n bunlar? bilmeye hakk? var. Cezalar yay?nland??? zaman 'Yetmez, bunun uyguland???n? görmemiz laz?m’’ demi?tik. Ne yaz?k ki hakl? ç?kt?k. O günden bu güne o cezalar?n uygulan?p uygulanmad??? kamuoyuyla payla??lmad?. Denetim konusu da oldukça önemli. Ne yaz?k ki bakanl?kta g?da kontrol görevlisi ve g?da mühendisi say?s? çok az.
"TARIM POL?T?KASI OLU?TURULMALI"
TMMOB G?da Mühendisleri Odas? ?zmir ?ube Ba?kan? U?ur Toprak, sözlerini ?öyle tamamlad?:
"Çiftçinin mazotundan, ekmekten vergi al?rken, yat?n mazotundan almazsan?z, baz? kesimlere af uygularsan?z burada e?itlikten ve adaletten bahsedilemez. Mazot fiyat? sürekli art?yor, girdi maliyetleri yükseliyor. Çiftçi hak etti?ini alam?yor. Çiftçi kazanamad??? için köyü terk ediyor. Ne yaz?k ki en büyük s?k?nt?lardan biri de bu. Çiftçinin köyüne, üretime dönmesi laz?m. Kooperatifçili?in mutlaka desteklenmesi ve üzerindeki bask?n?n kald?r?lmas? gerekiyor. Tohum dahil olmak üzere kendi ürünümüzü kendimiz üretmeliyiz. G?da egemenli?ine dair bir tar?m ve g?da politikas? olu?turmak gerekiyor. Çünkü bunlar? yapmad???m?z sürece ne yaz?k ki bu g?da enflasyonunu her ay konu?mam?z gerekiyor. Tüm g?da ürünlerinde KDV’nin s?f?rlanmas? ya da yüzde 1 seviyesine çekilmesi gerekiyor. Yurtta??n üzerindeki dolayl? veya dolays?z vergi yükünün kald?r?lmas? gerekiyor."