?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer'in ?zmir'in do?ayla uyumlu ya?am?n örnek ?ehirlerinden biri olmas? vizyonu do?rultusunda "Daha ye?il ve daha temiz bir ?zmir" için son iki y?lda önemli yat?r?mlar yap?ld?. Küresel iklim krizinin etkilerini azaltmak ve dirençli bir kent in?a etmek için ula??mdan, kat? at?k tesislerine, içme suyu, kanal ve ar?tma tesislerinden, ekoparklara kadar pek çok çevreci yat?r?m hayata geçirildi. Do?ayla Uyumlu Ya?am Stratejisi haz?rlanarak, kentteki ye?il altyap?n?n ve ye?il alanlar?n art?r?lmas? için Türkiye'ye örnek birçok projenin temelleri at?ld?. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi'nin iki y?lda çevre için yapt??? yat?r?mlar?n tutar? 5,5 milyar liray? a?t?.
Önceli?imiz do?a
Do?ay? korumak için her alanda mücadele verdiklerini söyleyen ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer, "Amac?m?z do?ayla uyumlu, dirençli, refah? yüksek ve ayn? zamanda biyolojik çe?itlili?ini koruyan döngüsel bir ?ehir in?a etmek. Türkiye'de ilk defa ?zmir için haz?rlanan '?zmir Ye?il ?ehir Eylem Plan?' ve 'Sürdürülebilir Enerji ve ?klim Eylem Plan?'n?n ard?ndan 'Do?ayla Uyumlu Ya?am Stratejimizi" de yay?nlad?k. 2030 y?l?na kadar ?zmir'in yol haritas?n? çizdik. Bu do?rultuda 25 yenilikçi projeyi hayata geçiriyoruz. Yine ?zmir’de 2030 y?l?na kadar sera gaz?n? yüzde 40 azaltmay? hedefliyoruz. Ye?il altyap?y?, ye?il alanlar?n art?r?lmas?n?, en temel altyap? önceliklerinden biri olarak kabul ediyor, kentte ki?i ba??na dü?en ye?il alan miktar?n? iki kat artt?rmak için çal???yoruz" diye konu?tu.
Önceli?imiz insanlar?n ve canl?lar?n ya?am hakk?n? korumak
Toplu ula??mda çevreci ve sürdürülebilir bir politika ile rayl? sistem yat?r?mlar?na a??rl?k verdiklerini, bisiklet kullan?m?n? art?rd?klar?n?, çöpü bir ham madde olarak de?erlendirmek için entegre kat? at?k tesislerini hayata geçirdiklerini söyleyen Soyer, "?zmir’de son iki y?lda pandemiyi ve do?al afetlerin hemen her türlüsünü ya?ad?k. Gördük ki, afetlere ve salg?nlara dirençli olman?n tek yolu, do?ayla uyumlu bir ya?am sürmek. Enerji tüketimini azaltan ve yenilenebilir enerji kaynaklar?na yo?unla?an pek çok çal??ma yürütüyoruz. ?ehrimizde insanlar?n ve tüm di?er canl?lar?n ya?am hakk?n? korumak için canla ba?la çal???yoruz" dedi.
?zmir'de do?ayla uyumlu bir ya?am kuruluyor
Türkiye’de ye?il altyap?y?, bir altyap? meselesi olarak kabul eden ilk ve tek belediye olan ?zmir Büyük?ehir Belediyesi, bu do?rultuda ?zmir Ye?il ?ehir Eylem Plan? (?zmir Y?EP) ve Sürdürülebilir Enerji ve ?klim Eylem Plan? (?zmir SECAP) ba?l?kl? iki önemli çal??may? hayata geçirdi. Tüm bu çal??malar? kapsayan ?zmir’in Do?ayla Uyumlu Ya?am Stratejisi’ni de yay?nlad?. ?zmir’in Do?ayla Uyumlu Ya?am Stratejisi do?al afetlere dirençli, refah? yüksek ve ayn? zamanda biyolojik çe?itlili?ini koruyan döngüsel bir ?ehir in?a etme hedefinde 2030 y?l?na kadar ?zmir’in yol haritas?n? çiziyor.
Temiz Körfez için
Körfez’i temizleyip yüzülebilir hale getirmek için ya?mur suyu yat?r?mlar?na a??rl?k verildi. 72 kilometre ayr??t?rma tamamland?. Buca, Bornova, Konak ilçelerinde 62 kilometre uzunlu?unda ya?mursuyu hatt? in?aat?na ba?land?. 2021 y?l?n? ya?mur suyu ayr??t?rma y?l? olarak ilan eden ?ZSU, y?l içerisinde 133 kilometrelik ya?mur suyu hatt? ile 120 kilometrelik ya?mur suyu ana toplay?c? kanallar? yapacak. 200 milyon liral?k yat?r?mla Kemeralt?'n?n altyap?s? yenileniyor.
Ar?tmada lider kent
Avrupa Birli?i standartlar?nda ar?tma say?s? ve ki?i ba??na dü?en at?k su ar?tma miktar? ile Türkiye'de ilk s?rada yer alan ?zmir Büyük?ehir Belediyesi, Foça Gerenköy'de ileri biyolojik at?k su ar?tma tesisini hizmete ald?. Kemalpa?a Ulucak ile Mordo?an’da ileri biyolojik at?k su ar?tma tesisi çal??malar? sürüyor. Çi?li At?ksu Ar?tma Tesisi Çamur Çürütme Ünitesi’nde toplam 10 milyon 776 bin metreküp biyogaz ve 7 bin 534 ton kurutulmu? çamur elde ederek çimento fabrikalar?nda ek yak?t olarak kullan?ld?. Bayrakl?, Kar??yaka, Çi?li ve Gümrük At?ksu Pompa ?stasyonlar?na koku giderim sistemleri kuruldu.
Sa?l?kl? ve bol su
Özellikle çevre yerle?imler, ihtiyac? olan sa?l?kl? ve kesintisiz suya kavu?tu. Toplam 605 kilometre içme suyu ?ebeke hatt? ve 346 kilometre bran?man hatt? yenilendi. 129 adet yeni sondaj kuyusu aç?larak alternatif su kaynaklar? kentlilerin hizmetine sunuldu. 103 sondaj kuyusu imalat? ise devam ediyor. Çandarl?, Foça ve Bornova ilçelerinde içme suyu ar?tma tesisi yat?r?m? yap?ld?. Kavakl?dere ?çme Suyu Ar?tma Tesisi’nin yap?m? tamamland?. ?ZSU Genel Müdürlü?ü iki y?lda sa?l?kl? bir altyap? ve çevre için 1 milyar liran?n üzerinde yat?r?m yapt?.
Çevreci ula??m
Küresel iklim krizine kar?? kentteki karbon sal?m?n? azaltmak için sürdürebilir ve çevreci ula??m politikas? izleyen ?zmir Büyük?ehir Belediyesi, son iki y?lda rayl? sistem yat?r?mlar?nda tarihi at?l?mlar yapt?. 414 milyon liral?k yat?r?mla Çi?li Tramvay?’n?n imalat çal??malar? ba?lad?. 2 milyarl?k yat?r?mla Narl?dere Metro in?aat? yüzde 75 oran?nda tamamland?. 10 milyar lira bütçeli ?zmir tarihinin en büyük yat?r?m? olacak Buca Metrosu’nun yap?m? için ihale süreci ba?lad?. 136 milyon 880 bin liral?k yat?r?mla çevreci ve engelli kullan?m?na uygun Fethi Sekin ve U?ur Mumcu feribotlar? hizmete al?narak denizi ula??m? güçlendirildi. Otobüs filosunun üçte biri yenilendi. Ülke genelinde tek kalemde yap?lan en büyük otobüs ihalesine imza at?larak 647 milyon liral?k yat?r?mla çevreci, ye?il motora sahip 364’ü tek seferde 4’ü engelli yurtta?lar?n ta??naca?? ?ekilde dizayn edilen 451 otobüs al?nd?.
ESHOT tüm enerji ihtiyac?n? güne? panellerinden sa?layacak
ESHOT'un tüm elektrik ihtiyac?n?n güne?ten kar??lanmas? için Gediz Atölye'de bulunan GES'in ikinci etab? ile Çi?li Ata?ehir ve Buca Adatepe tesislerinin çat?lar?na güne? enerjisinden elektrik üreten fotovoltaik paneller kurularak y?ll?k 4 milyon 260 bin kilovat/saat elektrik enerjisi üretilecek. Böylece ihtiyaç duyulan y?ll?k enerjinin yüzde 62’si güne?ten sa?lanacak. 2020 y?l?nda Gediz Atölyesi'nde kurulu GES sayesinde 2 bin 155 tonluk karbondioksit sal?m? engellendi. Kent genelinde 65 adet otobüs dura??, güne? enerjisi santrali (GES) kurularak ayd?nlat?lmaya ba?land?. Bu say? 225’e ç?kar?lacak. Tüm bu çal??malar için 42,4 milyon lira harcanacak.
5 tesisin çat?s?na güne? paneli kuruldu
?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer'in imzalad??? ?klim ve Enerji için Ba?kanlar Sözle?mesi ile (Covenant of Mayors for Climate and Energy) yetki alan? içindeki sera gazlar? emisyonlar?n? 2030’a kadar en az yüzde 40 oran?nda azaltmay? taahhüt eden ?zmir Büyük?ehir Belediyesi, tesislerinin elektrik ihtiyac?n? yenilenebilir enerji kaynaklar?ndan kar??l?yor. 4 milyon liral?k yat?r?mla Seyrek Hayvan Bar?na??, Bergama Mezbahas?, Alia?a ?tfaiyesi, Uzundere Çok Amaçl? Salonu ve Çi?li Aile Dan??ma Merkezi’nin çat?s?na güne? paneli kurdu. Bu çevreci tesisler sayesinde y?lda 415 tonluk karbondioksit sal?m?n?n önüne geçiliyor. 1.5 milyon liral?k yat?r?mla Çe?me, Çayba?? itfaiye hizmet binalar?, Havuz ?zmir ve Konak Tünelleri'nin i?letiminin yap?ld??? tesislerin çat?s?na 4 GES daha kurulacak.
?zmir'in çöpü elektrik enerjisi ve gübreye dönü?üyor
?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer'in çöpün bir hammadde olarak görülüp de?erlendirilmesi yönündeki politikas? do?rultusunda ?zmir'de evsel kat? at?klar ekonomiye kazand?r?l?yor. 240 milyon liral?k yat?r?mla Harmandal?'da depolanan at?klardan 140 bin hanenin elektrik ihtiyac?n? kar??layacak kadar elektrik enerjisi üreten biyogaz tesisi hizmete al?nd?. Bak?rçay ile Küçük Menderes havzalar?ndaki yerle?imlere hizmet edecek kapal? sistem çal??an ve kokuya neden olmayan iki adet çevreci entegre kat? at?k tesisi kurulu. 446 milyon liral?k yat?r?mla yap?lan Ödemi? ve Bergama kat? at?k entegre tesislerinde 174 bin hanenin elektrik ihtiyac?n? kar??layacak elektrik enerjisi ve günde 162 ton gübre üretilecek. Harmandal?'da depolama sahalar?n? kent orman?na dönü?türme çal??malar? kapsam?nda 60 dönüm alan rehabilite edilerek, a?açland?rd?. Günde 20 ton t?bbi at???n i?lendi?i Menemen T?bbi At?k Sterilizasyon Tesisi 45 milyon liral?k yat?r?mla hizmete al?nd?. 20.6 milyon liral?k yat?r?mla Bornova Gökdere'de sokak hayvanlar? için ye?il odakl?, Avrupa standartlar?nda rehabilitasyon ve sahiplendirme merkezi sonbaharda hizmete al?nacak.
?zmir bisikletli ula??mda örnek oldu
Küresel iklim krizine kar?? çevreci, ekonomik ve sürdürülebilir bir ula??m politikas? benimseyen ?zmir Büyük?ehir Belediyesi, son iki y?lda kentte motorlu ula??m? azaltmak, bisikletli ve yaya ula??m?n? art?rmak için pek çok altyap?, uygulama ve te?vik projesini hayata geçirdi. Yeni bisiklet yollar? yap?ld?; B?S?M istasyonlar?n?n say?s? 55'e, hizmet veren bisiklet say?s? 890'a ç?kt?. Tandem ve çocuk bisikletleri filoya dahil edilirken, ücretsiz bisiklet tamir istasyonlar?, toplu ula??mda bisiklet kullan?m?n? te?vik eden uygulamalarla ?zmir bisikletli ula??mda Türkiye'ye örnek oldu.
?zmir'de mavi bayrakl? plaj say?s? art?yor
?zmir Büyük?ehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Ba?kanl??? bünyesinde Mavi Bayrak Birimi kuruldu. Mavi Bayrak Birimi koordinasyonunda yürütülen çal??malar kapsam?nda 2021 y?l?nda mavi bayrakl? plaj say?s? 66'ya ç?kt?.
?zmir Tar?m? Türkiye’ye ilham oluyor
?zmir Büyük?ehir Belediyesi, ?zmir Tar?m? modeliyle kooperatifle?me temelinde k?rsal kalk?nmay?, do?ru tar?m uygulamalar?yla su kaynaklar?n? verimli kullanmay? ve ?ehri tar?mda bir dünya markas?na dönü?türmeyi hedefliyor. Son iki y?lda kaybolmaya yüz tutmu? yerli tohum karak?lç?k bu?day? ?zmir’in bereketli topraklar?yla yeniden bulu?tu. ?klim dostu yem bitkisi üretimi ba?lad?. Yerli tohum ve yerli hayvan ?rklar? öne ç?kar?ld?. Can Yücel Tohum Merkezi aç?ld?. ?ki y?lda kooperatiflerden temin edilen 1 milyon 205 bin zeytin ve meyve fidan?n? çiftçilere da??t?ld?. Sasal?'da ?klim de?i?ikli?i nedeniyle gelecekte olabilecek kurakl??a kar?? toplumun bilgilendirilece?i, tar?mda do?ru yöntemlerin uygulama seralar? ile anlat?laca?? ?zmir Tar?m? Geli?tirme Merkezi kuruldu. Büyük?ehir bütçesinden merkez için 8.4 milyon harcand?. Çevre ve halk sa?l???na ciddi tehditler içeren zirai ilaç ambalaj at?klar?n?n toplanmas? projesi Menderes’ten ba?lad?.
Orman yang?n?n?n yaralar? sar?l?yor
2019'da Seferihisar, Menderes ile Karaba?lar ilçelerinin s?n?rlar? içindeki binlerce hektar ormanl?k alan?n kül olmas?na yol açan büyük yang?n?n yaratt??? do?a tahribat?n? gidermek için Orman ?zmir Kampanyas? ba?lat?ld? ve 1 milyon 570 bin TL topland?. 121 bin 599 adet yang?na dirençli fidan ve 2 adet konteyner temin edildi. Fidanlar?n dikimi ba?lad?. ?eytan Deresi, Evka-5 ve Menderes De?irmendere ?ZSU a?açland?rma sahas?na ?uana kadar 18 binin üzerinde yang?na dirençli fidan dikildi. 60 römork al?nd? ve her bir römorkun yüzde 30’luk k?sm? Orman ?zmir kampanyas? ba???lar?yla kar??land?. ?zmir’de do?an her çocuk için fidan dikimi de ba?lad?. Menderes ve Seferihisar'da 408 üreticiye solucan gübresi da??t?ld?. Orman ?zmir Kampanyas? do?rultusunda Torbal?'da iklime ve yang?na dirençli a?açlar?n yeti?tirildi?i özel fidanl???n yap?m? sürüyor.
Ya?ayan parklar geliyor
Büyük?ehir, Orman ?zmir kampanyas?n?n en önemli hedefleri aras?nda yer alan, ?zmirlilerin do?a ve ormanlarla bütünle?ece?i 35 “Ya?ayan Parklar” projesini hayata geçiriyor. ?zMiras gezi rotas?nda kurulacak 35 Ya?ayan Park için Yelki Olivelo, Gediz Deltas?, Yamanlar Da?? ve Flamingo Do?a Park?, Meles Vadisi gibi birçok farkl? alan belirlendi ve her bir alan?n planlama çal??malar? ba?lat?ld?.
Be? ye?il koridor
?zmir’in tüm park alanlar?n?n ye?il koridorlar arac?l???yla birbirleriyle ve ?ehrin do?al alanlar?yla ba?lanmas? için ise be? ayr? güzergah belirlendi. Bu kapsamda Kuzey Rotas? (Bostanl?-Yamanlar Vadisi), Güney Rotas? (Kültürpark-Meles-Kaynaklar Köyü), Do?u Rotas? (Ye?ilova-Smyrna), Kuzeybat? Rotas? (Bostanl?-Gediz Deltas?) ve Güneybat? Rotas? (?nciralt? Kent Orman?-Yelki Olivelo) saptand?. Gediz Deltas?’n?n ba?lang?c?nda yer alan Flamingo Do?a Park? projesi için ise çal??malar h?zland?r?ld?. Avrupa Birli?i’nin “HORIZON 2020” program? kapsam?nda haz?rlanan ve 2,3 milyon avroluk hibe al?nan “Urban Green Up-Do?a Esasl? Çözümler” projesinin önemli uygulamalar?ndan biri Peynircio?lu Deresi'nde tamamland?. Derenin k?y? kesimi ile Halk Park ve devam?ndaki güzergah üzerinde "kesintisiz bir ekolojik koridor" olu?turuldu. Büyük?ehir düzenleme için 7.7 milyon liral?k harcama yapt?. Akdeniz Havzas?’ndaki en büyük sulak alan ekosistemlerinden biri olan ?zmir’in Gediz Deltas?'n?n UNESCO Dünya Do?a Miras? Listesi'ne al?nmas? için resmi adayl?k ba?vurusunda bulunuldu.
"Daha ye?il bir ?zmir" için
"Daha ye?il bir ?zmir" için son iki y?lda 17 milyon 712 bin liral?k harcama ile 1 milyon 294 bin fidan dikildi. 2019’da 9 bin 555 m², 2020’de 81 bin 620 m² yeni park alan? yarat?ld?.13.5 milyondan fazla bitki toprakla bulu?tu. Kente 799 bin metrekare yeni ye?il alan kazand?r?ld?. 5 milyon liral?k yat?r?mla Menemen ve Çi?li Esentepe parklar? hizmete girdi.17.3 milyon liral?k yat?r?mla yenilenen Dr. Behçet Uz Rekreasyon Alan? Eylül ay?nda hizmete girecek. Buca T?naztape Mahallesi'nde 26.6 milyon liral?k yat?r?mla yap?m?na ba?lanan Portakal Vadisi ile 200 bin metrekarelik alan spor, sa?l?k, kültür aktiviteleri ile ?zmirlilerin kent içinde nefes alaca?? ekolojik kent park?na dönü?üyor. Kentlileri do?al ortamla bulu?turmak için 55 bin metrekarelik alanda ?nciralt? Terapi Merkezi projesi hayata geçiriliyor. Kadifekale’yi kent orman?na dönü?türmek için aromatik bitki dikimi devam ediyor. Kent içerisindeki ye?il alanlarda egzotik bitki türleri yerine, tümüyle Akdeniz’in ve ?zmir Bölgesi’nin do?al floras? kullan?l?yor. Park ve bahçelere do?al floran?n ekilmesi sa?lanarak bölgedeki canl?lar ?ehrin içine çekiliyor ve ?ehir içerisindeki ye?il alanlar?n da ekosistem i?levi görmesi sa?lan?yor.
Yeni a?açland?rma sahalar? olu?turuluyor
Orman ?zmir kampanyas?n?n bir uzant?s? olarak ?zmir’deki yeni a?açland?rma sahalar? belirlendi. Bornova ?eytan Deresi ikinci etap, Güzelbahçe Küçükkaya ve Menemen Süleymanl?'da toplam 500 bin metrekare alan?n a?açland?r?lmas? için çal??malar sürdürülüyor. Aral?k 2019’da ?zmirliler ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer’le Bornova ?eytan Deresi’nde 50 bin metrekarelik alana zeytin, menengiç, da? çile?i, ahlat ve palumut me?esi gibi ?zmir’de say?lar? giderek azalan 6 bin 957 adet fidan dikmi?ti.