Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Ara?t?rma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir öncülü?ündeki bir grup uzman, kazd?klar? hendeklerde ?zmir'de deprem üretme potansiyeli olan sismik kaynaklar? ara?t?r?yor. TÜB?TAK deste?iyle DEÜ ve Afyon Kocatepe Üniversitesi i? birli?inde 2 y?ld?r devam eden "?zmir ili Yerle?im Alan?ndan Geçen Diri Faylar?n Paleosismolojisi' projesi kapsam?nda çal??ma yürüten uzmanlar, kentte en tehlikeli olarak görülen 5 fayda hendek açt?.
Y?l sonunda tamamlanmas? planlanan çal??malarda ?zmir, Gülbahçe, Ya?c?lar, Seferihisar ve Tuzla faylar?n? inceleyen ekipler, bunlar?n karakteristik özelliklerini ortaya ç?kar?yor.
Faylar?n muhtelif yerlerinde ?imdiye kadar 20 ile 40 metre uzunlu?unda ve 3-4 metre derinli?inde 14 hendek açan uzmanlar, adeta arkeolog titizli?iyle i?e koyuluyor.
Hendek duvarlar?n? temizledikten sonra eski deprem izlerini tarihlendirmek amac?yla örnekler toplayan ekipler, bunlar? Ankara Üniversitesi ve Çukurova Üniversitesine göndererek ya? analiz sonuçlar?na ula?maya çal???yor.
Hendek çal??malar?ndan elde edilen veriler, bölgedeki tarihsel deprem kay?tlar? kullan?larak ?zmir'de meydana gelmi? eski depremlerin hangi faylardan kaynakland???n? da ortaya koyuyor.
Bu sayede faylar?n deprem üretme potansiyelleri de de?erlendirilebiliyor.
Deprem uzmanlar? s?cak hava nedeniyle sabah 05.00-10.00, ak?am ise 17.00-21.00 saatleri aras?nda çal???yor.
- "Fayla birlikte ya??yorsak onu tan?mal?y?z"
Son olarak Menderes'teki Tuzla fay?nda aç?lan hendekte çal??an DAUM Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, AA muhabirine yapt??? aç?klamada, iki y?ld?r sürdürdükleri incelemelerde jeoloji mühendisli?i bölümünden ö?retim elemanlar? ve Afyon Kocatepe Üniversitesinden uzmanlar?n bulundu?unu anlatt?.
Projenin sonuna yakla?t?klar?n? ifade eden Sözbilir, "?imdiye kadar ?zmir, Gülbahçe, Ya?c?lar, Seferihisar faylar?n? kestik. Onlar?n her birinde en az iki hendek açt?k. Onlarla ilgili baz? veriler elde ettik. ?imdi de Tuzla Fay? üzerindeyiz. Burada açt???m?z hendekte fay?n geçmi? dönemlerde deprem üretti?ine dair veriler gözlemledik. Örnekleme yapt?ktan sonra bu deprem izlerinin hangi zamanda oldu?unu bulmaya çal??aca??z." dedi.
Hasan Sözbilir, di?er faylarla ilgili analiz sonuçlar?n?n ç?kmaya ba?lad???n? dile getirdi.
Hemen hemen her fay?n, geçmi? dönemlerde deprem üretti?ini tespit ettiklerini vurgulayan Sözbilir, ?öyle konu?tu:
"1688'de ya?anan ?zmir depremi var. Kenti en çok etkileyen depremlerden bir tanesi. Bunun üzerinden yakla??k 330 y?l geçti. 330 y?ld?r ?zmir'de y?k?c? deprem olmuyor. Buradaki herhangi bir fay?n deprem üretme zaman? yakla?m?? olabilir. Bunun hangileri oldu?unu bulmaya çal???yoruz. Proje sonunda alaca??m?z önemli cevaplardan bir tanesi bu. ?imdiye kadar 14 hendek açt?k. Bayramdan sonra 1 hendek daha açaca??z. Bu ?zmir için önemli bir proje ama burada 17 fay var, ?u anda sadece 5'ini kesebildik. "
Faya göre deprem senaryosu üreteceklerine i?aret eden Sözbilir, sonuçlara göre bir rapor haz?rlayacaklar?n? kaydetti.
Sözbilir, "Depremi üreten sismik kayna??, yani fay? tan?maya çal???yoruz. Biz fayla birlikte ya??yorsak onu tan?mal?y?z." de?erlendirmesinde bulundu.